Brave nieuwe wereld
Daan Remmerts de Vries

‘l’enfer, c’est les autres’

Kas, nu student beeldende vorming, beschrijft de dramatische gebeurtenissen die plaatsvonden, toen hij in de eindexamenklas zat. Een stel pubers, ieder met een eigen idee van hoe de wereld in elkaar hoort te zitten, en op de achtergrond de volwassenen, die zich gedragen op een manier, waar jongeren zich aan spiegelen. Maar sommigen zijn anders, sommigen wensen zich niet te conformeren aan de Grote Gemene Deler die de maatschappij tegenwoordig is.

‘Op school leer je wat werkelijke afkeer inhoudt; leer je de ravijnen van de verveling kennen en leer je knielen voor de overheersing. Omdat je gedwongen in een groep verkeert, omdat je onontkoombaar tussen mensen bent die je niet hebt uitgezocht, omdat alles om je heen even onnatuurlijk is, rol je je op als een pissebed in nood. Je kruipt dieper in jezelf, je wacht af tot het opklaart, het voorbij is. En sommige pissebedden rollen nooit meer uit, geloof ik; sommige gaan denken dat dit blijkbaar de meest natuurlijke manier van bestaan is.’

Kas is een buitenstaander, een eenling tot Ivo in zijn klas komt. Ook Ivo is anders, en de twee worden vrienden. Later komen er Mark en Sander bij. Ze werken hard voor hun eindexamen, want daarna kunnen ze ontsnappen aan de benauwde sfeer in hun dorp. Voor Kas is het ook een ontsnapping van thuis. Hij begrijpt niet waarom zijn ouders nog bij elkaar zijn, twee mensen die niets meer met elkaar hebben en zich zo ten gronde richten. En Kas erbij.
Als het noodlot toeslaat, en Kas verdacht wordt van de moord op een klasgenote, ondervindt hij naar zijn gevoel geen steun op het thuisfront. Zijn enige doel is nog: het eindexamen halen en dan weg.. weg van thuis, weg uit het dorp, waar hij zich niet meer veilig voelt.
Het is Fannie die dood gevonden is in een recreatieplas vlakbij het dorp. Hij vond haar wel aardig, maar zoals uit de dagboekfragmenten die we tussen het verhaal van Kas door lezen, blijkt: hij wist geen contact te leggen. En misschien was hij wel schuldig? Op Youtube blijkt een filmpje te staan waarop te zien is hoe hij onder invloed van drugs doordraait. Hij kan zich er niets van herinneren, dus was hij misschien ook wel in staat tot moord? Als Ivo in elkaar geslagen wordt, waar hij overigens getuige van was, valt de bodem onder zijn bestaan weg.

‘Ik wilde nog zeggen dat ik geen held hoefde te zijn. Dat een vriend voldoende was geweest.’

Nog meer schuldgevoelens, nog meer twijfel.
‘Leven is wat je er van maakt’. Het lukt Kas niet echt er iets van te maken, en nu ook nog de grote boze wereld tegen hem is, twijfelt hij steeds meer aan zichzelf. Moet hij ook maar gewoon meedoen met de massa? Moet hij zichzelf verraden?

Deze jongerenroman is het soort existentialistisch verhaal, zoals ik het graag zou hebben gelezen toen ik jong was. Er is wel een plot waar de hoofdpersoon op moet reageren, maar het is vooral het verhaal van een jongen die volwassen moet zien te worden in een wereld die hem tegenstaat.
Het gaat over normen en waarden, over de gevaren van de sociale media.
Als Kas zijn filosofische vriend bezoekt na het zinloze geweld en die niet wakker wordt, volgt er een herinnering aan wat Ivo hem vertelde.

‘Vriend, weet je wat het is met dit dorp? We zijn te rijk. En dat maakt iedereen zo verdomde arrogant en verveeld. Ja, een droevige conclusie… Wat? Precies! De normen en waarden van ons briljante kabinet, ja! Goed hè, zo'n uitvinding… Onze brave nieuwe wereld!’

Het is de kern van het verhaal, een tirade over de moderne maatschappij waarin het geloof verdwenen is, en eerst machines, later computers en de sociale media het overgenomen hebben.
En ook nog prachtig geschreven!

‘Feitelijk staan we met lege handen. En volgens mij is iedereen dan ook vanbinnen volkomen afgestorven.’ 

ISBN 9789021440217 | Paperback | 224 pagina's | Querido| augustus 2011

© Marjo, 29 april 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER