Hoe verkloot je je leven
Een memoir
Cat Marnell

Op de achterflap van dit boek staan termen waarmee Amerikaanse recensenten dit boek omschreven: meeslepend, hartverscheurend, bedwelmend, ontnuchterend. Bij mij kwam het woord ‘tragisch’ naar boven. Dit boek beschrijft de ontluisterende neergang van een mooie, jonge, talentvolle vrouw nadat ze in de greep van drugs terecht is gekomen.

Waarom zou je een boek over het lege bestaan van een junk lezen? Het kan in ieder geval dienen als een waarschuwing. Het vrije lokkende nachtleven lijkt mooi, maar het verwordt tot een lifestyle die nooit bevredigd. Het verwoest jeugd, gezondheid, schoonheid, toekomst. Als je nog op tijd tot bezinning komt, liggen er verspilde jaren achter je, en zit je met de erfenis van een verzwakte constitutie.
Een andere reden om dit boek te lezen is dat veel jongvolwassenen de vrijheid van de ‘permissive society’ niet aankunnen. De ‘permissive society’ gedoogt dat een deel van de jeugd zichzelf in de vernieling helpt. Festivals en disco’s zijn het terrein van nachtbraken, pillen en drank. Voor velen is het ‘stappen’ de manier om het weekend door te komen.

Het leven van een verslaafde is een eenzaam leven. Ondanks een overmaat aan feestende mensen is iedereen toch met zichzelf bezig. Het woord ‘eenzaamheid’ duikt steeds weer op in dit boek. De veelheid aan contacten werkt vluchtigheid en oppervlakkigheid in de hand. Het lege en eenzame leven is ook een smerig leven. We lezen over kotsende mensen, woonkamers met ongedierte, vuil, een chaos van flessen, kleren, drankpakken, slechte persoonlijke hygiëne.

En toch is dit een begeerd leven. Hele generaties jongeren storten er zich met overgave in en rakend verslaafd aan een heel aparte feestcultuur. Eerst thuis urenlang optutten, dan het indrinken, vervolgens de feestroes, de afterparty, om in de ochtend huiswaarts te keren voor een paar uur slaap. In dit leven heeft Marnell alleen maar foute mannen ontmoet. Ze werd verkracht, mishandeld en beroofd. Toch doet ze steeds weer de deur open voor foute vrienden, ook midden in de nacht, en geeft ze huissleutels mee.
Op haar zeventiende ondergaat ze haar eerste abortus die ze als volgt omschrijft: “De procedure was zo verschrikkelijk geweest. Zo gewelddadig. Het zag eruit als moord. Het vóélde als moord (blz. 87).

Hoe kon het zo ver komen met Cat Marnell? Ze raakte verslaafd aan Ritalin toen haar vader, die psychiater was, haar deze pillen voorschreef tegen ADHD. Ze was toen 15 jaar oud. Daarna ging het snel bergafwaarts. Marnell probeert andere pillen uit en weet haar ouders jarenlang pillen te ontfutselen. De lezer verbaast zich over ouders die een reeks van jaren hun dochter ‘faciliteren’ in haar verslaving.

Hoe voorkom je dat een jongere in de greep van een verslaving terecht komt? Er bestaat geen methode met een gegarandeerd succes. Maar de overheid kan best een meer restrictief en regulerend beleid voeren, ouders moeten nestwarmte bieden en hun kind een gezonde, stabiele basis verschaffen. In het onderwijs bestaan al vele jaren programma’s met informatie over drugs en alcohol. Cat Marnell wijt haar verslaving zelf aan een kille en liefdeloze jeugd. Aan het eind van het boek is de relatie met haar ouders echter sterk verbeterd. In warme woorden schrijft ze dan ook over haar vader.

Er zijn mij nog twee andere zaken opgevallen in dit boek.
In de eerste plaats is het een wonder dat Marnell deze chaotische jaren heeft overleefd. We lezen over zelfmoordpogingen, afkicken, terugvallen, weer afkicken, leven op pillen, vreetbuiten, uitkotsen en weer ‘vreten’. Ze moet een ijzersterke constitutie hebben.
In de tweede plaats is het bijzonder dat Marnell dit leven heeft weten te combineren met een succesvol bestaan in de modewereld. Die modewereld beschrijft ze als een wereld van het ‘grote graaien’ en schone schijn. De redacties van modetijdschriften worden overstelpt met schoonheidsproducten, nieuwe modellen van tasjes, schoenen, sjaals, hoeden. Moderedacteuren kunnen bijna leven op kosten van fabrikanten: gratis reizen, overnachten in dure hotels, uit eten in toprestaurants. Deze wereld typeert Marnell nu met het woord ‘shit’.

Marnell schrijft geestig en lichtvoetig over de vreselijke jaren die ze heeft beleefd. Ze bevindt zich nu in een wankel evenwicht, maar is nog niet uit de gevarenzone.

ISBN: 9789025443986 | Paperback | 431 pagina's | Uitgeverij: Atlas Contact | maart 2017
Vertaald door Elles Tukker Linda Broeder

© Henk Hofman, 16 mei 2017

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER