Winnen van de wereld
Mark Boode

Yanna zit in 3B, een rumoerige klas. Op school wordt af en toe een klimaatdag gehouden. Hun leraren hebben niet echt met elkaar overlegd: iedere les begint met het filmpje waarin Greta Thunberg, de Zweedse activiste die op zestienjarige leeftijd de wereldleiders toesprak in New York. Natuurlijk vonden de leerlingen één keer wel genoeg, het wordt heibel als de juf van biologie (de bio-biet) het filmpje ook nog eens opzet. Als de juf hulp gaat halen omdat ze haar leerlingen niet meer in de hand heeft, grijpt een van de leerlingen in. Het meisje dat iedereen Pocahontas noemt zet een ander filmpje op, over Ecuador. En ze vertelt over dat land, waar zij vandaan komt. Waar grote machines het dorp platgegooid hebben, en gaten graven op zoek naar koper. Waar de rivier zo vervuld is dat er geen vissen meer kunnen leven. En de klas is stil…

De volgende dag is er een landelijke scholierenstaking. Yanna is onder de indruk van het verhaal van haar klasgenoot. Ze wil graag dat haar vriendin Evi meegaat. Die lacht haar nog net niet uit:

‘Maar denk je echt dat een bedrijf dat bossen platwalst een wandelclub met boomknuffelaars wordt omdat wij in Nederland een dag niet naar school gaan?’ Ze lacht me keihard uit. ‘Jij vindt een kantine al te druk. En nou wil je in een propvolle trein stiekem naar een protestmars om met vijftigduizend man de longen uit je lijf te schreeuwen?’

Yanna gaat dan ook maar niet, al wilde ze eigenlijk wel. Ze heeft wel een ander besluit genomen: ze eet geen vlees meer. Dat besluit wordt thuis niet met gejuich ontvangen.
Maar Yanna blijft bij haar besluit. En als ze bij het voetballen een meisje ontmoet die wèl bij de klimaatmars was en die haar vraagt naar de Schuur te komen, waar de Green Rebels samenkomen, verandert alles: Yanna beseft dat het leven dat ze leidt eigenlijk niet is zoals ze wil. Ze doet teveel wat anderen willen. Het wordt tijd dat ze haar eigen keuzes maakt.

‘We hebben het draaiboek voor de laatste keer doorgenomen. Elke stap, elke minuut. We hebben de regels herhaald. Geen geweld, geen vernielingen. Maar wat er echt gaat gebeuren, weet niemand. Misschien komen we niet verder dan de bushalte. Misschien sturen ze het leger op ons af.’

Het klimaat is het belangrijkste thema in dit boek. Daarnaast komen ook typische tienerproblemen aan de orde: identiteit (LHBTQ+ = lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender, queer of questioning) en verliefdheid.
Het boek is in een vlotte stijl geschreven, vaak in korte zinnetjes, dat leest prettig. Er is humor en de dialogen lopen lekker. De tweestrijd die Yanna met zichzelf voert is waarschijnlijk heel herkenbaar voor jongeren.

Een belangrijk boek dus. Boode windt er geen doekjes om: met demonstreren loop je risico, want men is niet blij met jongeren die de boel blokkeren. Achterin staat een nawoord van Jesse van Schaik, onze Nederlandse Greta Thunberg. Zij vertelt over zichzelf en over de beweging Fridays For Future. Over wat je zelf kunt doen ten behoeve van het klimaat – anders eten, geen auto rijden -  en wat de risico’s zijn. Er volgen 12 tips van jonge milieuactivisten, en natuurlijk staan er de websites in waar je meer informatie kunt vinden. Een dankwoord en bronvermelding maken het boek af.

Mark Boode (1967, Rijswijk) is schrijver en theaterdocent, medeoprichter van Teachers for Climate (plek 6 Trouw Duurzame 100 2022) en lid van de Raad van Advies van Youth for Climate. Als zzp’er werkt hij aan verduurzaming van het onderwijs. Welke invloed hebben mensen op de natuur en het klimaat? Hoe gaan we daar goed mee om? Door meer te leren over de samenhang tussen klimaat, biodiversiteit, economie en lifestyle kunnen we samen werken aan een groene en gezonde toekomst. Op 9 maart is Youth for Climate aanwezig bij de presentatie van Winnen van de Wereld, het nieuwe boek van Mark Boode.

ISBN  9789047715177 | Paperback | 223 pagina’s | Uitgeverij Lemniscaat | maart 2023
Leeftijd vanaf 15 jaar

© Marjo, 10 maart 2023

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER