De man die uit de lucht vielDe man die uit de lucht viel
(en de jacht op de vergeten Lockerbie-terrorist)
Jan Stocklassa

De Lockerbie-aanslag, op 21 december 1988, was ongetwijfeld een terroristische aanslag.
Het vliegtuig was onderweg van Frankfurt naar New York en had een tussenlanding gemaakt in Londen. Even na zeven uur 's avonds verdween het vliegtuig van de radar.
Op dat moment bevond het zich op tien kilometer hoogte, boven Lockerbie. Brokstukken kwamen neer in een woonwijk.
Alle 259 inzittenden (243 passagiers en 16 bemanningsleden) en 11 mensen op de grond kwamen om het leven.

Waarom was vlucht 103 van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Pan Am het doelwit van een aanslag? En wie had de opdracht gegeven?
Waren er bepaalde passagiers het doelwit? Was er een andere reden?
Hoe is de bom aan boord gekomen? En waar?

Jan Stocklassa onderzoekt de Lockerbie-ramp en schrijft zijn bevindingen in dit boek.
Er waren waarschuwingen geweest dat de Pan Am-vlucht misschien het doelwit was van Palestijnse extremisten. Deze hadden de reizigers niet bereikt.
Stocklassa constateert dat de meeste passagiers gewone mensen waren: een meisje dat op weg was naar New York om de kerstdagen door te brengen met haar vriend; een muziekstudente, die als au pair zou gaan werken; 35 Amerikaanse studenten...

Was de Zweed Bernt Carlsson dan misschien het doelwit? Hij was plaatsvervangend secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Zijn plannen voor de toekomst waren niet wat Amerika of Zuid-Afrika wensten.
Maar om voor een enkele man zoveel onschuldige mensen te doden? En waarom zou hij een doelwit zijn van die terroristische Palestijnse organisatie, die al snel als dader uit de bus kwam?
Was hier iets anders aan de hand? Deze Palestijnse organisatie werd gesteund door Iran. En Iran zou de aanslag op de Pan Am 103 gepland hebben als vergelding voor een ander vliegtuigongeluk.
De VS had op 3 juli 1988 een Iraans burgervliegtuig (vlucht Iran Air 655) neergeschoten, waarbij alle 290 inzittenden omkwamen.

In november 1991 werden twee Libiërs aangehouden werden - agenten van de Libische geheime dienst – die ervoor zouden hebben gezorgd dat de bomkoffer in Frankfurt aan boord werd gebracht van de 747. Een van hen werd tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld, de ander vrijgesproken. Libië bekende nooit schuld.

Bij Stocklassa rees steeds meer twijfel of de vraag wie de echte schuldige was wel beantwoord was.
Een andere vraag die hem bezighield was of deze aanslag verband hield met de moord op Olof Palme.
Eerder schreef Stocklassa over de moord op Palme, in 1986. De schrijver Stieg Larsson had dikke dossiers nagelaten waarin hij zijn onderzoek naar de dader van deze moord beschrijft.
Larsson wordt ook in dit boek meerdere keren genoemd.

Jan Stocklassa stelt vragen, doet onderzoek. Hij probeert alle betrokkenen te spreken te krijgen, vaak met verrassend resultaat. Hij poneert diverse complottheorieën om die vervolgens te toetsen. Kloppen de aannames, of juist niet? En zo niet, hoe zit het dan?
Zijn hond Rut heeft een kleine, maar gezellige inbreng in het verhaal, dat van begin tot einde boeit. Stocklassa schrijft helder, het geheel zit vol met namen en locaties – en theorieën – maar is goed te volgen.

Jan Stocklassa (1965) is een voormalige Zweedse diplomaat en zakenman. Van 1997 tot 2003 was hij Zweeds commercieel adviseur voor de Zweedse Handelsraad, de commerciële afdeling van de ambassade, in Praag, Tsjechië. Hij is een van de meest gerenommeerde Zweedse onderzoeksjournalisten en documentairemakers. Hij onthulde onder meer de controversiële verkoop van gevechtsvliegtuigen door Zweden aan het Midden-Oosten en ontving daarvoor de Grote Journalistiekprijs.

ISBN 9789048876532 | Paperback | 320 pagina's | Uitgeverij Hollands Diep | september 2025
Vertaald uit het Zweeds door Ron Bezemer

© Marjo, 12 november 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER