Ware moed
De strijd van Oekraïners
Joris Voorhoeve

Dit boek werd geschreven tussen november 2023 en april 2024. Het is een ode aan de dappere Oekraïners die vechten voor hun en onze vrijheid. In 1991 kozen ze met 93% voor onafhankelijkheid. Die werd door Rusland erkend in 1991, 1994 en 1996, maar niet meer sinds 2014. Sindsdien veroorzaakte Poetin een half miljoen doden en zwaargewonden, voor 80% Russen (p. 9).

Voorhoeve legt uit hoe Poetin al vanaf 2000 van alles deed om Oekraïne weer onder zijn controle te krijgen. De afzetting van president Janoekovitsj in 2014 door het voltallige Oekraïense parlement bracht Poetin ertoe de Krim te annexeren en de separatisten in de Donbas te bewapenen.

Tijdens de grote oorlog van 2022-2024 bracht Rusland enorme menselijke en materiële vernielingen aan en begingen de soldaten zeer veel oorlogsmisdaden, met goedkeuring van het Kremlin. Om zelf genoeg soldaten te hebben, werd in de winter van 2024 zelfs de verwarming uitgeschakeld in de gevangenissen, zodat de gedetineerden moesten kiezen tussen doodvriezen of gaan vechten (p. 25).
Door de oorlog maakte Poetin de verdeelde Oekraïners één (p. 29-30).

Voorhoeve interviewde 25 Oekraïners die slachtoffer werden van de oorlog. Journalist Tsapilenko zegt dat Poetin zijn inval al voorbereidde vanaf de Oranjerevolutie van 2004: een democratisch Oekraïne vormde een ideologische bedreiging. Tsapilenko was getuige van de Russische gruweldaden in Boetsja, waar honderden burgers eerst gemarteld en dan gedood werden. Een leraar uit Boetsja vertelt over de verkrachtingen, martelingen en de massamoord op 458 burgers in maart 2022 (p. 121-128). Vitaly Skakkun blies in februari 2022 een brug en zichzelf op om de Russen tegen te houden. Een jongedame haalt gewonde soldaten van de slagvelden, met gevaar voor eigen leven. Een 26-jarige Franse vrijwilliger is gehandicapt voor de rest van zijn leven. Een jonge Oekraïner mist een arm en een been door de oorlog en zit nu in een rolstoel omdat zijn ruggengraat is gebroken.

Ex-parlementslid Boryslav Bereza voorspelt dat 10 à 12 miljoen Oekraïners naar Europa zullen vluchten als Rusland wint (p. 65). Slechts 15 à 20% van de Polen en minder dan 30% van de Duitsers is bereid weerstand te bieden als Rusland hun land binnenvalt. Bereza voorspelt dat Rusland ook naar West-Europa zal oprukken, want het beschouwt het Westen als schuldige voor de instorting van de Sovjet-Unie (p. 68).
Hij heeft ook kritiek op Zelensky, die Zaloezjni ontsloeg en verving door Sirskii, die eigenlijk een Rus is. Een Russische Kozak, die meevecht met Oekraïne, voorspelt dat de oorlog zal overslaan naar de Europese Unie (p. 105-110). Er is ook een eenheid uit Belarus die meevecht met Oekraïne. Een vrijwilliger vertelt dat de oorlog zal eindigen met onderhandelingen, maar dat Donetsk, Loegansk en de Krim dan terug bij Oekraïne moeten komen.
Een andere vrijwilliger, vader van drie kinderen, verloor beide armen. We krijgen ook een lovend portret van Zelensky, de man van het jaar 2022 (p. 139-146). Een Britse vrijwilliger werd na de verwoesting van Marioepol door de FSB gemarteld en uitgehongerd. Een Oekraïner werd door dezelfde FSB zodanig gemarteld en uitgehongerd, dat al zijn organen definitief beschadigd zijn, dat hij van 110 naar 62 kilo ging en van 1 m 93 naar 1 m 86. Hij blijft wel strijdvaardig oproepen om de Russen tegen te houden.

Voor en na die 25 interviews staan enkele artikelen van Voorhoeve zelf met een verantwoording van zijn boek, een te korte schets van Oekraïne, de aanwezigheid van het fascisme in de Russische regering, de vele leugens van Poetin over Oekraïne, het belang van Oekraïne voor Europa en tien redenen om Oekraïne te steunen. Hij noemt 18 Nederlandse instanties die hulp organiseren (p. 246).
Vele getuigen en ook Voorhoeve zelf roepen de Europeanen en de Amerikanen op om meer steun te geven en ze waarschuwen dat Poetin verder zal oprukken als Oekraïne verslagen wordt.

Beoordeling
Dit boek is geschreven in een voor iedereen toegankelijke taal. Het is vooral een oproep tot meer en tot blijvende steun aan een land in nood.
Soms staan er detailfouten in: de Oranjerevolutie was in 2004/2005, niet in ‘2008’ (p. 82). Chroesjtsjov was geen ‘Oekraïner’ (p. 212), maar een etnische Rus, geboren in Kalinovka, regio Koersk. Hij fungeerde wel als partijchef van Oekraïne en liquideerde er ruim 55.000 mensen tijdens de zuiveringen. Rusland telt meer dan ‘24’ volkeren (p. 217): eerder 155! Oekraïne had in 1991 geen ‘43’ miljoen inwoners (p. 219), maar 52 miljoen: 9 miljoen waren al geëmigreerd om economische redenen vóór 2022. Bij de aanbevolen literatuur mis ik: Stanislav Asejev, Het concentratiekamp in de Paradijsstraat (2022). Het gaat over één van de folterkelders van de Russen in Oost-Oekraïne. Het kaartje op p. 22 toont veel te weinig plaatsnamen.
Nog een paar zetfoutjes: ‘doktor’ (p. 86) moet doctor zijn; ‘Augustus’ (p. 101) is augustus; ‘resident’ (p. 213) is president. Een inhoudstafel ontbreekt.

ISBN 978-94-648-7187-6 | Paperback | 248 pagina’s kaartje, foto’s, noten | Uitgeverij Aspekt, Soesterberg | mei 2024

© Jef Abbeel, augustus 2024 www.jefabbeel.be

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Ware Moed
De strijd van Oekraïners
Joris Voorhoeve

Dit boek bevat de persoonlijke getuigenissen van 25 mannen en vrouwen die strijden voor de vrijheid en onafhankelijkheid van Oekraïne. Deze mensen zijn bereid om hun leven te offeren voor dit ideaal. De verhalen, hoezeer ze ook van elkaar verschillen, zijn dramatisch om te lezen. Hier, in het Westen gaat het dagelijkse leven gewoon door. Daar woedt de terreur van de Russische agressor.

Twee punten keren steeds weer terug in de persoonlijke getuigenissen.
Het eerste punt dat de lezer raakt is de onvoorstelbare vastbeslotenheid van de Oekraïners om de strijd vol te houden ondanks de enorme verliezen aan mensenlevens.
Het tweede punt is de oproep aan NAVO en EU om de middelen te geven die nodig zijn om de strijd vol te houden. Als dat onvoldoende gebeurt, verliest Oekraïne, maar zal het vrije Westen het volgende slachtoffer zijn van Poetins imperialisme. Oekraïne kan niet alleen tegen Rusland standhouden.

In een inleidend hoofdstuk schrijft Joris Voorhoeve dat hij met dit boek wil bijdragen aan de meningsvorming die nodig is voor het behoud van vrijheid en rechtsorde. Hij wil de geweldige motivatie en opofferingen van de Oekraïners profiel geven. Dat is hem helemaal gelukt.

Volgens Voorhoeve hebben de schuldigen aan deze oorlog (lees: Poetin en zijn trawanten) geen gewetensfunctie meer en zouden zij in een gesloten psychiatrische inrichting moeten worden behandeld. Hij heeft maar al te zeer gelijk, maar helaas trekken deze schurken aan de touwtjes en krijgen zij daarbij zelfs bijval van sommige extreemrechtse figuren in het Westen.

Op grond van zijn jarenlange ervaring in het politieke bedrijf concludeert Voorhoeve dat het in de politiek draait om kwade opzet en onbegrip. Beide krachten kennen geen grenzen.

Voorhoeve rondt het boek af met vier hoofdstukken waarin hij verschillende aspecten van de oorlog in Oekraïne belicht.
Hij wijst erop dat Rusland alle verdragen die de soevereiniteit van Oekraïne erkenden, heeft geschonden. Hij onderzoekt verschillende scenario’s waarmee de oorlog beëindigt kan worden. Elke uitkomst die neerkomt op gebiedsafstand is onbevredigend en bevat de kiemen voor een nieuw conflict. De slechtste uitkomst is dat Oekraïne verliest en West-Europa in een paar weken tijd een stroom van 10-20 miljoen vluchtelingen moet opvangen.

Voorhoeve noemt tien redenen om Oekraïne volop te steunen in hun strijd. Voorhoeve wijst erop dat als Hitler bijtijds een halt was toegeroepen tientallen miljoenen mensenlevens gespaard zouden zijn. Nu staat West-Europa voor een vergelijkbaar dilemma. De democratische rechtsstaten moeten zich verenigen in één politiek front. Het gaat om het belang van Oekraïne, maar óók om het eigenbelang van het vrije Europa. Op de achtergrond kijkt China toe hoe dit conflict afloopt. Een verzwakking van het Westen zal China ruim baan geven voor de eigen territoriale ambities.

De hoofdstukken die Voorhoeve heeft geschreven zijn helder en zeer overtuigend. De persoonlijke verhalen zijn aangrijpend.
Goed dat dit boek verschijnt. Wij leven in gevaarlijke tijden. Democratie, rechtsorde en vrijheid staan op het spel. Europese burgers leven nog in hun comfortzone. Het is de taak van Europese leiders om de bevolking voor te houden dat de vastbeslotenheid van de Oekraïners ook hier nodig is om het democratische bestel overeind te houden.

Het boek is voorzien van illustraties, een opgave van enige literatuur en een overzicht van instellingen die zich inzetten voor Oekraïne.

Joris Voorhoeve heeft een dijk van een c.v. Ik beperk me tot het noemen van een aantal functies: fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer, minister van defensie, lid Raad van State, hoogleraar Internationale Betrekkingen, auteur van een tiental boeken. Op blz. 238 zinspeelt hij op een vervolgpublicatie. Wat mij betreft, mag die er komen.

ISBN 9789464871876 | Paperback | Omvang 248 blz. | Uitgeverij Aspekt Soesterberg |10 juni 2024

© Henk Hofman, 25 juni 2024

Lees de reacties op het Forum en/of reageer, klik HIER