Een liefde in Dresden
1945
Michel Veering

‘Het verhaal van mijn ouders is bijzonder. Op haar sterfbed vroeg Therese mij of ik hun geschiedenis wilde opschrijven: Omdat anders straks niemand meer weet hoe het was.
En dat heb ik haar toen beloofd.’

Begin 1945 probeerden de geallieerden het Duitse moreel te breken door zo veel mogelijk schade en slachtoffers te veroorzaken. Ook zou dan de Luftwaffe zich meer moeten richten op verdediging in plaats van de aanval. Dresden was een logisch doelwit omdat het een belangrijk spoorwegknooppunt was.

In de nacht van 13 op 14 februari 1945 werden de bommen gegooid, die een ‘vuurstorm’ veroorzaakten. Het principe hiervan is om er éérst voor te zorgen dat er een groot aantal brandhaarden dicht bij elkaar ontstaan. De ontstane hete rookgassen schieten omhoog en zuigen lucht aan, wat wind veroorzaakt; hoe meer vuur, des te meer wind tot er een heuse storm ontstaat met een verzengende hitte, zo erg dat glas en metaal smelten. Mensen kunnen niet meer ontkomen, zij verbranden of stikken. Ook degenen die zich in schuilkelders hadden verscholen stikten alsnog. Anno 2010 werd het aantal doden dat viel bij het bombardement op Dresden geschat op een aantal tussen de 22.700 en 25.000.

Michel Veering, neuroloog en schrijver van dit boek, hoorde pas nadat zijn vader overleden was in 1977 de verhalen van zijn moeder, over de rol die Dresden gespeeld heeft in het leven van zijn ouders. Op haar verzoek schrijft hij hun geschiedenis op, deels met de gegevens uit het ‘rode tasje’, dat altijd al in een kast in haar slaapkamer lag, en met de brieven die de jonge Therese en Jan elkaar geschreven hadden. Ook zat er in de koffer een verslag van oma Hilde over de periode september 1944 tot juli 1945.

Het verhaal begint met de voorgeschiedenis. De joodse Emil Feigl, werktuigbouwkundig ingenieur, trouwt met de niet-joodse Hilde. Hun enige dochter Therese wordt in 1926 geboren. Vanaf 1941 werd het leven voor half-joden steeds moeilijker, maar gedeporteerd werden ze niet. Wel moest Therese van school af voor ze haar diploma had. Ze kon nog wel talencursussen en stenolessen volgen.
Eind 1944 ontmoet Therese de Nederlander Jan Veering, die als dwangarbeider in Dresden werkt. Maar voor er iets moois kan ontstaan laat de Engelse luchtmaarschalk Harris Dresden bombarderen.

Hilde en Therese hebben geluk, zij overleven. Therese stelt voor op zoek te gaan naar Henny, de zus van Hilde, omdat ze weet dat Jan en zijn vriend Kees daar vlakbij wonen. Ze vinden elkaar terug en met hun hulp en een paar andere vrouwen proberen ze onderdak en eten te vinden. Na een tijdje moeten Jan en Kees echter weer gaan werken. Het groepje vrouwen besluit bij de dreiging van het naderende Russische leger Dresden te verlaten. Dan beginnen de omzwervingen die hen tenslotte via Praag naar Wenen brengen.
Jan keert terug naar Nederland. De twee jongelui proberen contact te houden via een omslachtige briefwisseling. Een goed functionerend postbestelsysteem was er natuurlijk niet.Er zijn brieven verloren gegaan, maar het contact blijft. Na een jaar zien ze elkaar terug.

Het boek bestaat uit het verhaal dat Michel Veering schreef op basis van wat hij terugvond, maar tussendoor laat hij zijn oma Hilde aan het woord. Stukken van het verslag dat zij schreef worden opgenomen, en vooral die ooggetuigenverslagen zijn indrukwekkend. We lezen over de verschrikkingen van het bombardement, het verdriet om de verloren vrienden en kennissen, het verlies van hun bezittingen, maar ook over de veerkracht van de vrouwen, die niet bij de pakken neerzitten maar doorgaan. Ze laten de wanhoop en de onzekerheid over de toekomst niet hun lot bepalen.

Er zijn foto’s opgenomen in het boek, sommige half verbrand, gered uit de brandende puinhopen van Dresden. Achterin vindt de lezer een aantal voetnoten.
Het geheel vormt een boeiend relaas. Een schokkend relaas voor wie tevoren niets over Dresden wist.

ISBN 9789460039898 | Paperback | 256 pagina's | Uitgeverij Balans | februari 2019

© Marjo, 1 mei 2019

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER