Elizabeth von Arnim

Elizabeth en haar Duitse tuin

Toen Elizabeth Beauchamp (1866-1941) trouwde met graaf von Arnim bewoonde ze de eerste vijf jaar van haar huwelijk een appartement in de stad totdat ze Arnims' vervallen landgoed in Pommeren zag. Niet het huis beviel haar zo goed maar die tuin... Elizabeth en haar man, door haar consequent heer Gramschap genoemd, verhuizen met de drie kinderen naar het landgoed en dan begint het grote genieten... Met hart en ziel stort Elizabeth zich op het 'inrichten' van haar tuin. Vijfentwintig jaar lang had het huis leeggestaan en er was al die tijd ook niets aan de tuin gedaan... Het was een complete wildernis


Elizabeth is in veel opzichten een aparte vrouw. Haar kennissen uit de stad kunnen maar niet begrijpen dat ze het prettig vindt zo afgelegen te wonen.


"Toch vinden mijn kennissen in de stad dat ik hier gevangen zit en begraven lig en de hemel weet wat nog meer en ze zouden de lucht doorklieven met hun kreten als ze veroordeeld werden tot een dergelijk leven."
"Ach die echtgenoten!" verzuchtte een corpulente dame terwijl ze mistroostig het hoofd schudde, "ze sluiten hun vrouw op omdat hun dat zo uitkomt en het kan ze niet schelen hoe zij er onder lijdt."[...]
"Maar ik ben heel gelukkig, " begon ik, zodra ik er een woord tussen kon krijgen.
"Ach, een dapper vrouwtje, dat er het beste van maakt."[...] "U kunt onmogelijk in de winter helemaal in uw eentje gelukkig zijn," [...]
"Toch is het zo." "Ik heb me in de winter uitstekend vermaakt," hield ik vol, "ïk heb gesleed en geschaatst en ik had natuurlijk de kinderen, en planken en planken vol..." Ik wilde zeggen 'boeken' maar hier stopte ik. Lezen is een bezigheid voor mannen, voor vrouwen is het een afkeurenswaardige tijdsverspilling. En hoe kon ik hun vertellen over het geluk dat me overviel als de zon op de sneeuw scheen, of over mijn intense vreugde op dagen dat de tuin bedekt was met rijp?""


Ook omdat ze vrouw is, mag ze niet werken in de tuin. Ze is afhankelijk van de tuinman, zij geeft de aanwijzingen, hij moet doen wat zij zegt wat niet altijd gebeurt met het gevolg dat tot haar grote ergernis de hooggroeiende bloemen vooraan een border staan of de verkeerde planten op de verkeerde plek gezet worden.


Veel van haar kleed- en hoedengeld gaat op aan zaad voor de tuin en kunstmest.
Aan visite heeft ze een gruwelijke hekel. Het houdt haar van haar tuin en boeken weg, want lezen gebeurt natuurlijk in de tuin. Voor het merendeel maakt bezoek haar neerslachtig, er blijkt zo weinig gezegd te worden wat ook maar enigszins interessant is. En vooral het steeds maar gezamenlijk moeten eten en de conversatie op gang houden met nietszeggende gesprekjes benauwt haar enorm.
Met haar man, heer Gramschap, heeft ze een soort haat-liefde verhouding. Hij vindt haar excentriek, wat ze ook is. Soms geeft ze weer wat hij gezegd heeft, erg humoristisch is zijn visie op vrouwen weergegeven.
Haar 3 kinderen worden niet bij naam genoemd maar naar de maand waarin ze geboren zijn. Het aprilkindje(5) is het meest bijdehand, het junikind (3), een propje van zestig bij zestig centimeter, is de jongste en ook hierover zijn de verhalen humoristisch.


In het laatste stuk van het boek heeft Elizabeth logés. De een is een vriendin, Irais, die verzocht had 'of ze met de kerst mocht komen omdat haar echtgenoot zich niet lekker voelde en ze hem in die toestand onprettig gezelschap vond'. De ander is Minora een 'kunstgeschiedenisstudentje' die bezig is een boek te schrijven over opvallende zaken in Duitsland. Irais en Elizabeth moeten haar niet en Minora heeft het op z'n zachts gezegd niet makkelijk. Dit laatste gedeelte heeft soms een beetje een 'Joop ter Heul' sfeer, maar is wel uiterst vermakelijk.
Het hele boek straalt een optimisme en vrolijkheid uit. Verrassend dat een boek geschreven in 1898! nog zo 'modern' kan overkomen. Ik heb er zeer aangename leesuren mee beleefd.


ISBN 978 90 77276 04 4 hardcover 160 pagina's uitg.Gianotten
Vertaald door Mien van Eek. Oorspronkelijke titel: Elizabeth and her German Garden.

© Dettie, maart 2008

Lees de reacties op het Leestafelforum, klik hier!