Een muur van water
Zoektocht naar een vader die verdween in de rampnacht
Teuntje de Haan

 
Het boek begint met een pakkende proloog die de lezer direct bij de kern brengt: De verdrongen herinnering van de auteur aan de watersnoodramp van 1953 en het verlies van haar vader in die nacht. Als dochter beschrijft ze haar weg terug naar Nieuwe Tonge, bezoekt het huis waar ze toen woonden en zo komen steeds meer herinneringen boven. Haar vader (gemeentearchitect) is tijdens een tocht naar Battenoord, waar hij met enkele mannen heenging om mensen te redden, omgekomen.

Vervolgens gaat De Haan terug in het leven van haar vader en volgt een wat lang uitgevallen lang hoofdstuk over zijn oorlogstijd. Dit is voor haar zelf belangrijk maar de lezer verwacht vanuit de titel dat het verhaal zich concentreert op de persoonlijke gevolgen van de watersnood. Haar moeder beschouwde achteraf de verhuizing naar Nieuwe Tonge als een 'voorteken': vanwege storm kon de verhuisauto niet mee op de veerboot en arriveerde deze pas maandag.

Het hoofdstuk 'Watersnood ' brengt haar persoonlijke herinneringen dichterbij. Ze beschrijft de krachtdadigheid van haar moeder die er alleen voor stond in die nacht: 'Van de slaapkamermuur haalde ze hun ingelijste trouwtekst en ze gaf die op de zolder een plaatsje aan een van de spijkers aan de muur..', pag 149. Een triest detail is dat de hond vanwege vermeend besmettingsgevaar niet mee mag in de reddingboot.

Het overlijden van haar vader wordt later plompverloren aan haar moeder meegedeeld: 'Uit het niets stapte er een oude man op mijn moeder af. Ze herkende hem meteen als degene die de koster vaak had geholpen bij het tuinonderhoud van de pastorie. Zonder verdere omhaal vertelde hij haar dat hij had gehoord wat er op Battenoord gebeurd was. 'En jouw man is ook verdronken', gooide hij er botweg uit', pag 168.

Iets van slachtofferhulp was er toen niet en dat is in dit boek ook te merken. 'Het leven gaat verder' zo was de manier van denken en doen. Haar moeder betrekt met haar twee kinderen een nieuw huis in Bleskensgraaf waar haar ouders wonen en uiterlijk lijkt alles goed te gaan. Het hoofdstuk eindigt echter veelzeggend met deze woorden: 'En ergens op de achtergrond bleef ik altijd het gevoel houden dat ik er niet hoorde, daar, in dat dorp. Alsof er iets niet klopte en het leven een vergissing had gemaakt. Alsof er ergens een verkeerde wissel was getrokken', pag 241. 

Het hoofdstuk 'Watersnood (2)' is het meest indrukwekkende deel van het boek. Hier reconstrueert de dochter de gebeurtenissen van de rampnacht aan de hand van verhalen van getuigen die ze met elkaar worden verbindt. Ze beschrijft op aangrijpende wijze wat er die nacht met haar vader is gebeurd alsof ze er zelf bij is geweest. 

Dergelijke persoonlijke verhalen brengen deze gebeurtenis van massale en overweldigende omvang dichterbij. Daarom is het goed dat dergelijke boeken worden geschreven: ze tonen de levenslange impact van dit drama op een mensenleven.

Zie ook: http://www.eenmuurvanwater.nl

ISBN 9789021409375 | Paperback | 376 pagina's | Uitgeverij Querido | januari 2018

© Evert van der Veen, 12 maart 2018

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER