jeugd 6-9 jaar

Sue Durrant

Stukjes Hemelblauw
Sue Durrant


Dit is het verhaal over hoe mijn leven op een keer helemaal op zijn kop kwam te staan. Niet dat het gewoon rechtop stond, maar opeens had het een tijd lang wel wat van dat moment dat je naar een clown zit te kijken die met borden jongleert en dat hij alle borden in de lucht heeft en je alleen maar je adem kunt inhouden en hopen dat ze niet naar beneden komen kletteren.
Ik heb voor dit verhaal stukken uit de dagboeken gehaald die ik bijhield toen Zac en ik klein waren. Daar schreef ik in omdat we ons bijna onzichtbaar voelden.


Aan het woord is Ira (9), die samen met haar broertje Zac (7) op 16 oktober 1987 verhuist naar Huize Skilly een kindertehuis middenin Londen. Het huis is sjofel om te zien 'met bladderende witte verf, alsof het honderd jaar geleden geschilderd was'. Als eerste ontmoeten ze Silas een man met kreukels in zijn gezicht en wilde krullen. Ira 'wilde hem niet aardig vinden, maar kon het niet helpen.' Ook Hortense is een en al hartelijkheid en zorgzaamheid. 'Ze was prachtig. Ze stond stralend te glimlachen, alsof ze zich er al de hele dag op verheugd had ons te zien [...]' Alleen de directrice mevrouw Clanks is eng, Ira dacht eerst dat ze een geest was, zo mager is ze. Zij is erg koel en afstandelijk.  'Ze lachte zoals je zou lachen tegen iemand van wie je zou willen dat hij honderden kilometers ver weg woonde'.

In het tehuis is het leven totaal anders dan in de vele pleeggezinnen waar de kinderen geplaatst zijn geweest. Ze krijgen een mooie zolderkamer waar ze samen in mogen slapen, want Zac kan niet zonder zijn zus. Maar de tuin is het allerfijnste van het huis. 'Als niemand buiten is, is het net of de tuin neuriet.' Ze hebben het goed daar.  Hortense en Silas worden hun steun en toeverlaat.


We volgen in dit verhaal de twee kinderen en lezen over al hun ups en downs in en buiten het tehuis. Het is vooral het verlangen naar geaccepteerd worden wat beiden steeds parten speelt. Maar de tijd verstrijkt en de twee kinderen worden uiteindelijk 'ouwe rotten' want zij en de pesterige jongen Jimmy verblijven inmiddels het langst in Huize Skilly. Ira is gek op Jimmy. 'Onder de oppervlakte is hij boos', vertelt ze, 'maar hoe boos hij ook is, toch maakt hij mensen blij'.  De rest van de kinderen komen en gaan. Veel komen terecht in een pleeggezin of worden geadopteerd.
Ira droomt ook van een echt thuis met een vader en moeder en een eigen sleutel om binnen te komen, maar ze weet heel goed waarom mensen niet staan te springen om haar en Zac te adopteren; ze zijn al te groot en ze willen met zijn tweeën blijven.


Maar wat maakt het boek nou zo mooi? Dat zijn de taal en de toon van het verhaal, je leeft helemaal mee met de twee kinderen. Doordat het dagboekfragmenten zijn, merk je dat de eenzaamheid door alle woorden heen piept. Voor Ira is alles wat ook maar lijkt op huiselijkheid helemaal nieuw. Ze is stomverbaasd als ze hoort dat iemand haar hele leven in hetzelfde huis heeft gewoond. Ze wist niet dat zoiets kon! Ontroerend is het moment dat ze op school moet vertellen hoe je perfecte dag eruit ziet. Ze kent dat niet. Maar in het tehuis komen er gelukkig wel steeds meer dagen die ze als perfect zou kunnen bestempelen. Ze geniet van elk druppeltje aandacht, warmte en hartelijkheid.


Ira wil ook zo graag een goede indruk maken, ze wil dat mensen haar zien en aardig vinden. Ze houdt dan ook haar hart vast als ze met Zac een week op vakantie mag bij een mevrouw. Ze vinden het daar heerlijk maar tegelijkertijd is ze zo bang dat ze iets verkeerd doet en weer terug moet voor de week om is. Gelukkig mogen ze de hele week blijven. Het huis van de mevrouw is ook sjofel en daarover schrijft Ira:


"Ik vroeg me af waarom het er leuker uit ziet dan Skilly, hoe sjofel het ook allemaal is en ik denk wel dat het komt dat Martha ervan houdt. Skilly ziet eruit alsof nooit iemand er ook maar een beetje van gehouden heeft."


Ira fantaseert en denkt sowieso veel over alles na, zoals bijvoorbeeld over de demonstratieborden tegen de belastingverhoging.


"Volgens mij zou het leven een stuk simpeler zijn als iedereen zo'n bord had, want dan hoef je niet hardop te zeggen wat je denkt en je hoeft niet onbeleefd te zijn. Het is een soort schreeuwen zonder geluid te maken."

"Op dat van Zac zou staan: Ben jij mijn moeder? Want telkens wanneer hij een vrouw ziet die op ons lijkt, denkt hij dat het onze moeder is."


- Dit laatste brengt de kinderen overigens nog flink in de problemen. -  Maar het zijn juist dit soort 'losse' onschuldige opmerkingen van het kind dat maakt dat het verhaal  je ontroert, je hoopt zo dat het goed af zal lopen met haar en haar broertje. Toen het eind van het boek naderde ging ik steeds langzamer lezen omdat ik nog geen afscheid wil nemen van Zac en Ira. Dat gebeurt me niet vaak.
Kortom, het is zo'n verhaal waarvan je wilt dat het nooit zal stoppen. Prachtig.


ISBN 9789030501732 | Opengewerkte paperback met flappen | 208 pagina's | Uitgeverij Meis & Maas | 3 oktober 2016
Prachtig vertaald door Nan Lenders | leeftijd 8+

© Dettie, 8 december 2016

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER