Het keukenhuis
Kathleen Grissom

Het is 1791. Een donkere, oude man haast zich met een tegenstribbelend klein meisje naar een jonge vrouw met de naam Belle. Hij vertelt haar dat het meisje voortaan in het keukenhuis moet werken. Hun baas – een kapitein - heeft het kind meegenomen van zijn zeereis. Ze is volledig overstuur en bovendien haar geheugen kwijt.

Volgens de kapitein heet het meisje Lavinia McCarten en is ze bijna zeven jaar oud. Haar ouders zijn tijdens de zeereis overleden en omdat zij de kapitein nog geld voor de overtocht schuldig waren, is het meisje nu eigendom van de kapitein. Zo ging dat in die tijd, slavernij was heel gewoon.

Lavinia is al snel gehecht aan de slavenfamilie die woont en werkt op de plantage van de kapitein. De familie behandelt haar als hun eigen kind en ze groeit gelukkig op. Ze heeft geen weet van de nare dingen die er op de plantage gebeuren. Zo is er een opzichter, Rankin, die zich regelmatig aan de slavenvrouwen vergrijpt. De privéleraar van Marshall, de jonge zoon des huizes, is ook een griezel. Er vallen dingen tussen leraar en leerling voor die het daglicht niet kunnen verdragen. Het personeel probeert de kapitein te waarschuwen maar de boodschap komt niet over. Martha, de moeder van de jongen is geestelijk niet in orde en meestal volledig onder de invloed van laudanum. Niemand helpt Marshall. Er sluipt iets duisters in hem, iets dat zijn karakter verandert.

Lavinia is een van de weinigen die doordringt tot Martha. Martha ziet haar aan voor haar overleden zusje en kalmeert zichtbaar in het gezelschap van het meisje. Wanneer de kapitein overlijdt, wordt bepaald dat Lavinia meegaat naar het huis van Martha’s zus en zwager. Mevrouw Martha zal eerst in een ziekenhuis behandeld worden voor haar psychische aandoening en daarna zal Lavinia als gezelschapsdame voor haar fungeren. Bovendien zal ze een gedegen opleiding krijgen zodat ze uit zal groeien tot een echte dame. Het is een uitzonderlijke kans voor een slavin. Lavinia wil niet gaan maar haar nieuwe familie is dolblij met het aanbod. Zo’n kans zit er voor hen niet in. Lavinia is dan wel een slaaf maar ze is niet zwart. Lavinia is blank met rood haar, amberkleurige ogen en een neus vol sproeten. De blanke huid van Lavinia biedt haar kansen die haar donkere zusjes nooit zullen krijgen. Triest maar waar.

Martha’s familie is bijzonder goed voor Lavinia. Ze wordt dikke vriendinnen met hun dochter Mel en Lavinia groeit op tot een beeldschone jonge dame. Wanneer Lavinia zestien is, wordt er uitgekeken naar een geschikte huwelijkskandidaat voor haar. Lavinia is al sinds haar kinderenjaren verliefd maar denkt dat Will -  de man van haar dromen - haar ziet als een klein kind. Bovendien hebben hij en Belle een zoon. De lieve maar ook naïeve Lavinia weet niet hoe het werkelijk zit. Wie daadwerkelijk de vader van het jongetje is, weet ze niet omdat de waarheid te erg is om uit te spreken. Ook beseft ze niet naar wie Wills hart al jaren uitgaat. Lavinia wil niets liever dan terugkeren naar haar familie. Ze wil terug naar het huis waar ze zo gelukkig was. Wanneer Marshall haar ten huwelijk vraagt, kan ze haar geluk dan ook niet op. Het meisje met het zachte karakter is zich niet bewust van het slechte dat in Marshall is gevaren. Lavinia gaat naar huis maar komt al snel tot de pijnlijke ontdekking dat haar huwelijk met Marshall grote veranderingen met zich mee heeft gebracht.

Het keukenhuis is een droomdebuut en ik vermoed dat ik de komende tijd nog veel ga horen en lezen over dit boek. Het verhaal maakt grote indruk. Slavernij is toch wel een van de grootste dieptepunten uit de geschiedenis van de mens. Er gebeuren afschuwelijke dingen in het boek maar ook veel mooie. De beschrijvingen zijn zo raak en levendig dat ik regelmatig het idee had dat ik erbij was. De lieve mensen in het boek werden ook een beetje mijn familie. Ik heb ze in mijn hart gesloten.

De enorme veerkracht van de slaven op de plantage en hun onvoorwaardelijke liefde voor elkaar is iets wat me nog lang bij zal blijven. Hun leven was zwaar maar hun geluk haalden ze uit de kleine dingen die het leven zo mooi kunnen maken. Daar kan de moderne, veeleisende mens nog wat van leren. Lees dit boek, het is prachtig.

ISBN 9789047202981| paperback |400 pagina's| Artemis & Co| november 2012
Vertaald door  Astrid Huisman

© Annemarie, 28 november 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Het keukenhuis
Kathleen Grissom

1791
Het verhaal begint met de bijna zevenjarige Lavinia die door kapitein Pyke meegenomen is naar zijn tabaksplantage Tall Oaks, Virginia. Dit omdat haar ouders de oversteek van Ierland naar Amerika niet gehaald hebben, ze zijn onderweg gestorven. Lavina wordt ondergebracht in het keukenhuis, bij Belle, de onwettige halfblanke dochter van de kapitein.
Aanvankelijk is Lavinia, door de slaven Abinia genoemd, haar geheugen kwijt. Ze is angstig en kan haar eten amper binnenhouden. Maar Belle en de rest van de slavenfamilie vangen Lavinia zo liefdevol op dat ze langzamerhand opknapt. Vooral mama Mae en papa George behandelen haar als hun eigen dochter. Mea en George hebben een tweeling, Fanny en Beattie, die inmiddels zes jaar zijn, een oudere dochter Dory en een achttienjarige zoon Ben. De kleine Lavinia werkt samen met Belle in de keuken en langzamerhand herinnert ze zich wat er met haar ouders gebeurd is. Ze voelt weer het verschrikkelijke verdriet. Gelukkig is daar papa George die haar verzekert dat hij en mama Mae haar nieuwe ouders zijn en haar nooit zullen laten vallen.

Inmiddels is er in het grote huis van alles aan de hand. De moeder van de kapitein was een geweldige vrouw. Ze accepteerde Belle en leerde haar lezen en schrijven en behandelde haar als een blanke. Belle groeide op in het grote huis.  Maar na zijn moeders overlijden is de kapitein getrouwd met de twintig jaar jongere, labiele Martha. Ze hebben nadat Martha een paar miskramen kreeg, samen een dochter Sally en een zoon Marshall gekregen. Belle moest het huis uit en kwam in het keukenhuis te wonen. Martha weet niet dat Belle, inmiddels achttien, de dochter van haar man is. Daarom is ze erg jaloers als ze merkt dat hij graag met de mooie Belle praat en haar opzoekt in het keukenhuis.
Papa George wil dat Belle om de vrijbrief vraagt die de kapitein beloofd heeft, de situatie wordt namelijk onhoudbaar. Maar het keukenhuis is haar thuis, Belle wil helemaal niet weg. Bovendien is daar Ben, haar grote liefde.
Martha is eenzaam en trekt zich steeds meer terug in haar eigen wereld. Na een erg tragische gebeurtenis is het Lavinia die Martha uit haar lethargie weet te halen. Langzamerhand is Lavinia steeds vaker in het grote huis te vinden. Lavinia wordt daar steeds meer behandeld als blanke, wat ze natuurlijk ook is. Martha leert haar o.a. lezen en schrijven. De zoon van Martha, Marshall, is ook helemaal de weg kwijt na de gebeurtenis en is steeds vaker in het gezelschap van de akelige opzichter Rankin te vinden.
Marshall weet niet dat Belle feitelijk zijn zus is en behandelt haar en de slavenfamilie als zijn bezit. Hij is erg ruw en hardvochtig tegen ze, met alle gevolgen van dien. Lavinia weet nergens van dankzij de bevoorrechte positie die zij nu bekleedt.
Als ze na heel veel gebeurtenissen uiteindelijk trouwt met Marshall ontdekt ze pas hoe afschuwelijk hij is.  Er wordt veel van Lavina én haar 'familie' gevraagd. Lavinia is trouw aan haar 'familie' maar Marshall wil niet dat ze nog langer zo familiair met hen optrekt. Marshall drinkt meer en meer en gedraagt zich steeds neerbuigender en grover naar de slavenfamilie, de spanning loopt op tot uiteindelijk de bom barst...

Wat een boek! Het is zo'n boek dat je elke minuut die je even vrij hebt oppakt omdat je wil weten hoe het verder gaat.
Het gekke is dat de eerste bladzijden me niet echt aanspraken dankzij het kromme taaltje - op Belle na - dat gesproken werd door de slavenfamilie. Het ergerde me. Was het taaltje zo slecht vertaald? De zinnen waren namelijk wel erg krom. En wéér werden slaven weergegeven als mensen die, dankzij gebrek aan onderwijs, kennelijk ook niet goed kunnen praten... Maar na een paar bladzijden vergeet je dat taaltje. Het 396 pagina's tellende boek is namelijk zo goed en beeldend geschreven dat je al snel dat taaltje helemaal niet meer opmerkt. Je wilt alleen nog maar weten hoe het verder gaat, je wilt doorlezen.
De personages zijn zo beeldend weergegeven dat je ze bijna voor je ziet. Wat me zelden gebeurt bij een boek is dat ik af en toe wilde roepen Rennen! Wegwezen! Schiet op! Kijk uit! zo levensecht werden, vooral op het eind, de situaties beschreven.
Het bovenstaande is nog maar een fractie van alles wat zich in het boek afspeelt. Er gebeurt namelijk enorm veel maar alles klopt wel en het verhaal zit goed in elkaar. Je gaat steeds sneller lezen want je wilt weten hoe het gaat met Belle, Lavinia, mama Mae, papa George en alle andere mensen waar je inmiddels van bent gaan houden. 
Een geweldig boek dat alles in zich heeft om een klassieker te worden.

ISBN 9789047202981 Paperback 396 pagina's Uitgeverij Artemis november 2012
Vertaald door Astrid Huisman

© Dettie, 18 november 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER!