De ziel
Graadmeter van je psychische gezondheid
Sabine Wery von Limont

De auteur studeerde eerst bedrijfskunde en vervolgens psychologie waardoor ze mensen beter leerde begrijpen: ‘Ik zag nu niet alleen hoe mensen zich gedroegen, maar begreep ook steeds vaker waarom ze zo deden’, pag. 15.

Zij ziet de hersenen als de basis van waaruit de mens wordt gemaakt tot wie hij is; hier zetelt de ziel in het zogenaamde limbisch systeem. De auteur geeft in dit boek veel informatie over de menselijke geest, legt helder uit en gebruikt ook een aantal keren een uitgebreide casus om haar betoog te illustreren. De ziel is een mozaïek en bestaat uit vele losse delen, is ook voortdurend in ontwikkeling.

Interessant is ook de verwijzing naar de oorlog en zijn psychische gevolgen. De Duitse auteur refereert hier een aantal keren aan. Veel meer dan mensen zich aanvankelijk bewust zijn, oefent deze periode nog lang daarna de nodige invloed uit op mensen.

De basisbehoeften van de ziel zijn het verhogen van de eigenwaarde, hechting, controle en zelfstandigheid, welbevinden nastreven en onbehagen vermijden. Ieder mens heeft een bepaalde manier van doen, de zogenaamde persoonlijkheidsstijl, en kan aan tal van persoonlijkheidsstoornissen lijden. Het kenmerk van een stoornis is dat iemand onvoldoende flexibel is en daardoor voortdurend in dezelfde problemen komt.

De ziel hanteert ook allerlei strategieën zoals afweermechanismen, de wilskracht om zich geconcentreerd in te zetten. Ook allerlei fobieën en angsten komen ter sprake. Van depressie wordt gezegd dat ‘je ziel door een hel gaat’. Depressie gaat vaak samen met angst.

Een ander hoofdstuk is gewijd aan de verbondenheid van ziel en lichaam, iets dat nog steeds te weinig wordt onderkend: ‘Het is een drama dat zich elke dag herhaalt. Van alle patiënten in de wachtkamer van huisartsen zit tussen de 20 en 40 procent voor niets te wachten; de oorzaak van hun probleem zit niet in hun lichaam, maar in hun ziel’, pag. 239.

De schrijfster haalt een opmerkelijke uitspraak van Plato aan die toen al constateerde: ‘De grootste fout bij de behandeling van ziekten is dat er artsen voor het lichaam en artsen voor de ziel zijn, terwijl die twee niet van elkaar gescheiden kunnen worden’, pag. 241.

Tenslotte komen psychologische scholen ter sprake en is er aandacht voor allerlei soorten therapie, waaronder EMDR. Goed is de ruimte voor religie, zingeving en vormen van meditatie die een therapeutische functie kunnen hebben.

Het boek is zeker interessant maar de titel suggereert toch iets anders, namelijk aandacht voor de diepste kern van de mens, het verborgen innerlijk van waaruit iemand leeft en wie hij ten diepste is. De auteur beschrijft op verdienstelijke wijze de menselijke geest, zijn functioneren en wat er allemaal fout kan gaan maar of dit nu ook de zíel van de mens is?

ISBN 978 90 373 49 | Paperback | 325 pagina’s | Atlas Contact | 17 januari 2020 |
vertaling: Ralph Aarnout

© Evert van der Veen, 20 januari 2020

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER