Het verraad van Montverre
Bridget Collins

Op Montverre worden alleen maar begaafde leerlingen toegelaten. Mannelijke studenten, wel te verstaan. En sinds kort worden niet alleen de dames maar ook katholieke studenten niet meer toegelaten. Maar helemaal ‘zuiver’ is de school nog niet.

Op deze school komt de tweeëndertigjarige Leonard Martin aan. Niet vrijwillig overigens: hij was minister van cultuur tot hij zijn meerderen liet weten dat hij een bepaald wetsartikel niet onderschreef zonder dat hij daar de gevolgen van onderkende. Hij wordt gedwongen ontslag te nemen en naar Montverre te gaan. De school waar hij goede, maar ook minder prettige herinneringen aan heeft (waar we alles nog over te horen zullen krijgen). Hij zal er het Grand Jeu bestuderen. Dat is het doel van de school: leerlingen volgen vakken als filosofie en muziek, natuurkunde en wiskunde, taal en religie en met de kennis die ze opdoen worden ze geacht een Grand Jeu te schrijven als examenopdracht.

Ooit was Leonard een van de briljante leerlingen. Zijn enige concurrent was Aiden Carfax de Soucy, telg uit een nogal beruchte familie. In de loop van de tijd die zij op Montverre doorbrachten bleken zij niet om elkaar heen te kunnen, en kregen ze een nogal ambivalente relatie uitlopend in een dramatisch einde. Nu Leo terug is is er in ieder geval één ding veranderd: Magister Dryden, de magister ludi, is een vrouw. Heel apart. Zij moet ook haar uiterste best doen om geaccepteerd te blijven, en daar lijkt de aanwezigheid van Leo niet veel goeds aan te bij te dragen.
Ze voelen zich tot elkaar aangetrokken, maar komen tot de ontdekking dat de ander niet helemaal eerlijk was.  Opnieuw lijkt dit zich tot een drama te ontwikkelen.

Wat het Grand Jeu precies is, we komen het niet te weten. Er zijn meer dingen waarnaar gehint wordt, maar waarover nooit een precieze uitleg wordt gegeven. De staatkundige vorm van de regering, in welke land of in welke tijd we ons bevinden, geen idee.
Veel is dus onzeker, maar de sfeer waarin je als lezer ondergedompeld wordt, zorgt ervoor dat het helemaal niets uitmaakt. Er heerst een dreiging, die niet afneemt als de raadselen langzaam onthuld worden. Integendeel, want nu komt het verraad aan de orde, terwijl op de achtergrond nog een extra dreiging speelt rondom de school zelf. Dat heeft te maken met de heersende staatspolitiek waarbij  katholieken het zwaar te verduren hebben.

Een magisch-realistische roman, die enigszins doet denken aan De verborgen Geschiedenis van Donna Tart en die tegelijk heel anders is. Bridget Collins heeft een eigen wereld gecreëerd met als middelpunt Montverre.
Er zitten wel eigentijdse elementen in verwerkt, zoals uitsluiten van een bepaalde groepering, machtsmisbruik (van alle tijden natuurlijk) en de ondergeschikte positie van de vrouw.

Het boek begint met het verhaal van De Rat, waarbij ook pas veel later duidelijk wordt wat diens rol in het verhaal precies is. Tussen al het verraad en de intriges staat de Rat misschien wel voor zuiverheid.
Was De Boekbinder al een fantastisch verhaal, het verraad van Montverre overtreft het. In een nawoord vertelt de schrijfster hoe ze voor dit verhaal geïnspireerd werd door Het Kralenspel van Herman Hesse. Collins hanteert eenzelfde schrijfstijl als in de Boekbinder, en dus is ook Het verraad van Montverre een uitdaging.
Maar wie deze uitdaging aanneemt wordt dubbel en dwars beloond.

Bridget Collins (1981) studeerde Engelse letterkunde in Cambridge en volgde een acteursopleiding aan de kunstacademie. Ze woont in Tunbridge Wells, Kent. Bekendheid verkreeg ze met De Boekbinder.

ISBN 9789044360516 | Hardcover | 208 pagina's | Uitgeverij the House of the Books | november 2020
Vertaald uit het Engels door Marga Blankesteijn

© Marjo, 1 maart 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

De boekbinder
Bridget Collins

Emmett wil niets liever dan zijn ouders een plezier doen en boer worden, zodat hij de boerderij kan overnemen, maar het loopt anders. Die zomer werkt hij zo goed mogelijk mee op het land, maar hij is net ziek geweest, en het lukt niet zo goed. Als hij op een dag met zijn zus Alta naar huis gaat horen ze hun ouders ruziën:

‘Misschien kan zij hem helpen. Ze heeft tenslotte regelmatig belangstelling getoond toen hij ziek was.’
‘Omdat ze hem als leerling wil! Maar dat gaat niet gebeuren. Zijn plaats is hier, bij ons! Wat hij ook heeft gedaan, hij blijft onze zoon.
En zij…ze maakt me bang! Doodsbang!’

Zijn ouders kunnen er niet onderuit: ze moeten Emmett vertellen dat de boekbindster die in het moeras woont hem als leerling wil. Emmetts ouders hebben hem altijd weggehouden bij boeken, al kan hij wel lezen. Lesboeken zijn prima, maar toen hij een boek kocht, pakten ze het af en straften hem. Zijn moeder wil dan ook niet dat hij naar de boekbindster gaat, maar ze weet ook: het is hem op het lijf geschreven, hij is binder, geen boer. Dus laten ze hem gaan.

Maar wat doet een boekbinder? Emmett heeft geen idee, en Seredith, zijn meesteres laat hem allerlei hand- en spandiensten doen, kaften maken en zo, maar hoe het binden precies gaat dat vertelt ze hem niet. Pas als hij opnieuw ziek wordt, vertelt Seredith hem dat het hetzelfde is als zijn eerdere ziekte: het is ‘binderskoorts’. Het bewijs dat hij de gave heeft. Daardoor zal hij op het moment dat het nodig is vanzelf weten hoe het moet. 

Als Seredith ziek wordt en overlijdt, weet hij niet meer dat. Zo komt het dat hij niet al te sterk in zijn schoenen staat als die man, De Havilland, die eerder tegen de zin van de bindster bij hen aan de deur stond, Emmett mee neemt naar de stad. Naar zijn atelier, waar hij te werk gesteld zal worden als binder.
Zijn eerste ervaring is schokkend, hij moet een dienstmeisje 'binden'. Zo heet het wissen van haar herinneringen, die hij in een boek vast legt. Eindelijk begrijpt hij wat het betekent om boekbinder te zijn. Maar hij beseft ook dat hij niet wil werken voor De Havilland.

Er was nog iets vreemds aan de hand. In het huis waar hij het dienstmeisje bindt, ontmoet hij een jongeman. Hij heeft hem eerder gezien, bij Seredith. Deze Lucian beseft beter dan Emmett wat de binding betekent voor het meisje, en hij gelooft niet dat Emmett eigenlijk niet wist wat hij deed! Het wordt Emmett zelf ook pas goed duidelijk als hij een boek vindt met zijn eigen naam erop. Wat volgt is een confrontatie tussen Emmett, de boerenzoon, en Lucian, de patriciërszoon.

In drie delen wordt een magisch verhaal verteld, dat in ieder geval speelt in het verleden, al is er niet meer dan de vermelding dat er boeken bestaan en dat men zich verplaatst met paard en wagen, al zijn er wel machines op de boerderij.
De omslag doet al vermoeden dat we te maken hebben met een bijzonder boek. Maar wat voor boek dan? Historisch? Een beetje. Magisch? Een beetje meer, het verhaal neigt naar een gothic novel, al valt het erg mee met het griezelelement dat er dan in had moeten zitten. Maar romantisch is het zeker.
Een ervaren lezer voelt op een bepaald moment die ene verhaallijn wel aankomen, maar omdat er meer speelt, blijf je geboeid doorlezen. En dan loopt het allemaal net even anders.

Het idee van een boekbinder is ook heel bijzonder: als je slechte herinneringen hebt waar je veel last van hebt, lijkt het ideaal. Maar zoals met alles in het leven kan het concept op een goede en op een slechte manier gebruikt worden. En dan draait het toch weer om goed versus kwaad, mensen die willen helpen, en mensen die zich alleen maar willen verrijken. Maar vergis je niet: dit boek is veel meer dan dat!

De schrijfster heeft met dit debuut een bijzonder knap boek afgeleverd. Door diverse sprongen in de tijd te maken – zonder dat de lezer de draad kwijt raakt! - houdt ze je tot het einde toe in spanning. Ze brengt je zelfs in de verleiding om meteen nog eens van voren af aan te lezen, om er achter te komen hoe het nu allemaal precies in elkaar steekt. Bridget Collins is actrice en heeft toneelstukken geproduceerd. Dat voel je in de sfeertekening die zij hanteert om stemmingen op te roepen. Zon en regen zijn niet willekeurig. Maar het ligt er niet zo dik bovenop dat het gekunsteld aandoet.

Bridget Collins (1981) schreef eerder boeken voor Young Adults, die tot op heden nog niet vertaald werden, maar wel prijzen opleverden voor de schrijfster.

ISBN 9789044353235 | Paperback | 464 pagina's | Uitgeverij House of the Books | mei 2019
Vertaald uit het Engels door Erica Feberwee

© Marjo, 6 augustus 2019

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER