https://www.timoverdiek.nl

https://www.demannenboom.nl

Als de man verliest
Omgaan met tegenslag, verdriet en rouw
Tim Overdiek en Wim van Lent

Peter van Uhm, commandant van de Nederlandse strijdkrachten wiens zoon in Afghanistan omkwam, schrijft in het voorwoord over de kracht van kwetsbaarheid. Dat is in feite ook de belangrijkste boodschap van dit boek: man, durf te zijn wie je ten diepste bent! Mannen zijn daar meestal niet zo goed in, wél in het verdringen van hun gevoelens of ze ver-werken dat in de letterlijke zin van het woord. Mannen zijn vaak meer gericht op doén dan op het doorleven van emoties. Die ervaren ze vaak als bedreigend of niet-passend bij hun mannelijkheid.

De auteurs zijn echt persoonlijk bij het onderwerp betrokken en weten goed waarover ze praten. Hun toon is vaak direct en zelfs wel pittig, echt de manier waarop mannen onder elkaar praten. Ze kennen hun pappenheimers vanuit jarenlange praktijkervaring als therapeut. Dit is dan ook een echt ‘mannenboek’, dóór mannen en vóór mannen. Je moet er af en toe een beetje tegen kunnen maar boeiend is het wel en het is wel effectief.

Een aantal mensen komt in dit boek aan het woord waaronder Van der Heijden die na de dood van zijn zoon het boek ‘Tonio’ schreef. Hij zegt dat ‘de pijn mag blijven’ en voelt zich nog steeds Tonio’s vader.

Het leven is in vele opzichten minder maakbaar en voorspelbaar dan mannen lief is, zo blijkt in alle hoofdstukken van dit boek. Hoe gaan mannen daar mee om? Het inzicht dat de schaduwen bij het leven horen en dat vrijwel niemand daaraan ontkomt, is vaak een lang en moeizaam proces waarin de aanvaarding van de levenspijn langzaam maar zeker groeit.

‘Rouw is een grillig pad, waarop je vaak verdwaalt en door de pijn en het gemis zelfs helemaal niet wilt zijn’, pag. 35.

Rouw valt mensen zwaar, is ongemakkelijk en het kost veel geestelijke energie om daar op een eerlijke wijze mee om te gaan. Mannen lopen er liever voor weg, vluchten in hun drukke werk en zoeken dat dan nadrukkelijk op, ze raken aan de drank of storten zich op hun hobby. Het zijn voor de hand liggende valkuilen die aanvankelijk een oplossing lijken te bieden maar na verloop van tijd juist het tegenovergestelde effect teweeg brengen. ‘Rouwen is noodzakelijke pijn. Rouwen is werken aan je pijn’, pag. 43. Man, durf de confrontatie met je diepste wezen aan: die boodschap willen de auteurs steeds weer overbrengen.

De auteurs zijn bij mannen betrokken en brengen ook hun eigen levenservaringen in. In vele kaders - ‘time-out’ geheten - worden goede, vaak stevige vragen gesteld en opdrachten aangereikt waardoor je flink met jezelf aan de slag moet. Kernmomenten uit de tekst worden zo vertaald naar de lezer met als onderliggende, ietwat dwingende boodschap: wat doe jíj hiermee? Die benadering hebben veel mannen nu eenmaal nodig en die past ook goed bij hun eigen omgang met dingen. De kunst is om weer balans in het leven en vooral in jezelf te vinden. De balans tussen controle over de situatie willen uitoefenen en gebeurtenissen toe te laten.

Het is goed dat dit boek is verschenen want mannen zíjn anders en rouwen ook anders dan vrouwen. Dat blijkt uit alle verhalen van mensen die in dit boek aan het woord komen en uit hetgeen de therapeuten aanreiken. Theoloog en Eerste Kamerlid voor Groen Links zegt het treffend: ‘Voor mij is mannelijkheid niet zozeer een eigenschap of kwaliteit, maar meer een beeld of verwachting van wat en wie we kunnen zijn’, pag. 131.
De uitdaging voor mannen is om hun kwetsbaarheid te tonen, te zijn zoals ze zich ten diepste voelen. Dat is vaak een hele stap maar gaandeweg ontdekken ze hoe bevrijdend dit is: hun innerlijke isolement wordt – eindelijk – doorbroken.

Er zijn hoofdstukken over de relatie tot de eigen vader, de familielijn en participeren in een mannengroep waarin persoonlijke levenservaringen worden gedeeld. Pittig en nogal confronterend is het hoofdstuk over seksualiteit en intimiteit. Ongemakkelijke onderwerpen als het heimelijk kijken naar porno en de seksuele verhouding tot de partner worden hier besproken. Ook wat dit onderwerp aangaat, is de vraag die de auteurs aan de lezer voorhouden: durf eindelijk eens open tegenover jezelf en eerlijk tegenover anderen te zijn.

Het boek eindigt met 7 actiepunten en benoemt een top-5 van onderwerpen die aan het einde van het leven een rol spelen. Waar mensen dan het meest mee worstelen, zijn gevoelens van spijt over ‘Trouw blijven aan jezelf, niet zo hard werken, emoties durven tonen, contact houden met je vrienden en kinderlijk gelukkig zijn’, pag. 296.
Het zou goed zijn als veel mannen dit boek gaan lezen en er vooral ook uit gaan leven!

ISBN 978 94 638 2062 2 | Paperback | 315 pagina’s | Balans Amsterdam | september 2019

© Evert van der Veen, 20 november 2019

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER