Het leven van Evert
In de luwte van de snelweg
Brand Overeem - Bert Paasman
"Dit boek gaat over één eenvoudig man, Evert, die met zijn dieren ergens op de Veluwe leeft. Zijn achternaam en woonplaats doen niet zo ter zake. Van belang is evenwel hóé hij leeft; op zijn zachts gezegd: bijzonder. In de goede zin van het woord: eigenzinnig. Zijn leefwereld ligt verscholen naast een autosnelweg, tegelijkertijd dichtbij en onbereikbaar ver voor moderne mensen met haast, tijdgebrek en gewichtige zaken aan hun hoofd."
De laatste tijd verschijnen er veel romans die over eind jaren '50 gaan of begin '60. Met weemoed wordt gekeken naar de tijd dat alles nog 'eenvoudig' en rustig was. De wereld was duidelijker, minder chaotisch. Het werk op het land ging nog zonder machines, deze werden zelfs met argwaan bekeken...
In deze romans leefden mensen nog zonder computer, mobieltjes, weinigen hadden een auto, televisie was ook nog voor de happy vew, de buurtwinkeltjes bestonden nog.
Dit boek gaat over een man, Evert, die tot eind jaren '80 nog zo leefde. Hij is geboren tussen de twee wereldoorlogen in en enig kind gebleven. Na de dorpsschool doorlopen te hebben is hij zijn ouders gaan helpen op het kleine gemengde boerenbedrijfje dat ze begonnen waren.
Na de dood van zijn vader werkte Evert samen met zijn moeder op het land en bij huis. Maar er moest een autosnelweg komen. Een groot deel van het land raakten ze kwijt maar toch wisten ze zich te redden. Toen Evert 56 was overleed zijn moeder, daarna zette hij het werk alleen voort, op de wijze zoals zijn ouders en voorouders deden.
Bij Evert zijn geen televisie, radio, telefoon of enige elektrische apparatuur te vinden. De was gaat in de tobbe. De groenten worden ingemaakt, de aardappels ingekuild, de klompen gerepareerd, de sokken gestopt.
Ook het werk op het land gebeurt allemaal met de hand. Het gras wordt gemaaid met de zeis, het land geploegd met de eg (door hem zelf getrokken) het graan gedorst met de zelfgemaakte vlegel.
Het enige dat gekocht wordt zijn de krant, brood, worst, pruimtabak, spek, medicijnen, en zo nodig kleding en nieuwe klompen.
Toch is Evert geen zonderling, hij weet zeer goed wat er in de wereld gebeurt, heeft een goed contact met de buren, helpt hen als dat nodig is.
Wat het verhaal zo mooi maakt is dat Evert in al zijn eenvoud een erg rijk leven leidt. Hij leeft in volkomen harmonie met zijn omgeving. Hij doet wat nodig is, hij eet de groenten en het fruit dat hij zelf kweekt, heeft een grote kennis van de natuur en past deze ook toe in zijn werk. Alles wat hij kweekt of teelt is voor eigen gebruik, recycling is voor hem iets heel natuurlijks. Het leven is overzichtelijk, regelmatig en toch is elke dag anders en nieuw.
De kippen en de geit houden hem bij alles wat hij doet gezelschap. Als Evert zaait strooit hij aan het begin van elke zaairegel extra zaad voor de kippen. De geit houdt de wacht als Evert even een hazenslaapje in het gras doet en geeft dagelijks melk. Andersom maaide Evert gras voor haar en kweekte hij spurrie op het stoppelveld van de rogge. 's Winters bracht hij haar hooi.
Het verhaal over Evert is zeer integer vertelt, daarbij zijn er vele foto's die soms zo mooi genomen zijn dat het bijna stillevens lijken.
Er staat een luchtfoto in het boek waarop het huis met het land staat afgebeeld (met een ploeg trekkende Evert) voor en rechts van het huis zie je de snelweg, een groter contrast is nauwelijks denkbaar.
De eenvoud, rust en harmonie die deze foto's (en het verhaal) uitstralen maken dat je nadenkt over alle huidige hectiek, lawaai en haast.
Persoonlijk doet mij dit boek meer dan alle romans. Dit is zo puur en zuiver daar kan haast geen roman aan tippen. Evert is inmiddels overleden maar door dit boek zal hij nog veel mensen weten te raken.
Hardcover, 143 pagina's, ISBN 9789026125287, uitgeverij De Fontein 2008
© Dettie, oktober 2008
(In 1985 nam Evert het 'eerste exemplaar' van het boek in ontvangst. Woensdag, 8 oktober 2008, precies twintig jaar na zijn overlijden, verscheen de heruitgave met zo'n vijftig nieuwe foto's, waarin ook Everts laatste drie levensjaren zijn verwerkt.)
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER