Keien van kolonisten
Piet van der Waal

Als Napoleon verslagen is bij Waterloo en Nederland niet langer bezet wordt door de Fransen is het ook gedaan met de relatieve welvaart – oorlog is vaak goed voor de economie! Er heerst grote armoede, vooral in de steden. Dit boek vertelt het verhaal van een idealist die meende dat hij dat op kon lossen.

Het is 1820. In een weeshuis in Dordrecht woont Anne. Het leven is er niet best, maar de kinderen die in het weeshuis wonen weten niet beter: er moet hard gewerkt worden voor een beetje eten en klappen zijn aan de orde van de dag.
Als op een dag twee deftige mannen het weeshuis binnenstappen zal het leven van de oudste weeskinderen veranderen. Anne en haar vriendin Lieke worden eveneens uitgekozen om mee te gaan. Met een kar worden ze naar Amsterdam gebracht, en vandaar gaat het per boot naar de overkant van de Zuiderzee - het huidige IJsselmeer. Ze komen aan in de haven van Blokzijl, waar ze opgewacht worden. De bedoeling is dat ze samen met volwassenen die hen als ouders zullen opvoeden ondergebracht worden in een koloniehuis.

Door omstandigheden komt Anne terecht bij het echtpaar Zwiers, waar al andere kinderen ook zijn. Hoewel Anne erg verdrietig is dat ze nu Lieke kwijt is, en ook die ene leuke jongen niet meer zal zien, komt ze tot de ontdekking dat ze het heel erg getroffen heeft. Zeker, ze moet hard werken, maar ze mag ook naar school, en het is gezellig bij het gezin Swiers.

‘Anne weet niet wat ze moet zeggen. Ze denkt opeens aan de weegschaal in het winkeltje van Vlierman waar ze een week geleden nog tabak moest kopen voor de weeshuisvader. Daar stond een weegschaal met aan twee kanten een bakje. De weegschaal was voortdurend in beweging om in balans te raken. Dan klapte hij naar rechts als er een te zwaar gewicht op werd gelegd. Dan weer naar links als er teveel tabak op kwam. Heen en weer en opnieuw. Iets moois, iets lelijks. Geluk en dan weer ongeluk. Ze vindt een vrolijke Steijn waar ze heel blij om is. En nog geen half uur later slaat het noodlot toe. Heen wen weer, van links naar rechts. Zo lijkt het nu ook wel. Het ene moment is het leuk en fijn en dan plotseling gebeurt er weer iets heel ergs.’

Piet van der Waal heeft een verhaal geschreven over de Maatschappij van Weldadigheid. Het is nu tweehonderd jaar geleden dat generaal Johannes van den Bosch andere sociaal bewogen rijken zo ver wist te krijgen dat zij geld gaven, zodat er grond kon worden aangekocht in Drenthe. Socialisme avant la lettre.

Zo werden daar Frederiksoord, en Willemsoord gesticht: koloniewoningen verrezen, waar armelui, veelal uit de Randstad, mochten wonen. Ze kregen een stukje land om te bewerken, en als ze dat goed deden werden ze vrijboeren. Dan konden ze hun eigen boerderij opbouwen, waren ze de maatschappij niets meer verschuldigd. Later werden behalve gezinnen ook weeskinderen en landlopers naar dit gebied gebracht, en kwamen er ook een gevangenis (Veenhuizen en Ommerschans)
Maar dit boek vertelt op een mooie vlotte manier het verhaal voor kinderen. Het is een positief verhaal, met de insteek zoals Johannes van den Bosch die ook voor ogen had: hard werken kan je ver brengen!

Piet van der Waal werd in 1953 geboren in Pernis. Hij geeft les, en besloot na het winnen van de wedstrijd filmscenario schrijven tijdens het Nederlands filmfestival kinderboeken te gaan schrijven.

ISBN 9789057884832 | Hardcover | 96 pagina's | Kwintessens | december 2015
Leeftijd vanaf 10 jaar

© Marjo, 31 juli 2017

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER