Nikolski
Dit eerste boek van de nieuwe literaire uitgeverij Ailantus is een zeer apart en mooi boek. Het vertelt het verhaal van Joyce, Noah en de verteller.
Het is 1989. De verteller woont in Montreal en is werkzaam in de uitpuilende boekwinkel, een antiquariaat, van madame Dubeau. Zijn moeder is net overleden, zijn vader Jonas Doucet genaamd, heeft hij nooit gezien. Jonas is iemand uit de tijd dat haar moeder een rondzwervend bestaan leidde. Van zijn vader heeft de verteller alleen een stapel ansichtkaarten en een kompas. Het kompas heeft een afwijking, het wijst altijd links van het noorden. De verteller, nieuwsgierig naar waar het verwijst, constateert na enkele berekeningen:
"Je zou kunnen opmaken dat het kompas naar Nikolski wees, een antwoord dat me eigenlijk wel beviel [...]
Soms vraagt een klant me wat die rare amulet is die ik om mijn hals draag. Ik antwoord: 'Een Nikolski-kompas.' "
Nikolski is een piepklein dorpje op het eiland Umnak.
De tweede persoon, Noah, leeft tot zijn achttiende jaar met zijn moeder Sarah in een caravan. Zijn moeder was na tien maanden huwelijkse staat de echtelijke woning ontvlucht en zwerft vanaf die tijd tussen de Rocky Mounains en Ontario, naargelang de seizoensbaantjes. Haar verre voorouders zijn Indiaans. Noahs vader heet Jonas Doucet. Het enige dat Noah van hem heeft zijn een stel ansichtkaarten en een oud boek zonder omslag, daarom 'Het boek zonder gezicht' genoemd.
Op zijn achttiende besluit Noah dat hij niet eeuwig mee kan blijven reizen met zijn moeder en besluit te vertrekken naar Montreal, een plek waar zijn moeder weigert naartoe te gaan, om archeologie te gaan studeren.
De derde persoon, Joyce, woont op een eiland. Het liefst trekt zij op met haar grootvader Lyzande Doucet, deze vertelt vaak over zijn zoon Jonas Doucet...
"Deze legendarische oom, nauwelijks veertien jaar oud, was de rivier opgevaren tot aan Montreal, waar hij aanmonsterde op een vrachtschip met bestemming Madagaskar - en ze hadden hem nooit meer teruggezien. Zijn familie ontving af en toe onleesbare ansichtkaarten uit alle havens van de wereld [...]"
Door alle verhalen van haar opa wil de dan nog jonge Joyce het liefst piraat worden.
Nadat grootvader is overleden vertrekt Joyce van het eiland met haar erfenis, een antieke plunkjezak, en belandt uiteindelijk in Montreal...
Dit zijn de ingrediënten van het boek. Alle drie zijn ze familie van elkaar en verblijven op gegeven moment alle drie in Montreal. Maar ze leiden duidelijk heel andere levens, hebben toch een heel andere achtergrond. Noah wordt student en heeft een zeer bijzondere leraar die onderzoek naar afval doet. Joyce is haar droom om piraat te worden nooit vergeten maar die droom is natuurlijk niet meer te verwezenlijken, of toch wel? En de verteller, opgesloten als hij zit in 'zijn' boekwinkel. Zal hij ooit Noah of Joyce ontmoeten?
Het is een intrigerend verhaal dat precies tien jaar beslaat. Alle drie de personages zijn rond de achtien als het verhaal begint. Door hun aparte achtergrond, allen hebben vrij geïsoleerd geleefd in hun jeugd, moeten ze met vallen en opstaan leren zich staande te houden en hun eigen weg zien te vinden. Dat levert hen bijzondere ervaringen op. En... zullen ze ooit weten dat ze familie in Montreal hebben wonen?
Het eerste deel (ca. 40 blz) van het boek beslaat de periode voor hun 'breuk' met hun moeder of opa, dat zeer verrassende en mooie verhalen oplevert. De tweede helft vertelt over hoe het hen vergaat in Montreal en hoe zij het zonder hun ouders redden. Het aparte is dat jij wél weet dat ze in Montreal zijn en in het leven dat zij leiden toch enkele raakvlakken hebben. Maar je blijft je steeds afvragen of zij het ook te weten komen.
De schrijver heeft een knap stukje werk geleverd, heel subtiel weet hij de 'band' die deze drie mensen toch met elkaar hebben in het verhaal te verweven. Ook subtiel en mooi weet hij met enkele woorden een omgeving of personages te beschrijven.
Ik zal het boek graag nog eens herlezen en dat is voor mij vrij uniek. Een mooie start van deze uitgeverij.
Paperback | 221 Pagina's | Ailantus 28 mei 2008 | ISBN10: 9089530037 | ISBN13: 9789089530035
Oorspronkelijke titel: Nikolski, Vertaling: Karina van Santen & Martine Woudt
© Dettie, mei 2008