Kristien Dieltiens - jeugd 6-9 jaar
Kristien Dieltiens - jeugd 10-12 jaar
Kristien Dieltiens - jeugd 13-15 jaar

Kelderkind
Kristien Dieltiens

Als Kaspar Hauser vandaag de dag op zou duiken zoals hij dat op die Pinkstermaandag in 1828 deed, als een jongen van een jaar of zestien, die nauwelijks kan lopen of praten, en niets weet over zijn verleden, zouden de media daar wel raad mee weten. Een 'wolfskind'! De wereld zou over hem heen vallen. Ook de wetenschap zou er nu wel raad mee weten, en als hij een bedrieger was zoals sommigen dachten, dan zou hij zo door de mand vallen.
Maar in 1828 was de wereld een stuk kleiner; de wetenschap liet hem met rust. De pers niet, en de mensen in zijn omgeving ook niet. En er waren ook lieden die hem naar het leven stonden, hij kreeg twee aanslagen te verwerken. De laatste werd zijn dood.
Zijn leven en vooral de vraag wie hij nu eigenlijk was, heeft velen gefascineerd en geïnspireerd. Er bestaan al vele boeken over.
Kristien Dieltiens voegt er nog een aan toe. Het is haar vijftigste boek, las ik ergens, en het heeft haar veel tijd gekost. Niet alleen om te schrijven, maar ook om onderzoek te doen. Het is de moeite waard gebleken: deze aardig dikke roman is het resultaat.
Ze houdt zich aan de feiten zoals die bekend zijn, maar omdat er veel onduidelijkheden zijn, kan ze daarnaast nogal wat zelf invullen. Het nooit teruggevonden dagboek van Kaspar herschrijft ze, en ze verbindt zijn leven als verschoppeling met dat van een andere fictieve verschoppeling.
De hoofdstukken worden van elkaar gescheiden door een zwarte pagina, met behalve een vaste afbeelding ook een wisselend citaat (Goethe, Calvino of mensen die betrokken waren bij Kaspar)

Isolde, dochter van de ritmeester, waar de jongen in eerste instantie heen werd gebracht, vertelt het verhaal van Kaspar in de hoofdstukken die beginnen met een paard zonder achterbenen. Het paard speelt een grote rol in wat hij zich herinnert. Er was inderdaad een dochter, al heeft zij misschien niet de rol gespeeld die zij nu in het boek van Dieltiens mag spelen. Hier trekt zij zich het lot van de jongen aan, en stimuleert hem tot het schrijven van het dagboek. (Dat is overigens een kunststuk op zich: we kunnen als lezer helemaal meeleven in de ontwikkeling van een jongen die pienter genoeg is, maar niets heeft mogen leren. De beleving van zich eigen ik, zijn geestelijke en seksuele ontwikkeling, Dieltiens werkt dat prachtig uit.)
In de hoofdstukken met een haas aan het begin is Manfred de verteller. Hij is geboren met een hazenlip, en werd daardoor, ook na een niet helemaal gelukte operatie, zijn leven lang met de nek aangekeken. In zijn leven zijn er slechts twee vrouwen, die door zijn uiterlijk heen kijken. Hij is een eenzame figuur, die leert meer waarde te hechten aan voortekens vooral aan de hand van heiligenplaatjes, dan aan de mensen, die hij dus maar links laat liggen zoals ze dat met hem ook doen.
Door de verhalen met elkaar te verbinden kan de schrijfster een tijdsbeeld geven en tegelijk een mogelijke verklaring van wie Kaspar was, en waarom hij dood moest, zonder dat het een saaie weergave wordt van speculaties en mogelijkheden. De toenmalige rol van drie machten, de geestelijke, de politieke en de rechterlijke, wordt duidelijk uitgelegd, terwijl het toch vooral het verhaal van een betreurenswaardige jongeman is. Van twee betreurenswaardige jongemannen. Twee verschoppelingen, de een om zijn uiterlijk, de ander door zijn onduidelijke afkomst.

Het is een prachtige historische roman, zeker niet alleen voor de jeugd. In een sfeervol vormgegeven boek hértelt Kristien Dieltiens de belevenissen van Kaspar en vértelt het verhaal van Manfred op een indringende manier. Met een nawoord en een woordenlijst.
Welk van de twee zal het meest bij de lezer blijven hangen?

ISBN 9789058387660 | hardcover |480 pagina's | De Eenhoorn | april 2012
Leeftijd 15+

© Marjo, 3 juli 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER