Gooilust
De stille strijd van Louise Blaauw-Six
Jeanette Wagenaar
Louise Six groeit samen met haar broers en zus op in ’s-Graveland op de buitenplaats Hilverbeek. Haar vader is jonkheer Pieter Hendrik Six (1827-1905), haar moeder barones Henriëtte d’Ablaing van Giessenburg (1837-1872).
Zoals in het woord vooraf vermeld wordt, was dit niet de meest ideale tijd om vrouw te zijn.
Wie in het huwelijk trad werd volgens de wet ondergeschikt aan de man. De vrouw werd handelingsonbekwaam en moest haar man gehoorzamen. Ze was verplicht in zijn huis te wonen terwijl haar man haar bezit beheerde en al had ze recht op huishoudgeld, voor het overige moest ze toestemming vragen. In ruil daarvoor beschermde de man zijn vrouw.
En al was het een periode waarin steeds meer aandacht voor de positie van de vrouw kwam, pas in 1919 kregen vrouwen het recht om te stemmen.
Na het overlijden van de barones in 1888 verhuisde de jonkheer met zijn kinderen naar Hilverbeek om er het jaar rond te blijven wonen. Het landgoed grensde aan Westerveld, waar de familie Blaauw een huis had.
Frans Blaauw (1860-1936) was een ambitieuze amateur-bioloog. Hij had een diergaardepark, dat was zijn lust en zijn leven. In welke mate, dat zou Louise ontdekken toen ze eenmaal met Frans getrouwd was. Dat gebeurde in 1890, Louise was achtentwintig jaar. Het echtpaar ging wonen op Westerveld, waar de moeder van Frans ook woonde.
Als in 1895 haar tante overlijdt, erft Louise diens landgoed, Gooilust. Frans en Louise verhuizen, eindelijk had ze haar eigen huishouden. Frans was ook blij:
‘Weet je wel wat we er allemaal mee kunnen doen?’ Hij noemde de onderkomens voor de dieren, afzonderlijke velden waar ieder dier zijn eigen habitat kon krijgen. Alle grond en woningen die bij de herenhofstede hoorden, konden ze verpachten. De dierenoppasser, huisknecht, tuinman en koetsier moesten natuurlijk een huis op het landgoed krijgen of vlakbij, aan het Zuidereinde.’
Dat Louise ook zo haar wensen had, bleek hij snel te zijn vergeten: geen zitje in de boomgaard, geen volière, en dat de gordijnen blauw werden was ook haar keuze niet. Maar Louise had niets te vertellen, machteloos moest zij alles accepteren. Ook dat al het geld (haar geld) naar de verzorging van de dieren ging, en ze moest bedelen om huishoudgeld. Frans had een obsessie voor exotische dieren en rond 1900 had hij een verzameling van meer dan 400 dieren. Zijn dierenpark was internationaal bekend, en er kwamen vele bezoekers.
Maar oog voor zijn vrouw had hij niet.
Als zij zich gedwongen ziet een paar van zijn dieren te verkopen, laat Frans haar opnemen in een sanatorium. Gelukkig lukt het hem niet haar krankzinnig te laten verklaren, en weet Louise ‘te ontsnappen’, met hulp van haar neef Jan en zijn vrouw Tine.
Een officiële scheiding komt er niet, dan zou Frans Gooilust kwijtraken, dat wil hij niet. Maar ze wonen gescheiden.
Als ze voelt dat haar gezondheid achteruitgaat, neemt Louise een besluit.
In 1930 bezoekt ze de heer van Tienhoven, voorzitter van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten. Ze regelt in het geheim dat deze Vereniging de buitenplaats Gooilust erft. En ze vraagt Van Tienhoven om ook Hilverbeek aan te kopen. Als Frans na de dood van Louise in 1934 hoort wat ze geregeld heeft, is hij woest, maar deze keer heeft hij niets in te brengen...
Jeanette Wagenaar wilde een historisch verhaal schrijven, en besloot onderzoek te doen naar het leven van Louise Blaauw-Six. Gooilust is niet alleen het verhaal van een bijzondere vrouw, maar ook van de landgoederen in ’s-Graveland, vlak bij Hilversum, waar je mede dankzij deze vrouw nu nog heerlijk kunt wandelen. Het is een gedegen maar zeer leesbaar boekwerk geworden, met namenlijsten, foto’s en briefwisselingen, als ook het verhaal over het proces dat Frans Blaauw voerde. De nasleep en een bibliografie.
Jeanette Wagenaar (Hilversum, 1982) werkte na haar studie Kunstgeschiedenis jarenlang in musea, particuliere collecties en boekhandels. Ze volgde de Schrijversvakschool en werkt nu bij een kunstfonds.
ISBN 9789462973091 | Paperback | 224 pagina's | Uitgeverij De Kring | januari 2025
© Marjo, 26 juni 2025
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
