Een andere kijk op hoogbegaafdheid
Mariken Althuizen, Esther de Boer, Nathalie van Kordelaar
Er bestaan veel vooroordelen over hoogbegaafden, zoals: hoogbegaafden zijn toch van die nerds die alles beter weten? of, hoogbegaafden hoeven niet te leren, alles komt hen aanwaaien, lekker makkelijk! etc. Maar hoogbegaafd zijn, wat houdt dat eigenlijk in?
In dit boek lezen we dat hoogbegaafden niet alleen maar de leerwonders zijn die - zogenaamd - elk beroep kunnen krijgen maar ook een andere, veel onbekendere, kant hebben.
Ja, een hoogbegaafde kan snel denken, is enorm leergierig, ziet verbanden die anderen vaak niet zien, ziet oplossingen letterlijk voor zich en heeft een creatieve kijk op de wereld. Dat is al min of meer bekend.
Als kind heeft een hoogbegaafde al duizend vragen over van alles en nog wat, het wil weten, leren. Alles wat het ziet of hoort of meemaakt geeft aanleiding tot vragen. Alles wordt altijd met enthousiasme begroet en bekeken en geanalyseerd. Zo gauw iets doorgrond is of de benodigde vaardigheid bereikt is, kan de belangstelling wegebben, er zijn weer nieuwe uitdagingen nodig.
Als volwassene blijft die leerhonger even groot. Kortom, het leven is wat dat betreft heel rijk voor hen.
Minder bekend is dat een hoogbegaafde hypergevoelig is op zintuiglijk en sociaal-emotioneel gebied. Een hoogbegaafde beleeft alles heel intens, heeft een groot hart, een groot empathisch vermogen, een groot rechtvaardigheidsgevoel en kan zich al op jonge leeftijd zorgen maken om bijvoorbeeld apartheid, oorlog, dierenleed en kan daar veel vragen over hebben die vrij diep kunnen gaan.
Een hoogbegaafde kan absoluut niet tegen onrecht, dat doet hem/haar letterlijk erg zeer, ze worden er beroerd van. Een hoogbegaafde is veelal erg eerlijk, raakt erger dan anderen van slag als hij bedrogen wordt of tegen hem gelogen is.
Een hoogbegaafde is erg gevoelig voor prikkels, een geluid kan gauw te hard, het licht te fel zijn. Een hoogbegaafde kan uitgeput raken door alle indrukken van een dag omdat er bij elke indruk gelijk een rij van associaties volgt. Ze voelen onmiddellijk een sfeer aan, ze nemen het gevoel van anderen over en voelen mee, wat zeker heel prettig en positief is maar ook zijn negatieve gevolgen heeft. Het kan een teveel aan gevoelens worden.
Een hoogbegaafde heeft vaak creatieve oplossingen of ideeën en ongewone en originele antwoorden. Ze zien bijvoorbeeld op hun werk de oplossingen voor problemen al waar anderen een half jaar voor nodig hebben. Collega's zien de ideeën (nog) niet en worden angstig of raken geïrriteerd en daardoor voelt de hoogbegaafde zich onzeker worden. Is wat ze zeggen nou zo raar, zo onduidelijk? Zien zij het nou zo verkeerd? Denken zij zo anders? Een hoogbegaafde heeft het gevoel dat hij of zij continue moet wachten...
Op school gaat een hoogbegaafd kind vaak onderpresteren om erbij te horen.
Soms wordt gedacht dat hoogbegaafden een stoornis hebben zoals ADHD of ASS (Autisme Spectrum Stoornissen) omdat ze zo opgaan in alles wat ze doen. Zo enthousiast en nauwelijks te stoppen zijn.
In het boek staan ook heel duidelijke overzichten waardoor het onderscheid tussen hoogbegaafd zijn en ADHD en ASS duidelijk wordt.
Is het dan alleen allemaal kommer en kwel dat hoogbegaafd zijn? Nee zeker niet! De nadruk in dit boek ligt vooral op de mogelijkheden en de positieve kanten van het hoogbegaafd zijn. Dát is wat dit boek juist op zo'n prachtige manier duidelijk maakt.
Elk hoofdstuk bespreekt een apart onderdeel met alle voor- en nadelen rond hoogbegaafd zijn en is zo gemaakt dat je zelf kunt bepalen welk onderwerp je op dat moment wil lezen. Dat kan voorin- of achterin het boek staan. Soms staan er grafieken en/of ingekaderde korte toelichtingen vanuit de wetenschap bij.
Aan het eind van elk hoofdstuk geven de auteurs heldere, uitgebreide tips en adviezen aan ouders, leerkrachten en kinderen om beter om te leren gaan met dat deel van hoogbegaafdheid.
De hoofdstukken gaan vooral over de mogelijkheden die er allemaal zijn. Zodat de hoogbegaafde inzicht krijgt en zelf zijn leven en ontwikkeling een richting op kan sturen die hij of zij wil, een richting die bij hun 'zijn', hun hoogbegaafdheid past.
Het boek is niet alleen voor kinderen, ook aan hoogbegaafde volwassenen biedt het inzicht over hun 'zijn'.
Wat eigenlijk vooral duidelijk gemaakt wordt, is dat iemand hoogbegaafd IS. Je bént hoogbegaafd. Het is niet aangeleerd, niet aangepraat, het is geen ziekte, je bént het. Het gaat niet om presteren of bewijzen hoe slim je bent maar om het gegeven dat je hoogbegaafd bent, te accepteren als een feit, dát is belangrijk. Het blijkt zelfs dat het voor een hoogbegaafde erg prettig is om te weten dat zij of hij hoogbegaafd is en wat dat inhoudt. Het geeft enorme rust.
Het is fantastisch boek, dat in klip en klare taal de vele fascinerende facetten van hoogbegaafdheid behandelt. Een grote aanrader voor iedereen die al dan niet beroepshalve geïnteresseerd is in dit onderwerp of zelf hoogbegaafd is. Het verduidelijkt en verheldert enorm alle facetten rond het hoogbegaafd zijn.
Zie ook: de flyer de 'tips voor onderzoekers' en/of de facebookgroep
ISBN 9789088505591 Paperback 128 pagina's Uitgeverij SWP november 2014
Dettie, 20 januari 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER