De onverwachte rijkdom van Altena
Jan van Mersbergen

’Er staat een Chinees voor de cafetaria.’

Die zin, uitgesproken door haar zoon, spreekt tot de verbeelding van Marlies. Ze is dol op taal, en zal haar verhaal doorspekken met cryptogramvraagstukken. Maar dit is geen puzzel uit de krant of een boekje, het is het echte leven.

Daarmee is het begonnen, bedenkt Marlies, als ze geruime tijd na alle gebeurtenissen met haar echtgenoot Frank en hun zoon Willem hoog in de bergen van Grenoble zit. Die vreemde man, in een dorp waar nooit iets gebeurt. Een man met een briefje in de hand. En Frank die nieuwsgierig is maar ook zijn hulp aan wil bieden.
De man geeft Frank het briefje. Rochat staat er op, en een adres. Maar Frank wist nog helemaal niet dat die man overleden was. Maar daarvoor is de vreemdeling in het dorp, de vreemdeling die helemaal geen Chinees is, maar een Japanner. Met de naam Murakami. Hij geeft Frank een vreemde boodschap: ‘verspeelde vis wordt steeds vetter’.

‘Rochat, die heb ik echt jaren niet gezien, en Frankie ook niet. Dat was mijn eerste gedachte toen hij me later die dag over die Chinees en over Rochat vertelde. Misschien kon hij de deur van zijn sjieke huis niet meer uit. Misschien was hij al jaren ziek, je weet niet wat ouderdom soms brengt. Mijn tweede gedachte ging verder terug in de tijd en is simpeler: Rochat, de man die ons de zomer afpakte. Midden in onze jeugd, onze glory days. Op mijn vijftiende waren die er nog: de zomer aan de Put, de zandafgraving in onze polder die vol water liep en een prachtig meer werd. Op m’n zestiende was dat allemaal in één klap weg, door die oude Rochat.’

Vanaf dat moment was het dorp een idylle kwijt. Het gebied werd ineens omheind en bewaakt. Met Rochat viel niet te praten, en hij werd een paria in zijn eigen woonst. Wel een rijke paria…

Rochat had een dochter, Eveline, een bekend schrijfster. Ooit had ze een relatie met Frank en was ze bevriend met Marlies. En Marlies besluit naar de begrafenis te gaan. Frank geeft toe. Hij gaat mee. Ook Willem gaat mee. Hij is aan zijn benen gehandicapt – een behandeling wordt niet vergoed en is dus te duur - en daardoor vond de schooldirecteur het ‘te lastig’ om hem op school te onderwijzen. Dat doet Marlies dus thuis.

Eveline benadert hen: of Frank de Japanner de Put wil laten zien? Wat zit er achter als zij weer snel uit het dorp vertrekt en Frank de sleutel van de Put toevertrouwt en hem vraagt het terrein te beheren? Is het vanwege het verleden? Of omdat Frank ‘in vijvers zit’?

En dan verandert diezelfde Put hun hele wereld. Hoe gaan ze om met hun geheim? Houden ze het voor zichzelf of laten ze het hele dorp er in delen?

De roman speelt zich af rondom de Put in Almkerk, waar Jan als opgroeiende tiener graag vertoefde.
Het is een sprookjesachtig verhaal waarin actuele problemen aangekaart worden. De overheersende macht van een landeigenaar. Het probleem van Willem. En natuurlijk de gevolgen van het geheim, ‘de onverwachte rijkdom’.

Van Mersbergen is geen schrijver die zich bedient van gezwollen taal. Recht toe recht aan vertelt hij een op het oog eenvoudig verhaal, dat de lezer toch wel aan het denken zet. Ook tekent hij het dorpsleven, van dertig jaar geleden, en nu.

Mooi in al zijn eenvoud.

ISBN 9789059368408 | Paperback | 320 pagina's | Uitgeverij Cossee | april 2019

© Marjo, 7 april 2019

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER