Non-fictie

Vanessa van Cartier

Stay true to who you are
Het bijzondere levensverhaal van Vanessa van Cartier
Opgetekend door Martien Versteegh


Voor wie Vanessa van Cartier niet kent, zij is degene die in 2021 de Drag Race Holland won. Het bijzondere van haar optreden was dat zij "voor de ogen van het publiek onthulde wie ze werkelijk was: zij nam haar pruik af en veegde haar make-up weg. (Zie https://www.youtube.com/watch?v=sjRnTuvs_eE )
Zij toonde zichzelf in al haar kwetsbaarheid, want Vanessa is een transgendervrouw.


Het optreden van Vanessa van Cartier ontroerde me, vooral dat eind. Je ziet een heel lieve vrouw staan, die juist door haar openheid indruk maakt en over deze vrouw is nu dit levensverhaal verschenen. Martien Versteegh is degene die dit verhaal mocht optekenen en dit doet zij door middel van een mix van eigen indrukken, toelichtingen en het verhaal van Vanessa zelf.


Het leven van Vanessa, die geboren werd als jongen en de naam Aurelio kreeg, verloopt niet makkelijk. Rond haar negende verhuist de familie tot haar grote verdriet van België naar Italië. Nu kan zij niet niet meer naar opa en oma, de mensen waar zij helemaal zichzelf kon zijn. Vader Salvatore is namelijk een echte Italiaanse macho en hij vindt het moeilijk dat Vanessa niet voldoet aan zijn verwachtingen, zij zal niet die stoere zoon worden die hij wenst. De twee hebben lang een haat-liefde verhouding. Daarnaast wordt Vanessa regelmatig gepest en uitgescholden op school o.a. voor flikker, ze wist niet wat het betekende.


Het wordt helemaal lastig als Vanessa, dan nog Aurelio, op wat latere leeftijd ontdekt dat ze op jongens valt. Gelukkig heeft ze nu wel een heel goede vriendin, Sara, de dochter van de Engelse lerares. Aan Sara vertelt ze als eerste over haar voorkeur voor jongens. Sara's reactie is : 'O, wat leuk,' Het is voor Sara heel gewoon. Het is ook Sara die Vanessa meeneemt naar een gay-bar in Milaan. De omgang met Sara en het ontdekken dat meerdere mensen anders zijn, is een verademing voor Vanessa.
Thuis is het helaas niet meer uit te houden en na weer een ontzettende ruzie weet Vanessa dat ze weg moet, ze is dan zeventien jaar...


Eigenlijk begint dan pas haar échte leven. Het verhaal neemt ons mee naar haar eerste Grote Liefde én haar eerste optreden als drag queen waarmee ze gelijk succes heeft. Ze weet ook onmiddellijk dat dit is wat ze wil. Ze pakt daarna alles aan, treedt overal op, verhuist vele, vele keren. Ze ontmoet mensen die haar verder helpen én mensen die - zacht uitgedrukt - niet goed voor haar zijn. Ze verdient veel geld maar heeft ook tijden dat ze nauwelijks kan rondkomen en werk moet doen wat ze echt niet prettig vindt.
Kortom, het is een zeer turbulent leven, waarin familie en vooral vrienden een grote rol spelen. Ze treedt in diverse landen langdurig op want als drag-queen Vanessa van Cartier is ze uitgegroeid tot zeer succesvolle artiest. Ze ontmoet heel bijzondere mensen, mag optreden met beroemde artiesten, mooier kan toch niet? Maar toch is er ook de eenzaamheid en onrust. Ze maakt een heel zware depressie door en langzamerhand wordt het verlangen om als vrouw verder te leven steeds groter. Helemaal als ze Stevie ontmoet heeft, hij wordt de échte Grote Liefde van haar leven.


Het verhaal is indrukwekkend en soms schrijnend, Vanessa maakt dingen mee waar een doorsnee mens drie levens voor nodig heeft.
Maar er mist naar mijn gevoel iets in dit boek. Alles wordt wel verteld, maar toch blijft het aan de oppervlakte. We lezen eigenlijk niet over Vanessa's échte gevoelens, alleen dat het moeilijk was, of dat ze pijn had maar of dat iets geweldig was en daar blijft het bij. Er blijft afstand. Alles feiten en belevenissen worden genoemd maar we mogen niet meevoelen. Vanessa's verhaal is daarvoor te beschouwend verteld.


Ook stoorde het me een beetje dat ondanks dat Martien Versteegh een heel integere, zachtaardige vrouw is, zoals uit het interview over haar debuutboek blijkt, in dit boek behoorlijk aanwezig is. Ze geeft haar eigen indrukken en mening ook weer en voegt dat bij de verhalen die Vanessa vertelt.
Waarschijnlijk is dit zo afgesproken, het verhaal had ook makkelijk ontaarden in dramaverhaal, wat nu totaal niet het geval is, maar toch had je wel iets meer willen weten hoe Vanessa zelf alles onderging... In feite vertolkt Martien nu de gevoelens van Vanessa en dat schuurt een beetje.
Maar, ondanks mijn aanmerkingen, is het boek wel heel prettig leesbaar en in toegankelijke stijl geschreven.


Verder staan, verspreid door het boek, op gekleurde pagina's toelichtingen over pestgedrag, kindermishandeling, seksuele geaardheid, travestie en drag en transgenders en depressie. En er zijn veel foto's te zien van de jongen Aurelio en Vanessa, deze laatste voornamelijk als drag-queen. Het is inderdaad een heel mooie vrouw.


Persoonlijk vind ik het heel knap dat Vanessa haar verhaal durft te vertellen. Met dit boek "wil ze een voorbeeld zijn voor anderen die in een vergelijkbare positie verkeren en zich in haar verhaal zullen herkennen, zodat zij zich aan haar kunnen spiegelen en zichzelf kunnen leren zijn"
Ik denk dat ze daar wonderwel in geslaagd is.


ISBN 9789021590363 | Paperback | 264 pagina's | Uitgeverij Kosmos | mei 2022
Met voorwoord van Fred van Leer

© Dettie, 6 juni 2022

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER