Ik was Alice
Melanie Benjamin

Iedereen kent het verhaal over  Alice in Wonderland wel. Kennen ze het niet door het boek, geschreven door Lewis Carroll, dan wel door de vele verfilmingen. Maar wie wist dat Alice écht bestaan heeft?
Dit boek gaat over die Alice, ze heette Alice Liddell, was de dochter van de decaan (Dean) van Christ Church  en groeide op in de Deanery van de Christ Church College in Oxford.

Het verhaal is opgedeeld in drie delen, elk beginnend met een foto van Alice. Bij het eerste deel zien we Alice gekleed in vodden, een klein zigeunerinnetje voorstellend. Om die foto draait een groot gedeelte van het boek. De foto is namelijk gemaakt door Charles Dodgson, de echte naam van Lewis Carroll. Hij was een harstochtelijk amateurfotograaf. De schrijfster zag deze en andere foto's en daarop voortbordurend ontstond deze roman.

Alice is één van de tien kinderen Liddell maar ze trekt voornamelijk op met Lorina, haar  oudste zus die drie jaar ouder is dan Alice en Edith, de twee jaar jongere zus. Hun moeder kleedt de meisjes graag hetzelfde, voornamelijk in het gesteven wit. Vader, de Dean staat bekend om zijn kennis maar zijn vrouw heeft het voor het zeggen. De meisjes groeien op onder de strenge leiding van hun gouvernante, miss Prickett maar moeder weet wel alles wat in huis en daarbuiten gebeurt met haar dochters. Alice is het buitenbeentje.

Als je het mij vraagt, heeft Onze-Lieve-Heer Zichzelf verrast met dat kind,  zei haar vader over haar.

Ina en vooral de zachtaardige Edith zijn gezeglijke kinderen, hoewel Ina bewust volgzaam en vaak onecht en zelfs gemeen is. Harry, de oudste zoon is een onbekende voor Alice, hij is nooit thuis aangezien hij opgroeit op een kostschool. De drie meisjes trekken dus veel met elkaar op. Charles Dodgson, wiskunde leraar, is graag bij de familie evenals dominee Duckwood. De beide mannen nemen de meisjes graag mee op hun boottochten en picknicks, Charles vertelt dan vaak zelfverzonnen verhalen. Zo ook op 4 jui 1862, terwijl Robinson Duckworth van Oxford naar Godstow roeide, vertelde Dodgson de meisjes het verhaal van Alice in Wonderland.
Na afloop vraagt Alice diverse keren of hij het verhaal op wilde schrijven. Dat doet hij uiteindelijk en op 26 november van dat jaar gaf hij het resultaat aan Alice cadeau. Hij had het verhaal Alice's Adventures Under Ground genoemd.
Zus Ina is zeer gecharmeerd van de stotterende Charles en vindt het erg vervelend dat het verhaal over Alice gaat, Alice weet echter dat Charles stapelgek op haar is. De foto van Alice als wild zigeunermeisje speelt voor zowel Alice als Charles een grote rol. Voor die foto heeft zij vodden aan moeten trekken. Bevrijd van haar strakke kleren en schoenen, rennend door het gras dat ze voor het eerst onder haar blote voeten voelt geniet Alice. Charles maakt foto's en dan is Ina daar ineens.

'Alice, wat zijn dat in vredesnaam voor kleren?'
'Ziet ze er niet geweldig uit?' vroeg Mr Dodgson, voordat ik mijn mond open kon doen.[...]
Ik zette een hand op mijn heup, stak de andere naar voren: het kleine zigeunermeisje met wie uiteindelijk niemand medelijden hoefde te hebben. [...]
Ik zei ook niets. ik hoefde niets te zeggen. Want ik had gewonnen.[...]'

'Ik zal dit niet vergeten, Alice,' beet Ina me toe, heftig knipperen met haar ogen, terwijl Mr. Dodgson in de donkere tent verdween. 'Ik ben nog altijd de oudste. Jij bent nog maar een kind. En dat zal ik hem heel duidelijk maken.'
'Dat weet hij,' kaatste ik terug, want bij wijze van uitzondering begreep ik de situatie beter dan Ina.
Ik hield mijn adem in terwijl Mr. Dodgson de glazen platen wegborg. Ze waren breekbaar, en ik wilde niet dat het bewijs van deze dag zou barsten, of breken, of op welke manier dan ook zou verdwijnen. Want ik wilde voor altijd voortleven als bedelend meisje, als zíjn zigeunermeisje. Wild, wijs en triomfantelijk.

Op die foto staat geen meisje maar iemand die weet dat ze geliefd is, haar blik is die van een volwassen vrouw. Charles is haar speciale vriend, het is een wederzijdse (seksuele?) aantrekkingskracht die gezien wordt door moeder en Ina.
Na een voorval wordt in 1863 de omgang met Charles Dodgson verbroken maar het verhaal, nu Alice in Wonderland getiteld wordt in een uitgebreidere versie in 1865 gepubliceerd en is  onmiddellijk een succes.

Het tweede deel wordt voorafgegaan door een foto van een bijna volwassen Alice. Zij wordt aanbeden door  prins Leopold van België, zij is zijn wonderbaarlijke, wondermooie Alice. Dit gedeelte is het vrolijkste deel van het boek ondanks vervelende gebeurtenissen.

Deel drie begint met de foto van Alice in 1932, nog steeds een statige vrouw. Met dit deel keren we terug naar het begin van het boek namelijk de verkoop van de eerste druk van Alice in Wonderland...
Alice kijkt terug op haar leven en vraagt zich af hoe het verlopen zou zijn als zij niet de 'Alice van het boek' zou zijn geweest.  Ze  heeft haar kinderen naar het front (WO I) zien vertrekken, is weduwe van Regi Hargreaves en woont nu alleen. Ze zal vrede moeten sluiten met zichzelf, de vrouw die ook een eigen leven had met al zijn prettige en onaangename kanten.

De schrijfster heeft een schitterend beeld gegeven over de vrouw die Alice eventueel  geweest zou kunnen zijn. Nadat je het boek uit hebt, heb je het gevoel dat je Alice persoonlijk gekend hebt. Haar gedachten zijn scherp en goed weergegeven.
Als een rode draad loopt de verzonnen Alice, en vooral de schrijver Charles Dodgson/Lewis Carroll, door het leven van de echte Alice.  Iedereen bekijkt haar onmiddellijk met andere ogen als ze te weten komen dat ze dé Alice is waar het boek op gebaseerd is. Ook al is ze allang dat meisje niet meer, heeft ze een leven dat totaal niets meer met dat meisje van toen te maken heeft, ze blijft Alice...

Maar o wat heb ik er genoeg van, lieverd! Wat ben ik het beu om Alice in Wonderland te zijn. Klinkt dat ondankbaar? Ja, dat is het natuurlijk ook. Maar ik word er echt zo moe van.

Het is erg verrassend boek waarbij mooi gebruik is gemaakt van het weinige dat bekend is over Alice Liddell.
Met veel plezier gelezen. Een aanrader, kopen en lezen dit boek!

ISBN 9789022959701 Paperback, 382 pagina's uitgeverij Olando maart 2010
(Achterin het boek staat een interview met de schrijfster en Leesclubvragen, tevens is in de flap een boekenlegger verwerkt)
Vertaald door Erica Feberwee

Zie ook

http://www.aliceinoxford.com
http://www.lewiscarroll.org/
http://lewiscarrollsociety.org.uk

© Dettie, maart 2010

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER