De laatste broer
Nathacha Appanah

Het verhaal gaat over het jochie Raj. Hij woont met zijn ouders en twee broers in een kamp op Mauritius. Het gezin is erg arm, maar Raj is gelukkig.
De hele dag trekt hij op met zijn oudere en jongere broer, en voelt zich veilig en beschermd met die twee. Maar als er een cycloon over het eiland raast is dat allemaal voorbij. Zijn broers komen om, Raj trekt met zijn ouders naar een eenzaam huis vlak bij de stad. Daar gaat zijn vader werken in een gevangenis. Op een dag gaat Raj er een kijkje nemen en ontmoet zo de jongen David. In deze jongen, die een andere taal spreekt, en er erg slecht uit ziet, herkent hij zijn eigen eenzaamheid. Als er weer een cycloon losbarst en de gevangenis verwoest wordt, vlucht Raj met David. De bedoeling is terug te gaan naar het kamp, waar hij zo gelukkig was.

Het verhaal wordt verteld door de oude Raj. Als hij een jaar of zeventig is, droomt hij op een dag over David. We weten al snel dat die er niet meer is. Raj heeft als kind nooit geweten wat er allemaal aan de hand was, dat ontdekte hij pas als volwassene. Bij het vertellen springt Raj steeds heen en weer tussen heden en verleden, er zijn flashbacks, en vooruitblikken. Dat maakt het een levendig geheel, en de spanning -wat is er precies gebeurd?- wordt opgevoerd. Het thema is vriendschap en eenzaamheid, gecombineerd met schuldgevoel.
Het is gebaseerd op een ware gebeurtenis aan het eind van de tweede wereldoorlog en Nathacha Appanah heeft er de Prix de roman FNAC 2007 mee gewonnen. Terecht. Dit is een juweeltje.

Maar het is vooral de taal die mooi is. En de taal die er niet is, de verborgen informatie waardoor de lezer zoveel meer begrijpt dat de kleine jongen. Je voelt de vreugde van het kind dat zich veilig voelt bij zijn broers en zijn wanhoop als ze er niet meer zijn. Je voelt ook het nog steeds grote verdriet van de oude man die het verhaal vertelt.

Een stukje:

Raj's vader heeft om hem op afstand te houden verteld dat er in die gevangenis 'de gevAArlijken, de mArrons, dIEven en de schUrken" zaten, maar de jongen is nieuwsgierig.

"Verscholen in mijn bosje, met knisperende bladeren onder me, takkern die in mijn dijen prikten en schrammen met geronnen bloed veroorzaakten, zo verscholen, zag ik iets heel anders dan wat ik me had voorgesteld. Ik verwachtte kooien te zien, tralies en hangsloten, kettingen en politieagenten. Ik had me geschreeuw voorgesteld, en honden, en mannen met gele ogen die de gevaarlijke gevangenen zouden zijn, de marrons, de dieven en de schurken. Ik had ook een bepaald idee over mijn vader te midden van dat alles, met zijn uniform en al die mensen die bang voor hem zouden zijn, zoals mijn moeder en ik beducht voor hem waren als hij 's avonds dronken thuiskwam en zijn hand naast ons, op ons, op mijn moeder of op mij neerkwam."

Paperback, 191 Pagina's, ISBN 978 90 234 2786 5 Uitg. De bezige bij, april 2008
Originele titel: Le dernier frère, vertaald door Truus Boot

© Marjo, april 2008

Lees de reacties op het Leestafelforum en/of reageer, klik HIER