Holland op z'n mooist
Op reis met de Haagse School
Charlotte Dematons

Een aantal figuren maakt een reis van Bloemendaal, via Haarlem - de woonplaats van Dematons - naar het Gemeentemuseum Den Haag om de tentoonstelling Holland op z’n Mooist te bezoeken.

We zien dan ook als we het boek openslaan op het schutblad een oudere man met witte baard, met een rugzak om en wandelschoenen aan, vrolijk uit een mooi duinhuisje stappen. Het fototoestel hangt op zijn bolle buikje en zijn volle, witte baard glanst je tegemoet. Als je de afbeelding goed bekijkt zie je ook nog een vosje door het groene duinlandschap sluipen en een gele ballon in de wolken wegdrijven. Het mannetje vervolgt zijn weg richting Bloemendaal en passeert ondertussen een stel kalveren bij een trog en wandelt langs het fraaie duinlandschap met koeien bij Bloemendaal.

En door gaat het mannetje, met een boekje over de omgeving in de hand loopt hij richting Haarlem, langs moderne villa's, oude statige huizen en langs een oud buurtje dat gerenoveerd wordt - leuk detail, aan het hek rond het buurtje hangt een bord met de tekst 'Hier renoveert E. van Drielst', de naam van de schilder die het oude buurtje op het doek gezet heeft -

Het mannetje krijgt ondertussen flink last van blaren op zijn hielen en zoekt een bankje op. Op de achtergrond zien we de poort van Haarlem en de stenen molen. Gelukkig komt een lieve oudere mevrouw met een doosje pleisters aanlopen en later mag het mannetje bij haar achterop de fiets. Ze moet flink trappen, ze heeft er een rood hoofd van, want zo licht is het mannetje niet.
Onderweg passeren ze de mooiste landschappen tot ze bij de veerpont aankomen. Voorbij de veerpont mag de lieve mevrouw achterop en trapt het mannetje vrolijk verder richting Den Haag. Ze moeten nog wel een enorme regenbui door maar worden beloond voor hun moeite met een prachtige regenboog. En verder gaan ze, fietsend langs de tuinvereniging de slatuintjes en door mooie landschappen met prachtige Hollandse luchten, bereiken ze eindelijk het strand van Scheveningen. En dan gebeurt het... een lekke band!
'Gelukkig' komt een oudere meneer, een kennis van de lieve mevrouw, te hulp. Het oude mannetje sjokt achter hen aan richting museum, hij baalt vreselijk, het was net zo gezellig met die leuke, lieve dame. 'Toevallig' staat precies boven zijn hoofd een gebroken hart op de muur van het museum geschilderd.
Maar als hij eenmaal in het museum is, bloeit hij weer op, aan de wanden ziet hij exact alle landschappen hangen die hij onderweg gezien heeft!
Het oude mannetje kijkt naar het lieve mevrouwtje. Zij kijkt terug en zien we nu een hartje verschijnen boven allebei hun hoofden? Hoe dit afloopt? Wie zal het zeggen...

Het werk van Charlotte Dematons heeft mijn hart al eerder gestolen met haar Sinterklaasboek en het geweldige boek over Nederland. Ze heeft een vlotte, vrolijke, moderne aanpak die erg aansprekend en verfrissend is. Net als in de andere, eveneens tekstloze, boeken waarin ze via de afbeeldingen allerlei zaken weergaf die typerend voor Nederland zijn, verweeft ze in dit boek allerlei schilderijen die de omgeving van Bloemendaal naar Den Haag weergeven. Ondanks dat het veelal schilderijen zijn uit de negentiende eeuw komt het geheel van de afbeeldingen toch heel modern over.

In totaal heeft Dematons vierentwintig schilderijen van oude meesters in het boek verwerkt. Die genummerde titels en de makers worden voorin het boek genoemd en achterin kunnen we de schilderijen in het museum zien hangen met de nummers erbij. Zo kunnen we gelijk de afbeeldingen in het boek terugvinden en zien wie de originele schilder was. Charlotte Dematons heeft opnieuw op een verbluffende manier deze schilderijen, die toch allemaal een heel eigen stijl hebben, in dit boek weergegeven. Het is weer enorm genieten. Grote, grote aanrader.

Zie ook het inkijkexemplaar (Het opladen duurt eventjes)

- De schilderijen zijn tijdens de tentoonstelling Holland op z'n mooist (t/m 30 augustus 2015) te zien in het Gemeentemuseum Den Haag -

ISBN 97898025867539 Hardcover 32 pagina's Uitgeverij Leopold 23 mei 2015
Leeftijd 7-12 jaar (eigenlijk alle leeftijden)

© Dettie, 25 juli 2015

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Duizend dingen over
Nederland
Charlotte Dematons & Jesse Goossens

In de schitterende afbeeldingen die in het boek Nederland staan, heeft Charlotte Dematons duizend en één details verwerkt. Toentertijd mopperde ik een beetje over het dunne papieren boekje dat bij het boek geleverd werd, waarin enkele toelichtingen bij de afbeeldingen stonden. Het boekje leek op een foldertje, ik was het dunne dingetje ook steeds kwijt, en wat in dat boekje stond was juist zo leuk. Daarin werd je bijvoorbeeld gewezen op een figuurtje die in een deuropening stond van een grachtenpand, dat was Rembrandt himself! Of op een beeldje van het Stryper wyfke op Terschelling. Of op Jubilientje, het figuurtje uit de boeken van Hans Hagen en Philip Hopman.
Maar gelukkig is er nu dit boek uitgegeven, een mooi groot boek van 100 pagina's waarin over heel veel details die in het boek Nederland staan, verteld wordt.

Charlotte Dematons geeft in haar voorwoord weer hoe het allemaal begon. Of ze een boek over Amsterdam wilde maken? Nee, was het antwoord, want dan krijg je altijd commentaar als je iets níet afgebeeld of genoemd hebt. 'Mensen kijken of hun achtertuin erin staat en staat die er in dan kopen ze het boek. Staat die er niet in dan denken ze: dat is een rotboek.' Naderhand dacht ze, alleen Amsterdam is niets maar Nederland is wél heel leuk.  Ze ging aan de slag en maakte twaalf schetsen en ging naar de uitgever. 'Maak er maar vierentwintig van' zei deze.
Het leuke en waarschijnlijk het moeilijke is dat iedereen die hoorde waar ze mee bezig was, wel een tip had. Maar langzamerhand kwam er toch een lijn in en uiteindelijk wist ze precies wat ze wilde en hoe ze dat kon bewerkstelligen.

De prachtige prenten werden gemaakt en het boek Nederland werd een enorm succes. In het bijgeleverde 'foldertje' stond wel dat in elke prent een kinderliedje verstopt was, dat er op elke prent een aantal vaste elementen terugkwamen zoals o.a. de gele ballon, een Zwarte Piet en nog 5 dingen zoals een bootje een busje etc. Ook dat er op elke prent figuurtjes voor uit kinderboeken voorkomen en op enkele prenten zie je details van schilderijen terug.  In de afbeelding van de duinen is bijvoorbeeld Kinderen der zee van Jozef Israëls verwerkt, evenals Ezeltje rijden langs het strand van Isaac Israëls.

In Duizend dingen over Nederland wordt dit alles veel uitgebreider toegelicht.  Charlotte vertelt hoe ze bijvoorbeeld eerst de vlaggen van de schepen in een storm de verkeerde kant op had laten wapperen. Ze dacht: als de boot naar voren waait, wappert de vlag naar achteren. Maar dat kon helemaal niet want de wind komt van achteren in de zeilen en die blaast dan ook de vlaggen naar voren.
Ook vertelt ze over problemen die ze tegenkwam. Zoals het afbeelden van zeemeeuwen want die horen ook bij Nederland. Maar welke soorten meeuwen komen in ons landje eigenlijk voor?
Zelf vind ik de uitleg over de prent van de Waddeneilanden erg leuk. Natuurlijk konden niet alle vijf de eilanden apart behandeld worden maar hoe kon ze er toch voor zorgen dat ze wél op de afbeelding kwamen? Ze bedacht een geniale oplossing. Ze schilderde reclameborden waarop bijvoorbeeld alle vuurtorens te zien zijn. Ook enkele beelden die op de diverse eilanden staan, zijn op de prent te vinden zoals de monnik van Schiermonnikoog.
En hoe kun je duidelijk en veel Nederlandse specialiteiten weergeven? Simpel... je laat vrachtwagens in een enorme file staan en op die vrachtwagens staat vermeld en afgebeeld wat ze vervoeren, zoals speculaas, pindakaas, chocomel, hagelslag, stroopwafels etc.

Ook wordt verteld over bepaalde achtergronden. Onze Berend Botje bijvoorbeeld was een reder die zijn wrakke schepen liet uitvaren zodat hij de premie opstreek als ze met man en muis waren vergaan. Ook de vijftig canonvensters worden uitgelicht en verklaard.
Eigenlijk kun je het zo gek niet bedenken of het is wel ergens op een of andere prent terug te vinden. Schaatsen, Nederlandse ontwerpers, architecten en schilders, molens, de gouden koets, vakwerkhuisjes, Sinterklaas, Abeltje, Kerstmis, koninginnedag, musea, de vierdaagse enz. enz. Bovendien wordt daar dan ook nog eens in het kort allerlei dingen over verteld.

Kortom, niet alleen de prenten van het boek Nederland zijn geweldig, maar ook de achtergrondverhalen over heden en verleden, verzorgd door Jesse Goossens, zijn enorm leuk om te lezen. Als je het boek Nederland al hebt dan is dit boek een must. Het boek is niet duur en je krijgt meer dan waar voor je geld. Heb je het boek Nederland ook nog niet, koop dat dan maar gelijk samen met dit boek.
Er valt in de boeken zovéél te ontdekken over ons kleine, grote landje dat je je de eerstkomende jaren totaal niet hoeft te vervelen.

ISBN 9789047706642 Paperback Afmeting 10x327x244 mm, 100 pagina's Uitgeverij Lemniscaat april 2013
Alle leeftijden

© Dettie, 17 juli 2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Nederland
Charlotte Dematons

Nieuwsgierig geworden door alle lovende recensies heb ik dit boek ook aangeschaft en heb daar absoluut geen spijt van. Wat een prachtig boek! Het formaat is al indrukwekkend 24,5 x 33,5 cm maar de inhoud nog meer.
Op de cover staat precies weergegeven wat er in dit tekstloze prentenboek met 27 platen van 50 x 33 cm te zien is:  "Van Euromast tot Afsluitdijk, van Koninginnedag tot bloeiende bollenvelden en een oma in Friesland die met haar rollator tussen taferelen van Avercamp en Bruegel door zwiert. Historie, verhalen en kinderliedjes, tradities en eigenaardigheden - alles is in Nederland te vinden."

Natuurlijk begint het boek met de zee en de zeeschepen, Nederland is groot geworden als zeevoerende natie. Het aparte is dat op de grote afbeelding zowel het schip van Michiel de Ruyter als het nieuwste oorlogsfregat te zien is, beiden de Zeven Provinciën genaamd. Maar ook een Urker kotter en een luxe zeiljacht varen op diezelfde afbeelding langs de Haringvlietdam. Heel apart om al deze schepen bij elkaar op één prent te zien.
Na de woelige baren volgt een prachtige prent van het strand en de duinen waarin fragmenten van schilderijen van Jozef Israëls (Kinderen der zee), Isaac Israëls, (Ezeltje rijden langs het strand) en Anton Mauve (Bomschuit met sleeppaarden bij Scheveningen) staan afgebeeld maar ook een deel van een bunker en het circuit van Zandvoort zijn op de afbeelding te vinden. Toch vormt het allemaal een prachtig vanzelfsprekend geheel. Er is enorm veel te zien, je komt gewoon ogen tekort.

De waddeneilanden, de haven van Rotterdam, Amsterdam bij nacht, Limburg, Drenthe, de Veluwe, Madurodam, kermissen, pretparken, platteland en stad, het weer, de gouden koets, je kunt het zo gek niet bedenken of het is wel op een afbeelding te zien. En alles wordt op een bijzondere manier gepresenteerd.
Volendam, Marken en De Zaansche Schans met het Tsaar Peterhuisje worden gecombineerd met afbeeldingen van alle Nederlandse Vorsten en koninginnedag vierende inwoners. Je ziet Willem Alexander en Máxima een schilderij bewonderen en koningin Beatrix luistert naar een kinderkoor in klederdracht. Zelfs Jantje Beton, het beeldje gemaakt door koningin Beatrix, ontbreekt niet. Je ontdekt steeds meer op deze afbeelding. Zelfs Jubelientje is aanwezig op deze bijzondere koninginnedagprent.
Natuurlijk ontbreken de molens en de bollenvelden niet. Maar op de afbeelding met de molens is véél meer te zien dan molens, zoals; de giraf die in 2007 ontsnapte uit circus Belly Wien. Het dier kuiert gemoedelijk over de weg achter de fietsers aan die lekker langs een van de vele watertjes fietsen die Nederland rijk is. Op die weg lopen ook kaasdragers uit Edam en Alkmaar en in een weiland staan struisvogels en alpaca's. Het haringstalletje ontbreekt ook niet en achter de ramen van een boerderij hangt een slinger met 'Hoera een meisje'. Aan de weg staat een kastje met bio-eieren te koop enz. enz. enz.
Geweldig is ook de afbeelding over ijspret. Ook hier zijn delen van afbeeldingen uit schilderijen zoals van Hendrick Avercamp, op de prent aangebracht naast een schaatsenrijder in flitsend gestroomlijnd pak op klapschaatsen en een oud vrouwtje schaatsend achter een stoel. Grappig is dat midden op het ijs tussen alle andere schaatsers in, Willem-Alexander is afgebeeld die Máxima ten huwelijk vraagt.
En zo kan ik uren verder vertellen over dit boek.

Natuurlijk weet ik zelf niet allemaal precies wat er te zien is op de afbeeldingen zoals de oude Spijker of de namen van de schilders en de titels van de schilderijen. Dat alles is te vinden in het papieren notitieboekje van Charlotte Dermatons dat bij het boek geleverd wordt. Daarin staat ook dat "op elke plaat is minstens één kinderliedje te vinden is en een personage uit de kinderliteratuur én een historische gebeurtenis. En – Charlotte eigen – het zoekboek wordt gecompleteerd met zeven terugkerende figuurtjes: de tweeling Sietse en Hielke met hun Kameleon, een tuinkabouter, een reiger, een geel camperbusje, de kleine kapitein met zijn Nooitlek én de overbekende gele ballon. En Zwarte Piet? Die mist in december de boot naar Spanje, maar gelukkig vindt hij een manier om thuis te komen."
Dit notitieboekje is het enige minpuntje. Zeker niet qua inhoud maar wel qua uitvoering. Het ziet eruit als een papieren reclamefolder. Ik was het ook constant kwijt. Misschien was het handiger geweest deze 'folder' aan een soort leeslint vast te maken. Maar dit is ook het enige minpuntje, voor de rest is het een geweldig mooi en informatief boek. Iedereen Nederlander zou het in huis moeten hebben.

Zie ook het inkijkexemplaar

en de uitzending van Kunststof TV (fragment met Charlotte Dematons is te kiezen in uitklapvenster)

ISBN 9789047704980 Hardcover 54 pagina's Uitgeverij Lemniscaat september 2012
Alle leeftijden

© Dettie, 6 april 2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER