Asfour, over verraad
Caro Sicking

Wat hebben een taxichauffeur, een fotograaf, een journaliste en een vrouwenhandelaar met elkaar te maken? Alles! Zo blijkt uit dit boek.

De journaliste is Simone, zij wordt naar Tunesië gestuurd om de eerste vrije verkiezingen te verslaan. Tunesië het land waarin het kolkt en zindert na de zelfmoord van Mohamed Bouazizi, de man die zichzelf in brand stak en daarmee letterlijk en figuurlijk de lont bleek die ontbrandde en uitmondde in de opstand die nu de Jasmijn Revolutie of Arabische Lente genoemd wordt. Bouazazi had het 'geluk' dat zijn daad gefilmd werd. - Daarvoor had een andere groentehandelaar hetzelfde gedaan maar ondanks dat er 50.000 mensen op zijn begrafenis kwamen, bereikte deze daad het wereldnieuws niet. - Via Twitter (Asfour betekent vogel) en facebook verspreidt het nieuws zich als een olievlek door Tunesië en ver daarbuiten.

En nu zijn daar de eerste vrije verkiezingen en de onlangs gescheiden Simone, die helemaal haar hoofd niet naar haar werk heeft staan, moet erheen.
Ze wordt opgepikt door Hichem, de taxichauffeur, die even later zichzelf als gids aanbiedt. Hichem is werktuigbouwkundige maar onder het regime van president Zine al-Abidine Ben Ali en zijn vrouw Leila, lukte het hem geen baan te vinden. Hij mag nu voor het eerst van zijn leven stemmen op een van de 116 partijen. Hichem en Simone raken direct in een fel gesprek. Zij wantrouwt de Tunesiërs en begrijpt de pro-westerse houding van Ben Ali wel. Hij werd gesteund door het Westen omdat hij tegen de islam was.

Dankzij Hichem komt Simone in contact met Marouan, die onlangs is teruggekeerd in Tunesië na 15 jaar in Nederland te hebben gewoond. Na de opstand wil Marouan, fotograaf,  de wereld laten zien wat er in Tunesië gebeurt. Hij vertelt dat hij in Nederland altijd argwanend werd bekeken, als hij winkelde volgden bewakers hem, oude vrouwtjes staken snel over als hij aan kwam lopen. Hij is blij weer thuis te zijn, hoewel ze hem in Tunesië te westers vinden... Samen met Amal, een facebookactiviste, gaan ze op reis om met het échte Tunesië kennis te maken. Met alle risico's van dien.
Maar het echte Tunesië leert ze wel kennen. Vooral het Tunesische leven op het platteland vervult haar met medeleven en triestheid, ze begrijpt daarna veel beter waarom mensen tot bepaalde handelingen en wraakacties kunnen komen... 


Inmiddels lezen we ook over Gilles Delourdes, die als kleine jongen werd ingewijd in de handel en wandel van zijn stiefvader, een crimineel die in vrouwen handelde. Gilles aanbad de 'Oude' Delourdes en hij op zijn beurt verwende de jongen met alles wat hij maar wilde. Zelfs de inwijding in de liefde wordt door de 'Oude' geregeld. Maar Gilles ontmoet Liz, een studente literatuur die achter het raam zit om bij te verdienen. Gilles adoreert Liz en als zij op een dag ineens uit zijn leven verdwijnt, zoekt hij zijn verdere leven verder naar Liz, totdat hij Simone ontmoet en het bed met haar deelt. Vanaf die tijd is zijn focus gericht op haar, maar als ook zij uit zijn leven verdwijnt, blijkt hij een zeer slechte verliezer...

Doorheen dit alles zien we de berichten van Tunileak over de verkiezingen en krijgen we via dit medium inzicht in wat zich allemaal afspeelt in Tunesië en de omliggende landen op politiek gebied. Alles heeft met elkaar te maken. Het een is het gevolg van het ander. En zo leren we nog veel meer over het land en de beweegredenen van diverse politieke figuren.

Het boek is enorm knap opgebouwd. Dankzij de verschillende personages zoals de kritische Simone, de half Nederlandse, half Tunesische Marouan, de pro westerse Hichem en strijdbare Amal komen we enorm veel te weten over wat er leeft in Tunesië en wat voor enorme impact de Jasmijn Revolutie heeft gehad. De Tunileak berichten zijn gebruikt als toelichting bij het verhaal.

Elk personage krijgt in aparte hoofdstukken een eigen stem. We lezen hun gedachtes, afwegingen, plannen. Zelfs Leila, de hebzuchtige vrouw van president Ben Ali en het wel en wee rond het gezin Ben Ali kunnen we volgen, tot aan haar vlucht met man en kinderen uit Tunesië aan toe. Ook de generaals en commandanten tijdens en na de vlucht van Ben Ali en zijn gezin, kunnen we volgen.
Het is een boek vol tegenstelling en achterdocht. Mensen zijn bevooroordeeld, vooral door gebrek aan kennis. Simone moet haar mening herzien, evenals zoveel andere mensen.

Als een rode draad loopt het verhaal van de geobsedeerde Gilles Delourdes doorheen het verhaal. Dat maakt dat het boek een thrillerachtig element krijgt. Voor mij, als niet thrillerlezer, had Gilles niet in het verhaal gehoeven. Ik vind het zelfs jammer dat hij opgevoerd is, het verhaal rond deze bizarre, bezeten man is in mijn ogen nogal overdone, ondanks het begrip wat je dankzij zijn bizarre achtergrond voor zijn acties voelt.
Het verhaal rond Simone en de gebeurtenissen in Tunesië  vind ik al 'thrillerachtig' genoeg.
Maar dat neemt niet weg dat ik genoten heb van het boek. Het is een intelligente roman, in mooie taal en stijl geschreven, die je niet 'even tussendoor' leest. Je moet je hoofd er goed bij houden maar het boek is die 'inspanning' meer dan waard. ik heb grote bewondering voor de schrijfster dat zij deze enorme hoeveelheid informatie, en een beetje liefde, in dit begrijpelijke en zeer boeiende verhaal heeft weten te gieten. Chapeau!

Caro Sicking (Tilburg, 1963) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Rijksuniversiteit van Leiden, waarna ze werkzaam was bij onder meer Galerie Tegenbosch in Eindhoven en Galerie Hüsstege, ‘s-Hertogenbosch. Lambert Tegenbosch zette haar aan tot het schrijven over beeldende kunst. In 1996 verzette Caro haar werkzaamheden naar de sociaal-juridische begeleiding van uitgeprocedeerde vrouwen en kinderen, maar bleef publiceren in kunstbladen en schreef diverse monografieën over beeldend kunstenaars, waaronder Michel Seuphor, Piet Teraa, en haar vader, Joost Sicking. Sinds 2003 werkt Caro als zelfstandig schrijver, vaak samen met Frank van Empel.


ISBN 9789490665203 | Paperback | 364 pagina's | Uitgeverij Studio nonfiXe | september 2015

© Dettie, 2 april 2016

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER