De verdwijning van Sieger SomermanDe verdwijning van Sieger Somerman
Jori Stam

Ema Somerman (dochter van) werkt in Oslo bij PROFIL, een organisatie die deepfakes onthult. Want de digitale wereld is niet betrouwbaar meer. Hoe kun je nog vaststellen wat echt is en wat nep?
Ema is al vanaf haar jeugd gefascineerd door alles wat met computers en IT te maken heeft. Ze is dan ook een expert geworden in programmeren. In Noorwegen heeft ze de beste opleidingen gehad op dat gebied.

Op een promotieavond kondigt Ema een volgende versie van MINOTAUR aan, een computerprogramma dat bijna voor 100 % zekerheid kan aantonen of een tekst, film, video, opname etc. fake is of niet.

 

‘Het is twee voor twaalf. Het probleem is urgenter dan ooit.’
‘Ik mag hier aankondigen dat onze volgende versie als eerste ter wereld kan detecteren of een livestream vervalst is met een deepfake.’


Natuurlijk heeft PROFIL tegenstanders. Mensen die net zo goed - of beter - zijn in programmeren als de medewerkers van PROFIL.
Iemand die anoniem blijft en zich Balder noemt beschuldigt PROFIL ervan dat het bedrijf zelf deepfakes maakt om zijn eigen programma te promoten.

De relatie met Mats, die ze heeft leren kennen bij boulderen, houdt geen stand. Hij beseft dat hij haar niet echt kent, maar baalt ervan dat ze uit zijn leven verdwenen is.
Al begrijpt hij nu beter waarom Ema altijd bezig bleef met haar vader. Sieger Somerman was (of is?) journalist. Hij verdween toen Ema een jaar of vijftien was, nadat hij beschuldigd werd van het vervalsen van zijn bronnen.

Deze dystopische roman bevat vele verhaallijnen. In die over Ema zit ook een zoektocht. Waar is Sieger gebleven?
Er zijn flashbacks: wat is er in haar jeugd gebeurd? Waarom vertrok ze zo gauw als ze meerderjarig was uit haar woonplaats Rotterdam? Waarom ging ze nooit meer terug, en had ze geen contact met ouders of andere familie?
En dan springen we ook nog tien jaar verder, om het verhaal bij Mats weer op te pakken.

Dystopisch, dramatisch, soms een beetje romantisch. Over een vader-dochter relatie en - zoektocht. Over workaholic zijn, maar vooral gaat het over: wat is nep? Wat is echt? Wie kun je vertrouwen? Worden we allemaal bedrogen waar we bij staan? Bestaat de wereld uit liegen en bedriegen?

Zijn die vragen beantwoord als je bij het slot van het verhaal bent?
Hm. Wat duidelijk is, is dat je gerust nog een keer van voor af aan kunt gaan lezen voor een tweede poging om alles te begrijpen.
En dan nog.
Behalve een fascinerend verhaal biedt Jori Stam ook mooie taal, met metaforen als:

‘Hij riep naar boven of ze zin had in McDonald's. Het was zwijggeld in duizend calorieën.’

Jori Stam (1987) studeerde Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn verhalen verschenen in verschillende literaire tijdschriften. In 2014 werd hij genomineerd voor de Opium Verhalenwedstrijd en de VPRO Bagagedrager en won hij de Kerstprijsvraag van Propria Cures. Een volstrekt nutteloos mens is zijn debuut.

ISBN 9789025476809 | Paperback | 304 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | augustus 2025 |

© Marjo, 1 oktober 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER