Patricia Highsmith 

Carol


Therese is negentien jaar oud en woont in New York. Ze werkt als tijdelijke kracht in een warenhuis: eigenlijk is ze decorontwerper, maar het is moeilijk om in haar vak een baan te vinden. In dat warenhuis komt ze in contact met een oudere vrouw, die een cadeau uitzoekt voor haar dochter. Ze ontmoet de vrouw een paar keer en na verloop van tijd ontstaat er een zinderende liefdesaffaire. Helaas krijgt de ex-echtgenoot er lucht van en als ze op reis zijn, laat hij Carol en Therese volgen door een privé-detective. Zo kan hij materiaal verzamelen om te bewijzen dat zijn ex-vrouw seksuele betrekkingen onderhoudt met een jong meisje, waardoor hij de voogdij over hun kind kan afdwingen. Deze afpersing leidt tot een crisis in de relatie tussen Carol en Therese, maar het loopt toch goed, of in ieder geval hoopvol, af.
Dat laatste is niet zonder betekenis. Het boek verscheen voor het eerst in 1952. Destijds verschenen er vaker boeken waarin de liefde tussen twee vrouwen een grote rol speelde, maar die liepen altijd dramatisch af. De hoofdpersoon pleegde zelfmoord, of verkoos de eenzaamheid om haar geliefde een kans te geven op een 'normaal', dat wil zeggen, heteroseksueel, leven.


Het verhaal laat zich gemakkelijk lezen. Een groot deel van het boek gaat om de vraag 'of ze elkaar krijgen', niet al te hoogdravend dus. Het is wel duidelijk dat homoseksualiteit niet wordt geaccepteerd, maar dit feit wordt niet echt tot op de bodem uitgezocht.
Het beste hoofdstuk van het boek gaat daar dan ook niet over. Het beste is namelijk het eerste hoofdstuk, waarin Highsmith vertelt wat er gebeurt met mensen als ze dag in dag uit geestdodend en slechtbetaald werk moeten doen. In het warenhuis maakt Therese kennis met mevrouw Robichek. Therese ziet haar op een dag vermoeid en afgeleefd de trap af zakken. Ze gaat bij de vrouw eten, maar daar komt het niet van, want eenmaal thuis laat de vrouw zich halfdood op haar bed zakken. Heel beeldend zet Highsmith hier de uitzichtloosheid neer van een bestaan dat alleen uit werken, eten en slapen bestaat.
Als personage komt Therese goed uit de verf. Ze is een jonge vrouw die haar weg probeert te vinden in de wereld en daarbij stuit op haar eigen onzekerheden en op de concurrentie. Ze doet niet wat er van haar wordt verwacht. Carol, haar aanbedene, blijft een flat character. Het is logisch dat ze vlak na de ontmoeting door Therese wordt gezien als iemand die ongelooflijk mooi en interessant is, maar helaas verandert dat niet. Ze wordt geen echt mens van vlees en bloed, maar blijft de aanbedene, door een roze bril waargenomen. Toch zou ik dit boek wel een aanrader willen noemen. In de eerste plaats omdat het een ander genre is dan Highsmiths gebruikelijke thrillerachtige boeken en verder natuurlijk ook omdat het interessant is om te lezen hoe homoseksualiteit werd gezien destijds, zowel door schrijvers als door lezers.


Paperback | Sirene b.v.,Uitgeverij | augustus 2007 | ISBN: 9789058314406 vertaler: Inge Kok

© PetraO, september 2007

Reageren? Klik hier!