Dochter van Juda
Stephen D. Teeuwen

De eerste bladzijde van het verhaal begint met: Jeruzalem, achtste regeringsjaar van Hizkia, koning van Juda.
Nu is er gelijk al een probleem want - geleerden tobben er nog over - wat was het eerste regeringsjaar van Hizkia? Al zoekend naar achtergrondinformatie over Hizkia las ik:  Hizkia was van (vermoedelijk) 715 v. Chr.  tot zijn dood (687 v.v Chr) koning van Juda. Andere sites melden weer 724 v. Chr als  eerste regeringsjaar. Achterop het boek staat 'Dit deel speelt zich af aan het einde van de achtste eeuw voor Christus', dus daar kun je het ook niet echt uit opmaken. Ik ben uitgegaan van 715 v. Chr. gezien het feit dat er in het verhaal  een eerbewijs aan de Assyrische koning Sanherib (ca. 705-681 v. Chr.) uit rotsen gehouwen wordt. 

Het boek zelf gaat over een meisje, Sjir'el genaamd.
Wanneer Sjir’els zusje Libi door de regering van Juda wordt uitgekozen om met enkele andere dochters uit voorname families als gunstgeschenk aan het Assyrische hof te worden aangeboden, ziet Sjir’el het als haar heilige plicht hen achterna te gaan en de meisjes terug naar huis te brengen. Natuurlijk kan één enkel meisje dat niet voor elkaar krijgen. Zeker als de andere meisjes het eigenlijk helemaal niet zo erg vinden dat ze weggaan uit Juda. Sjir'el organiseert wel enkele ontsnappingen maar die zijn aldoor heel snel verijdeld. Het doet zelfs een beetje lachwekkend aan als je je bedenkt dat de meisjes met een hele zwaar bewaakte karavaan op reis zijn en het welhaast onmogelijk is je ongezien af te zonderen. Maar ja, een kniesoor die daar op let.
Sjir'el legt zich er uiteindelijk bij neer dat ook zij naar Assyrië zal gaan. Ze wordt extra bewaakt maar de bewakers zijn erg aardig voor haar, met name Goliath. Sjir'el en hij  worden goede vrienden. Waar Sjir 'el erge moeite mee heeft is dat de Assyriërs in meerdere goden geloven. Zij gelooft in één God, Jahwe, en blijft zich ook vasthouden aan haar geloof. De spijswetten houdt ze, anders dan de andere meisjes,  in ere en ze vraagt regelmatig om raad en begeleiding in de vorm van korte gebeden, die schuingedrukt in het boek staan. Het stelselmatig handelen naar haar geloof en haar strijdbaarheid dwingen respect af. Goliath verrast haar op gegeven moment ook met een boekrol waar de 5 thoraboeken, in het Hebreeuws,  op staan. In het verhaal gebeurt daar verder niets mee behalve dat gemeld wordt dat Sjir'el er regelmatig in leest.
Onderweg naar Ninivé worden de meisjes opgeleid voor het hof. Ze leren de Assyrische taal en allerlei zaken die belangrijk zijn aan het hof. Sjir'el en Libi blijken bovenmatig intelligent. Sjir'el wordt benoemd tot inkoopster voor de hele karavaan.
Haar geloof draagt ze uit door goed te zijn voor zwervers en minder bedeelden. Zij beschermt bijvoorbeeld het  'hondenmeisje' Een jong meisje dat opgegroeid en grootgebracht is door honden. De soldaten van de karavaan behandelen dat meisje ook als hond en willen haar steeds seksueel misbruiken. Sjir'el probeert dit te voorkomen door het meisje als haar beschermeling bij haar te nemen.
Ondertussen maakt zij zich zorgen om Juda, er is een dreiging... welke dreiging er was heb ik maar even opgezocht via internet...

Ten tijde van Hizkia's leven was Israël opgedeeld in een noordrijk (onder de naam Israël) en een zuidrijk (Juda). In 722 v.Chr. veroverden de Assyriërs het noordrijk. Zijn vader was toen koning van het zuidelijke Juda, dat een vazalstaat van de Assyriërs was. Desondanks liep ook Juda het gevaar veroverd te worden. Hizkia toonde zich naar buiten toe loyaal ten opzichte van de Assyriërs, maar bereidde tegelijkertijd de hoofdstad van Juda Jeruzalem voor op een beleg. Hij versterkte de stadsmuren en liet een 533 meter lang ondergronds kanaal (de Hizkia-tunnel) aanleggen van de bij de stad gelegen Gihonbron naar binnen de stad. De bouw van dit kanaal was voor die tijd een technisch meesterwerk. (Bron: wikipedia)

Op zich is het een aardig verhaal. Maar als je, zoals ik, niets weet van die tijd dan blijft er erg veel onduidelijk. De schrijver gaat er in mijn ogen teveel van uit dat je bekend bent met teksten uit de Thora en met de historische gebeurtenissen uit die tijd.
Bij historische romans is vaak het prettige dat je naast een mooi verhaal ook wat leert over een bepaalde tijd. Bij dit boek heb ik niet veel geleerd behalve dat wat ik zelf opgezocht heb. De schrijver noemt wel van alles maar de samenhang  is er niet. Waarom de dochters aangeboden worden, waarom er een dreiging is, waarom Sjir'el zich bezorgd maakt om Juda, wie Sanherib is, wordt niet echt duidelijk.
Het is een roman over een intelligent, koppig, gelovig meisje, onderweg naar Assyrië, dat probeert goed te doen. Er is ook sprake van verliefdheid maar daar wordt niet aan toegegeven vanwege de heilige missie... Juda redden van de ondergang. Maar de historie, de geschiedenis, ontbreekt.
Het is wel goed te merken dat de schrijver zich terdege gedocumenteerd heeft over de tijd dat Hizkia aan de macht was maar dat wil nog niet zeggen dat iemand het goed over kan brengen. Soms worden bepaalde zaken zoals kleding, handelingen, gebruiken en gebruiksvoorwerpen tot in detail besproken maar de tijd zelf blijft onduidelijk en dat is jammer.  De stijl van de schrijver is namelijk wel  goed, hij maakt mooie zinnen en hij kan prima zaken beschrijven zoals bijv. die kleding.
Dochter van Juda vormt het eerste deel van een serie over de Judese ballingschap maar ik denk niet dat ik meerdere delen wil lezen tenzij de schrijver na dit debuutboek de geschiedenis en het verhaal beter op elkaar kan afstemmen zodat ons ook de drijfveren van Sjir'el duidelijker worden.
Toch denk ik dat mensen die minder geïnteresseerd zijn in geschiedenis en meer in een verhaal over een strijdbaar meisje/vrouw heel aangename uren met dit boek beleven.

ISBN 978 90 239 9320 9 Paperback 390 pagina's | Mozaiek | juli 2010

© Dettie, 8 januari 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER