http://www.florencetonk.nl

Blijf bij ons
Florence Tonk

'De eerste nacht alleen in de datsja. Het is zo donker, buiten, en zo stil dat ze het ruisen van haar eigen bloed kan horen. De maan zit verstopt achter een dikke laag wolken en Zagoeblene slaapt zonder licht aan. Een kilometer verder ligt de provinciale hoofdweg, de enige weg met lantaarnpalen, maar het beetje schijnsel van die lampen wordt weggezogen door de diepe duisternis in de vallei rond de twee meren. Waar ooit een glooiende steppe lag, staat nu dit huis verstopt, midden in dit enorme land aan de oostgrens van Europa. Ver van grote steden en snelwegen, op een plek die verdwaald lijkt in het landschap en de tijd.’

Rogier en Emma zijn maanden lang bezig geweest met de voorbereidingen om naar Kiev te verhuizen. Rogier heeft daar werk, en Emma is vertaalster, dat kan daar ook.
Bij de grens is haar eerste kennismaking met de Oekraïners. Ze voelt zich erg bekeken door die geüniformeerde en bewapende mannen met hun ijsblauwe ogen. Alsof ze haar zo kunnen overvallen, hulpeloos voelt ze zich.
Natuurlijk overleeft ze het, en ze trekken in hun appartement in Kiev. Ze blijft zich verbazen: de vrouwen zijn mooi en zorgvuldig gekapt en gemanicuurd. Ze stappen zelfbewust over straat met hun lange, ranke benen. Maar de mannen! Kort en gedrongen zijn ze, met een stug boers uiterlijk.

Was hun relatie al aan het verslechteren? Eenmaal in dit vreemde land lijkt het steeds minder goed te gaan. Rogier stort zich op het werk, Emma zit dagenlang alleen. Ze is wel een cursus gaan volgen, maar heeft gekozen voor Russisch, om pas veel later te horen dat de Oekraïners de taal van hun vroegere overheersers niet graag spreken.
Ze heeft heimwee naar haar Hollandse tuintje, de borrels op kantoor boeien haar niet, en ze maken steeds vaker ruzie.
Misschien is dat tweede huisje op het platteland een idee? Een datsja waar ze kan tuinieren, waar de lucht fris is, waar ze zich vrij kan voelen.

Het huisje komt er, maar het is niet de oplossing voor hen tweeën. Na een tijdje wil Emma niet meer terug naar Kiev, ze blijft in haar huisje, het primitieve huisje zonder stromend water of  sanitair.  (NB: het verbaast mij dat er wel elektriciteit blijkt te zijn, maar daar over wordt in het boek niets verteld)
Het is een idylle: Emma heeft het er zeer naar haar zin, zeker als ze betrokken wordt bij de dorpsbewoners, en Engelse les gaat geven op een middelbare school. Aanvankelijk wordt er argwanend naar haar gekeken: wat doet die Hollandse hier? Hoe kan het dat zij het leven dat voor hen zo zwaar is leuk vindt? Maar ze vindt steeds meer haar plek totdat de liefde – altijd weer Amor met zijn misplaatste pijlen – alles bederft.

‘Wat voor jou een romantisch bezinningsoord is, is onze dagelijkse realiteit. Dag in, dag uit, zonder uitwijkmogelijkheid. Misschien moeten we hier een sanatorium bouwen voor overspannen Nederlanders.’

Florence Tonk zat zelf een jaar in de Oekraïne, en geeft in dit boek een mooie beschrijving van het land en haar bewoners. Door gesprekken en door een opa brieven te laten schrijven aan zijn kleindochter verwerkt ze ook de geschiedenis van het land in het verhaal.
Het andere eten en drinken; de rol van de vrouw, en de houding ten opzichte van Rusland, maar ook de gevolgen van Tsernobyl, het maakt het boek tot bijna een geschiedenisboek, verweven in een romantisch verhaal. En de schrijfster is dichter, dat levert prachtige zinnen op.

‘Ze weet niet wat te zeggen. Gesprekken als braaksel waren het geweest, braaksel in het Russisch.’

‘Als geluk de herinnering is aan verdriet in het verleden, dan zijn wij in de Oekraïne het gelukkigste volk op aarde!’

Florence Tonk is dichter en freelancejournalist. Zij woonde in 2006 een jaar in Kiev. In datzelfde jaar publiceerde ze de dichtbundel Anders komen de wolven.

ISBN 9789046809006 | paperback | 239 pagina's | Uitgeverij Nieuw-Amsterdam |oktober 2010

© Marjo, 23 september 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER