De ene die alles ziet
De Aarsman Collectie 2014-2021
Hans Aarsman

"Een wekelijks rubriek in de Volkskrant waarin ik persfoto’s analyseer als een detective."
Dit schrijft Hans Aarsman op zijn website over de door hem geschreven rubrieken waarvan dit boek een verzameling is.

"Inspiratiebron zijn de verhalen van Sherlock Holmes.
Zijn manier van omgang met data, het zolang mogelijk uitstellen van het formuleren van een theorie. Denk bij je onderzoek niet aan de dader, probeer een scenario te bedenken van wat is er voorgevallen. Een theorie vorm je als je aan een ander vertelt wat je denkt dat er is gebeurd."

Dat is precies wat er gebeurt in dit boek.
Hans Aarsman laat ons eerst kennismaken met een totaalbeeld van de foto die hij analyseert. Vervolgens licht hij daar enkele delen uit die uitvergroot worden weergegeven en geeft zijn zoekende gedachten weer bij de foto's.
De manier van werken doet denken aan de boeken van Wieteke van Zeil die kunstwerken op deze manier - met overzichtsfoto's en detailfoto's - bespreekt.

Het verschil tussen Wieteke van Zeil en Hans Aarsman is dat Wieteke haar kennis over het onderwerp weergeeft met bijzondere bijkomstigheden terwijl Aarsman inderdaad veel meer te werk gaat als een detective.  Hij bekijkt elke foto nauwkeurig en vertelt vervolgens wat er in zijn hoofd omgaat. Hij stelt zichzelf vragen, trekt conclusies, zoekt achtergronden of informatie over degene die op de de foto te zien is, hij geeft de lezer die of andere informatie door en zo creëert hij kleine monumentjes bij elke foto.

De onderwerpen op de foto's variëren enorm van onderwerp. Zoals de bijna opgewekte foto's van vluchtelingen op de grens van Griekenland en Macedonië, waarop we een lachende vader zien die zijn zoontje aan de hand heeft. Het kind draagt een mooie splinternieuwe kiepwagen.
Hans Aarsman gaat in op die kiepwagen, waar en hoe het kind die wagen gekregen kan hebben, en wat het kind er op zijn verdere route mee kan doen...

"Als ze straks op vlakker terrein komen, maakt vader een touwtje aan de kiepauto. Dan zet hij het gele plastic zakje (dat hij op de foto aan zijn rugzak heeft geknoopt) in de laadbak. Trekken maar. Heb je geen kind meer aan die jongen, voelt hij zich een hele vent: zijn wagen wordt ingezet voor het grote werk."

Maar op een andere foto zien we mensen door de lucht vliegen nadat een auto ingereden is op demonstranten in Chalottesville. De foto op zich is al afschrikwekkend, mensen lijken als het ware door een katapult te zijn afgeschoten. Je ziet een wir war van lichamen, benen armen, schoenen, blikjes etc. In een hoekje zie je nog net het hoofd van iemand die op de grond ligt. Een foto die je bijna hypnotiseert ondanks het afschuwelijke wat er gebeurt. Hans Aarsman weet daar een prachtige observatie bij te plaatsen verweven met de achtergrond van de foto.

En zo neemt Aarsman ons via de foto's mee door de tijd, waarin belangrijke, trieste, hartverwarmende, ontroerende, gewelddadige en afschrikwekkende gebeurtenissen de revue passeren waar hij zijn bijzondere blik op laat schijnen. Hans Aarsman is daardoor echt 'Die ene die alles ziet'.

Zie ook de website van Hans Aarsman waar enkele foto's met bespreking te zien en te lezen zijn.

ISBN 789463810784 | Paperback | 224 pagina's | Podium | 30 maart 2021

© Dettie, 18 mei 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Ik zie ik zie
De Aarsman collectie

In de Volkskrant staat iedere week een rubriek waar ik groot liefhebber van ben; De Aarsman collectie. Fotojournalist Hans Aarsman zoekt iedere week één foto uit en schrijft daar een column bij. Een bedrieglijk simpel concept. Bedrieglijk simpel omdat hij niet zomaar even een fotootje uitzoekt, maar iedere week via de persbureaus 20.000 foto’s bekijkt. Uit die foto’s maakt hij dan een selectie van 500, en uit die 500 kiest hij dan uiteindelijk dé foto die hem die week het meest raakt of ontroert. Soms grote wereldgebeurtenissen, soms kleine, alledaagse zaken.

Het tweede feit waarom het simpel lijkt maar niet is, is zijn commentaar. Hans Aarsman heeft het uitzonderlijke talent om je anders naar een foto te laten kijken. Hij duidt de context, heeft een enorme dosis kennis en achtergrondinformatie, maar los daarvan heeft hij de gave om het altijd weer voor elkaar te krijgen dat je dingen ziet in die foto, details, samenhang, blikken, wat dan ook, die je eerder niet zag. Of om je dingen af te laten vragen... wáárom is deze foto gemaakt, waarom gebeurd er dit of dat, of doen de mensen zo. Hij zet je aan het denken.

Ik heb er zelf een sport van gemaakt, ik kijk in de krant altijd eerst de foto tot in detail, en iedere week denk ik, nu heb ik écht goed gekeken, en toch is er altijd weer een detail of een samenhang die ik over het hoofd heb gezien. Hij léért de kijker kijken. Dat is precies zijn bedoeling met die rubriek, en bij mij werkt het dus. Los dat ik iedere week de bijbehorende foto zit te bestuderen betrap ik me er door de week heen ook vaak op dat ik een krantenfoto met de Aarsman-blik aan het bespeuren ben.
Dit boek bevat een selectie uit zijn krantenrubriek. Met de foto groot afgedrukt, en dan ook nog de bladzijde erna en detail, en natuurlijk zijn commentaar erbij. Verrassende foto’s van groot wereldnieuws tot kleine gebeurtenissen. Sophia Loren, Poetin, maar ook veel onbekende burgers, soldaten, slachtoffers, zelfs een aap, ze komen allemaal voorbij.

Een heerlijk boek om binnen hand bereik te hebben liggen om af en toe even in te lezen. En een aanrader voor liefhebbers van fotografie en wereldnieuws.

ISBN 9789057593581 Paperback 175 pagina's | Uitgeverij Podium B.V. | februari 2009

© Willeke, juni 2009

Lees de reacties op het forum, klik HIER