Geertrui Daem

Koud

Dit was het romandebuut van Geertrui Daem. Het gaat over een Koreaveteraan die thuis niet meer kan aarden.
Van het gezin de Bruyne zijn in dit boek afwisselend de vader en de dochter aan de beurt. Ingrid is bijna veertien. Ze begint te puberen. Haar vriendin Francoise is volgens haar vader een slechte invloed. Haar ouders zijn rijk geworden in de Kongo.
Door te profiteren van het volk, zegt Roger. Hij is zelf niet bepaald welgesteld. Hij werkt bij de post, en in zijn vrije tijd lapt hij schoenen op. Daar verdient hij ook mee, maar het is vooral een hobby. Zijn vader deed het al, het is eerlijk werk, zegt hij.
En door met die schoenen bezig te zijn kan hij zich terugtrekken in het schuurtje. Het huwelijk tussen Roger en Monique is niet al te best meer. Het wordt al gauw duidelijk dat Roger zich als Korea-veteraan miskend voelt. Door de hele maatschappij, maar ook door zijn gezin. Na de zoveelste ruzie, waarbij Ingrid hem een Koreaan noemde, is hij begonnen brieven te schrijven. In zijn schuurtje. Hij wendt zich tot zijn kinderen, vooral tot Ingrid, want Kareltje is nog te klein. Hij zegt het beste voor te hebben, hij heeft tenslotte het een en ander meegemaakt in Korea. Naast de brieven zijn er opgehaalde herinneringen aan die oorlog.
Intussen probeert Ingrid haar weg te vinden. Door het overlijden van een klasgenootje is ze nogal van streek. Maar ze heeft veel steun van de nuchtere Francoise.

Wat uit de verschillende verhalen blijkt is dat vader en dochter elkaar best wel willen begrijpen, maar ze zijn er niet toe in staat. Communicatie is erg moeilijk. Het kleinste misverstand zorgt voor verwijdering. Monique is daarbij niet bepaald een hulp.
Na een dramatische gebeurtenis maakt Roger plannen om zijn gezin maar te verlaten. Daar in Japan zit een meisje waar hij verliefd op geworden is. Hij droomt van een toekomst in Japan. Marcel, zijn kameraad, die zijn dromen leek te delen, trekt zich terug..
Op deze manier, afwisselende hoofdstukken, zijn de twee hoofdfiguren gelijkwaardig. Je kunt je in allebei verplaatsen, begrijpt bij allebei hoe het komt dat het gaat zoals het gaat. De titel 'Koud' is dubbel: letterlijk en figuurlijk. Een mooie psychologische roman. En zoals ze dat ook in andere boeken doet: lekker in het Vlaams.

ISBN: 9789044301717 Paperback, Uitgeverij: The House of Books Verschijningsdatum: 01-08-2001 Nederlands, 220 pagina's.

Reageren? Klik hier!

Een vader voor Elizabeth

Een verhalenbundel van een duidelijk Vlaamse schrijfster. Zij vernederlandst haar taal niet, en dat komt de sfeer in de verhalen ten goede.

De flaptekst:
"Geertrui Daem gunt ons een kijkje in vele benauwende huwelijks- en familiesituaties. De hulpeloosheid, de authentieke kleinburgerlijke sfeer en de lichtvoetige stijl vormen het watermerk van deze weldadige verhalen"

Beter kan ik het niet zeggen. In het eerste en laatste verhaal is Elisabeth een van de personages. In het eerste verhaal volgen we Wilfried, een schuchtere man die verliefd is op Claire. Zij is de dochter van de kastelein van café De Korenbloem, door iedereen 'het heilig kasseiken' genoemd.
Wilfried hangt veel in het café, en zo krijgen we een prachtig beeld van zo'n typisch Vlaams stamcafé. Iedereen kent iedereen, en de sfeer is er gemoedelijk, maar kan om het minste omslaan in een ruzie-achtige sfeer. Zeker als Werner probeert Claire te versieren en er nog in lijkt te slagen ook. Maar Werner moet eigenlijk niets hebben van Elisabeth, de 6-jarige dochter van Claire. Wilfried denkt dat hij de vader is, dus zo schuchter zal hij niet altijd geweest zijn! Maar dat wordt verder niet verteld. Het vaderschap van Elisabeth is vaak onderwerp van gesprek, en Claire vindt het prachtig de mensen te laten raden. Maar weet ze wel wie de vader is?
In het laatste verhaal wordt hierop verder geborduurd, en ik heb begrepen dat er een vervolg op deze bundel is, met nog meer verhalen over Elisabeth. Het is het herkenbare dat deze verhalen prettig maakt om te lezen. Maar ook het sappige Vlaams..
Als het kind met een kapotte knie binnen komt in de gelagkamer: 'vol piëteit wrijft Claire wat speeksel op de gewonde knie. "een beetje moederkeszalf doet mirakels" zei zijn moeder altijd.'

Het verhaal "Lutje leert" -over het verlies van onschuld- is ook prachtig. Twee jonge onnozele meiden leren de "ware" liefde kennen.

ISBN 9029048069 Paperback 185 pagina's Meulenhof 1996

Reageren? Klik hier!

Olympia

Aan het eind van de 19e eeuw was paardenslachter Emiel van Dale begonnen met het maken van bloende, een paardenworst. In het begin haalde hij zelf de paarden uit Engeland, met de boot. Hij doodde ze zelf, en ook het uitbenen en vlees verwerken, het gebeurde allemaal in dezelfde kleine fabriek. De worst viel in de smaak, de fabriek groeide, en ook Emiels gezin. De jongens Roland en Robert deden niets liever dan in een boom klimmen, vanwaar ze ongezien het doodschieten van de paarden konden gadeslaan.
De Eerste wereldoorlog was goed voor de zaken: de gesneuvelde paarden moesten zo snel mogelijk van het slagveld verdwijnen, om ziektes te voorkomen, en de fabriek groeide.
Pas na de Tweede wereldoorlog kwamen de hygiënevoorschriften, en vanaf toen werden de paarden niet meer afgeschoten en geslacht op het eigen terrein. De zoons namen het bedrijf van hun vader over. Hun twee zussen kregen het onroerend goed dat hun vader in bezit had.

Als het verhaal begint, is de familie flink gegroeid. De oudste Adrienne, heeft vier kinderen; Roland, getrouwd met Louise, heeft een volwassen zoon: Achilles, die net terug is uit Amerika en die een plaats in de fabriek moet krijgen. Robert is getrouwd met Maria. Zij hebben vier kinderen, Noël en Etienne, Liliane en Olympia. En dan is er nog de jongste dochter, Celine, ongetrouwd.
Robert en Roland leiden de fabriek, waarbij Roland het heertje is, met vooruitstrevende ideeën, en Robert de werkman, meer behoudend. Zij zijn het zakelijk gezien niet altijd eens, waarover ze openlijk ruziën, maar wat ze niet uitspreken is de ambitie die ze beiden voor hun zoons hebben.
Ook onder de vrouwen en kinderen heerst jaloezie, en er worden dingen bekonkeld achter de schermen, die soms vervelende gevolgen hebben. Van wat er onder de kinderen speelt hebben de volwassenen geen idee, en wat er gebeurt is een volslagen verrassing, een vervelende verrassing.
Hierin speelt Olympia een grote rol. Zij is een eigenaardig meisje, dat veel aan haar lot wordt overgelaten. "laat haar maar, ze doet geen kwaad" is het motto..
De positieve en ook negatieve ontwikkeling van de familie loopt min of meer gelijk op met die van de bloende. Als in Brussel de Expo gehouden wordt, denken de broers hun bloende wereldwijd beroemd te kunnen maken. De hele familie gaat op reis naar Brussel...

Geertrui Daem over de titel en het boek:
"‘Olympia’ is ‘Bloende’. Zelfs al begrijp je dit woord niet, zelfs al staat het niet in de van Dale, en bestaat het bijgevolg ook niet, het blijft de meest juiste omschrijving van mijn nieuwe roman.
Bloende, bloed, bloeden, bloedende, bloeiende, bloênde… Bloende is een (Vlaamse, Gentse) contaminatie voor ‘Boulogne’, saucisson de Boulogne, vierkante cervelaatworst gemaakt van paardenvlees, het product waarmee de gebroeders R&R Van Dale hun naam wereldwijd willen vestigen. Het bloed van de paarden, de bloedband van het geslacht Van Dale. De bloende rijst als een fallus, een pars pro toto voor het leven zélf, op aan de horizon! Een tamelijk ambitieuze onderneming, deze nieuwe roman ‘Olympia’? – De Van Dales deden het destijds niet voor minder: ‘The sky is the limit’. Alleen Olympia, zogezegde zottin en (vegetarisch) buitenbeentje van de familie kent helemaal géén limieten."

Geertrui Daem is een Vlaamse schrijfster, en ze doet geen moeite om haar taal te vernederlandsen. Gelukkig maar, want dat Vlaamse taalgebruik geeft er een extra tintje aan. Het is een tragi-komisch boek, waarin de rol van Olympia mij niet helemaal duidelijk is. Of de uitspraak van Daem dat wel duidelijk maakt... hm, niet helemaal...

Paperback | 335 Pagina's | Wereldbibliotheek | 1ste Druk | 2006 ISBN: 9028421572

Reageren? Klik hier!

Boekenarchief C-D

Geertrui Daem