Intriges in het Vaticaan
Hoe Leuven zijn universiteit bijna misliep
Joris Tulkens
Wilhelmus Nepotis (= Willem Neve) vertelt zijn verhaal, dat tevens het verhaal is van de Leuvense Universiteit.
Zijn oom, Waltherus Nepotis, landsdeken en hoofd van een kapittelschool (kathedraalschool) is ambitieus: hij ijvert voor een Studium Generale (=universiteit). Als hij constateert dat Willem een slimme leerling is, zorgt hij voor een bredere opleiding.
Willem wordt naar Keulen gestuurd, waar hij kennis maakt met moderne ideeën over God. Hij komt als magister terug in Leuven.
Aangezien de paus de komst van een universiteit moet steunen, wordt er in 1424 een delegatie naar Rome gestuurd.
Het had heel wat voeten in de aarde – gekonkel, frauduleuze praktijken, en vervalsingen – maar tenslotte kreeg Willem toestemming. Hij werd zelf rector, de eerste rector te Leuven.
Maar: Paus Martinus V gaf op 9 december 1425 wel toestemming tot de oprichting van vier faculteiten: artes of schone kunsten, kerkelijk recht, burgerlijk recht en geneeskunde, maar niet voor de oprichting van een theologische faculteit. Dat was een grote teleurstelling.
Daar zat een controverse achter: binnen de godgeleerdheid bestond er de via antiqua (Parijs) en de via moderna (Keulen). De aanhangers van de via moderna wilden de werkelijkheid beter begrijpen om zo tot God te komen, terwijl de via antiqua uitgaat van geloof in God om zo de werkelijkheid beter te begrijpen.
In 1432 is evenwel toch met pauselijke toestemming de Theologische faculteit opgericht
Maar hoe zit dat dan? Hoe is het met Willem Neve afgelopen?
Joris Tulkens springt in het gat van de onbende feiten. Er zijn geen bronnen bewaard gebleven, dus Tulkens heeft het een en ander kunnen verzinnen. Neemt niet weg dat het grootste deel van zijn boek op waarheid berust. Ook de toenmalige politieke achtergrond komt aan bod.
Als de plot verteld is, wordt uit de doeken gedaan wat er van de hoofdpersonen geworden is.
Het boek leest als een spannend verhaal, met al dat gekonkel binnen de gelederen. Het mag dan een pittig onderwerp zijn, het leest lekker weg. En het wordt extra leuk als je de informatie eromheen even opzoekt (al werkt dat vertragend)
Een leuke manier om wat meer over de geschiedenis te weten te komen!
In 2025 viert de KU Leuven haar zeshonderdste verjaardag en is daarom, samen met haar zusteruniversiteit de UC Louvain de oudste universiteit van Europa. Zij is ook de oudste universiteit in de Lage Landen en wereldwijd van alle nog bestaande katholieke universiteiten.
Joris Tulkens schreef eveneens Het Adrianus-dossier, een biografie van de enige Nederlandse paus die Rome ooit heeft gekend.
ISBN 9789464713015 | Paperback | 256 pagina's | Uitgeverij Sterck & de Vreese | februari 2025
© Marjo, 20 juni 2025
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
