KliFi
Woede in de republiek Nederland
Adriaan van Dis

In Trouw van 16 februari 2021 staat te lezen: De titel staat voor 'klimaatfictie', een term die Van Dis bedoeld heeft als 'een steek onderwater naar de klimaatontkenners'. "Er zijn nog steeds mensen die de opwarming een hoax noemen."
In datzelfde artikelen lezen we dat Klifi in feite ontstaat is dankzij corona, Van Dis heeft longfibrose. 'Als corona bij mij aanklopt [...] dan is het einde verhaal. Dat gaf mij een gevoel van noodzaak. Wat wil ik nou echt te vertellen?' In de diverse tv-programma's gaf Van Dis ook aan dat hij zich eens helemaal heeft laten gaan met gekke, groot geschreven citaten, het gebruik van kleur etc.

Het resultaat van dit alles is inderdaad een ander boek dan we gewend zijn van Van Dis. Hoewel zijn 'Zuid-Afrikaboeken' wat betreft betrokkenheid wel een link vertonen met Klifi.

Klifi speelt zich af in 2030. Nederland is een republiek geworden met een dictatoriale president die loze kreten slaakt maar weinig doet. De regels zijn streng maar onbegrijpelijk.
Na een periode van ongekende hitte volstrekt zich onverwacht een ramp. Na een voorbijrazende orkaan blijkt een deel van Nederland overstroomd. Vooral voor de lager gelegen gedeelten waar de immigranten en minder bedeelden - zowel geestelijk als lichamelijk - wonen is het een ramp. Velen uit 'De Kuil' zijn verdronken en anderen zijn dakloos geworden. Ze hebben niets meer. De president is er niet rauwig om. De 84-jarige Jákob Hemmelbach wel.

Hemmelbachs huis, gelegen op een terp, wordt een opvangcentrum voor doden, gewonden en ontheemden. Hemmelbach die zich samen met zijn inmiddels overleden vrouw enorm verdiept heeft in waterhuishouding besluit dat het na deze ramp tijd voor actie is. Hoewel hij weet dat het nogal pretentieus is, besluit Hemmelbach een boek te schrijven over wat zich nu écht afspeelt in Nederland in plaats van de loze woorden van de regering.

Hij noteert alle verhalen van de mensen die zich in en rond zijn huis bevinden. Het zijn vooral markante figuren, zich voortbewegend aan de onderkant van de samenleving, die het woord voeren. Waardoor wij als lezer de wantoestanden, die in het Nederland van 2030 plaatsvinden, te lezen krijgen. Enkele situaties laten je breed grijnzen omdat je daar een Trump of andere populist in herkent. Er is vaak een ironische ondertoon. Andere verhalen zijn schrijnend, zeker die van enkele immigranten waarin je ook huidige situaties proeft.
Maar zijn de verhalen wel genoeg?

Zoals altijd bij Adriaan van Dis, is er afstand, je wordt niet meegevoerd in de ontwikkelingen, je voelt geen sympathie voor een bepaald personage, maar toch wil je verder lezen omdat het verhaal zelf zo mooi in elkaar zit. Dat is de kracht van een goede schrijver zoals van Dis! Het prikkelt je tot nadenken over de (milieu)situatie die hij beschrijft.
Opnieuw een bijzonder boek.

ISBN 9789025470869 | paperback | 208 pagina's | Atlas Contact | februari 2021

© Dettie, 4 maart 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER