Achttien
Graa Boomsma

Alle gebeurtenissen in dit boek spelen zich in één week af  maar het is wel een erg heftige week.

Het verhaal begint met notities van Hanna in een schrift. Deze notities staan cursief gedrukt en keren in de loop van het boek steeds terug. Er is met Hanna iets gebeurd in het Vondelpark.

Paul Steen om wie het verhaal eveneens draait, is leraar Engels aan het Vondel Lyceum in Amsterdam Oud-Zuid. Hij was al met pensioen maar bij gebrek aan leraren is gevraagd of hij alsjeblieft toch nog les wil komen geven, een verzoek waaraan hij met plezier voldeed. Zijn vriendin is bij hem weggegaan en alle dagen alleen is ook niet alles.
Die week ontdekt hij in zijn agenda een hartje, getekend door zijn 6VWO leerlinge Hanna Aalders (bijna 18) met daarbij een uitnodiging voor haar verjaardagsfeestje. Paul is haar mentor. Hanna's moeder is weggelopen, haar vader, KNO-arts, heeft zich daarna op zijn werk gestort. Natuurlijk zal Paul niet naar het feestje gaan. Er moet afstand blijven tussen leraar en leerling, dat is een heilige regel voor Paul.

Onder de literatuurles wordt Paul weggeroepen, zijn moeder heeft een ernstig ongeluk gehad en moet een zware operatie ondergaan. Weer terug in de klas is Hanna weg. Hij rijdt naar het ziekenhuis in Hoorn waar hij zijn oom Ton tegenkomt, tante Wien is overleden.  Oom Ton is naast zijn moeder het enige familielid dat Paul heeft. Paul raakt in gesprek met oom Ton en deze blijkt vol wijsheid en inzichten te zitten. Met moeder is het ernstig maar ze zal het overleven,  de schrik is echter groot. Als Paul thuiskomt wacht Hanna op hem voor de deur. Ze wil hem vertellen waarom ze uit de les gelopen was. Hij laat haar binnen en ze hebben een gesprek.

De volgende ochtend blijkt dat Paul zijn agenda kwijt is, hij heeft hem na het telefoontje over zijn moeder op school laten liggen. De onafscheidelijke vrienden Menno en Michiel (M & M) hebben de agenda gevonden... ze geven hem wel terug... nadat ze  de gewraakte pagina met hartje en uitnodiging gekopieerd en rondgedeeld hebben.  En Hanna's bezoek bij Paul is eveneens gezien door deze twee leerlingen, en natuurlijk zorgen ze er wel voor dat Paul daar problemen mee krijgt op school.  Datzelfde duo zorgt ook buiten school nog voor de nodige commotie.

Ondanks de vele gebeurtenissen in één week is het verhaal wel geloofwaardig. Afwisselend krijgen we over de gebeurtenissen in Pauls leven en de fragmenten uit het schrift van Hanna te lezen. Je weet dat er iets met Hanna gebeurd is wat niet goed is. Hanna's leven is door het gebeurde in het Vondelpark door elkaar geschud evenals Pauls leven door het ongeluk van zijn moeder. Paul vindt, raar genoeg, steun bij oom Ton en op haar beurt vindt Hanna steun bij Paul. 

Mooie zinnen en woorden moet je niet verwachten in dit boek, alles is zonder franje geschreven, de dingen gebeuren zoals ze gebeuren maar dat maakt juist het verhaal zo sterk. Graa Boomsma is zelf leraar en geeft duidelijk blijk van zijn ongenoegen over de Tweede Fase voor de bovenbouw. Maar dat is verder bijzaak in het verhaal. Het verhaal zelf is indringend maar mooi. Als je eenmaal weet wat Hanna overkomen is dan ben je geschokt en zou je haar, net als Paul, het liefst willen helpen.
Goed, aangrijpend boek.

ISBN 9789046806791 Paperback 157 pagina's | Nieuw Amsterdam | februari 2010

Dettie, maart 2010

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Achttien
Graa Boomsma

Twee eenzame, gekwetste zielen herkennen elkaar: hij is leraar Engels, tegen de zestig, en mentor van haar, die bijna achttien is en bijna eindexamen doet. Paul Steen is weer les gaan geven, hoewel hij met pensioen was. Hij wilde weer een doel in zijn leven, nadat zijn vrouw hem verlaten heeft. Ze was zomaar op een dag verdwenen en hij heeft nooit meer iets van haar gehoord.

Hanna is niet de gelukkige tiener die ze zou willen zijn: haar moeder is verdwenen, en haar vader werkt hard, besteedt nauwelijks aandacht aan zijn enige dochter. Bovendien is haar iets akeligs overkomen, een paar dagen voor haar verjaardag, in het Vondelpark. Ze schrijft over dit voorval waar de lezer al snel zo zijn vermoedens over heeft in een schriftje, dat ze op het feest dat ze voor die verjaardag geeft, aan Paul wil geven. Ook Paul heeft meer problemen: zijn moeder is aangereden en ligt in het ziekenhuis. Het ziet er naar uit dat zij zijn hulp in de toekomst hard nodig gaat hebben. In de week voor het feest neemt Hanna haar telefoon niet op. En wordt Paul neergeslagen door twee jongens uit dezelfde examenklas waar Hanna in zit. Als de avond van het feest daar is, moet Paul ondanks zijn tegenzin wel naar het feest, omdat hij moet weten wat er met Hanna is.

Gelukkig voor de lezer is het niet alleen kommer en kwel, en dat ligt aan het derde personage: oom Ton. Hij is een kordate man, die de koe bij de horens vat en niet van kakelen houdt. Hij is verfrissend, en biedt een vrolijke noot. Zelfs al is ook zijn leven niet zo vrolijk nu. Maar hij maakt het voor de lezer wat prettiger, want als je dit boek dichtslaat, blijf je even stil zitten.
Boomsma beschrijft alle ellende heel onderkoeld, en als is het een aangrijpend verhaal, het eindigt met een optimistische noot.

Blijft nog de vraag: Is die Wieringerwaard nu wel of niet weer onder water gezet?

ISBN 9789046806791 | Paperback | 157 pagina's | Nieuw Amsterdam | februari 2010

© Marjo, 29 december 2010

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Het tweede gezicht

In Mobile, Alabama, woont de familie Holdman. Grootvader Holdman heet eigenlijk Houtman, en is van Nederlandse afkomst. Vertrokken uit zijn vaderland nog voor de tweede wereldoorlog losbarstte.
Vader Holdman, zijn zoon, is een Vietnamveteraan. Hij mist een onderbeen en heeft psychische problemen, dus werkt hij niet. Om hun kleine inkomen aan te vullen werkt de moeder zich te pletter op de 17e etage van een hotel, waar zij kamers schoonmaakt. Zij hebben twee kinderen, Gary, die de hoofdpersoon is van het boek, en Rita, zijn jongere zusje.
Gary's vader wordt verschillende keren opgepakt door de politie: op de dag dat zijn moeder sterft rijdt hij slechts 5 kilometer per uur op de snelweg. Op de dag dat de moeder begraven wordt, hinkt hij scheldend en slaand door een autotunnel. Later, als het gezin op vakantie is, wordt de vader opnieuw opgepakt, omdat hij agressief is.
Hij begint te wandelen, steeds verder en Rita moet mee. Zij is degene die vaders stomp verzorgt, als die na zo'n wandeling begint te bloeden. Op een dag treft Gary zijn vader tierend in de deuropening van hun huis, Rita staat er huilend naast.
"Als ik bloed, voel ik dat als een soort aderlating. Maar ik bloed godverdomme nooit meer. Komt door de eeltlaag die ik kweek op mijn stomp. Moet ik niet hebben. Kwetsbaar wil ik blijven, snap je dat?"
Naarmate Gary ouder wordt, trekt zijn vader zich steeds meer terug op de vliering van het huis, waar hij een compleet speelgoedleger heeft opgesteld. Het is verboden terrein voor iedereen van het gezin. Zoals ook monumenten, musea, of andersoortige tekenen van welke oorlog ook verboden worden voor de kinderen. Ze konden een mep krijgen als ze maar leken te kijken.

De vader terroriseert het gezin met zijn gedrag: Gary droomt dat hij hem vermoordt; Rita trekt zich terug in toneelspelletjes met haar Barbiepoppen, en de moeder werkt alleen maar..
Gelukkig voor Gary is er zijn grootvader. Dat is een nuchtere Hollander, huisschilder van beroep, en verzot op geschiedenis. Dat brengt hij over op Gary. Zijn grootvader is ook degene die er voor gezorgd heeft dat de kinderen op de enige gemengde school in Mobile zitten, waar Gary zijn latere vriendin Nevah leert kennen.
Op een dag wordt Gary wakker in het ziekenhuis: hij is van de trap gevallen, zegt men, maar hij weet er niets meer van...

In deel twee is de grootvader overleden, en de vader wordt opgenomen in een ziekenhuis, hij blijkt een hersentumor te hebben. Hij is stervende als Gary een boodschap krijgt van zijn grootvader: die val die hij had, van de vlieringtrap, kwam doordat hij iets gezien had wat hij niet had mogen zien. Dat heeft hij verdrongen.. Hij moet zijn vader om opheldering vragen voordat het te laat is!
Na de dood van vader stort Rita in, ze moet naar een inrichting. In deel drie wordt haar verhaal verteld. Zij blijkt een verborgen leven geleid te hebben, althans verborgen voor de rest van het gezin. Een tragisch leven..
En dan komt er nog een deel vier: terwijl de terroristen Amerika aanvallen, dringt de waarheid tot Gary door.

Je moet een liefhebber van geschiedenis zijn, denk ik, wil je dit boek waarderen. Te pas en te onpas worden er feitjes en voorvallen uit zowel de Nederlandse als de Amerikaanse geschiedenis vermeld. Mij stoorde dat niet.
Wat me wel stoorde is dat in het derde en vierde deel eigenlijk een nieuw verhaal begint. Rita, hoofdpersoon van deel drie, is in het eerste nauwelijks aanwezig. Als je het boek uit hebt, snap je wel waarom, maar al lezende is het niet logisch. Het klopt niet.
Net zo min als de terroristische aanslagen van 9 september passen. Het is alsof Boomsma het er koste wat kost bij moest betrekken. Dat is jammer. De eerste helft van het boek belooft een mooie familieroman te worden, over verlies, over pijn, en dan wordt er ineens van alles bijgehaald.
Dan nog even de titel. Gary droomt..niet alleen van het vermoorden van zijn vader, ook van een reis met diezelfde vader, ook over de problemen van zijn zus, en over zijn grootvader. Die laatste droom bevat waarheid, en dat is dan denk ik het tweede gezicht. Ver gezocht.
Ik had meer verwacht van dit boek, omdat ik "de laatste tyfoon" uit 1992 wèl een goed boek vond.

Paperback 192 blz. ISBN 90 468 0040 7 maart 2006, uitg. Nieuw Amsterdam

© Marjo, augustus 2006

Voor meer informatie over Graa Boomsma en zijn werk, klik op de afbeelding van het boek.

Reageren? Klik hier!