Kamer
Emma Donoghue

Jack is net vijf geworden en woont samen met Mam in Kamer. Kamer is de wereld. Mam en hij zijn echt en in TV wonen mensen die niet echt zijn. Vaak, als hij slaapt in Kast, komt Ouwe Nick door Deur. Hij laat Bed kraken en brengt eten. Elke dag, behalve op zaterdag en zondag, doen ze Schreeuw bij het dakraam.

Misschien dat het bovenstaande een beetje vreemd overkomt maar het is hoe de vijfjarige Jack de wereld aanschouwt. Zijn hele leven al woont hij samen met zijn moeder in Kamer. Kamer is in werkelijkheid een schuur met een oppervlakte van nog geen tien vierkante meter. De schuur staat in de achtertuin van de man die Jacks moeder, toen ze negentien was, ontvoerde en opsloot. Al zeven jaar lang vergrijpt hij zich met regelmaat aan haar. De man heeft de schuur geluiddicht gemaakt en ondoordringbaar als een fort. Een stevige deur met veiligheidscode verschaft hem toegang. Jack en zijn moeder zijn totaal afgezonderd van de buitenwereld.

Jacks moeder is een sterke vrouw. Ze voedt Jack zo goed mogelijk op en doet er alles aan om hun gezondheid op peil te houden. Zo geeft ze Jack nog steeds borstvoeding en elke dag doen ze aan gymnastiek. Maar voor de jonge moeder is het leven zwaar en met de dag wordt haar wanhoop groter. Soms kan ze het even niet meer aan. Dan is ze een dag compleet van de wereld. Depressief. Niet aanspreekbaar. De kleine Jack weet zichzelf te bedruipen op zo’n dag. Voor Jack is het leven in Kamer een vertrouwd leven. Hij weet simpelweg niet dat hij opgesloten zit, dat Ouwe Nick zijn vader is en dat er een hele wereld is buiten Kamer. Hij is een vroegwijs en tevreden kind en de band met zijn moeder is uitzonderlijk hecht.

Terwijl Jack zich veilig en geborgen waant begin de tijd te dringen. De zorgen van zijn moeder nemen toe. De man heeft zijn baan verloren en is er financieel op achteruit gegaan. Hij begint flink te bezuinigen op de boodschappen die hij hun brengt. Ook stelt hij zich steeds vaker ronduit agressief op. Wat als hij hen, opgesloten in de schuur, aan hun lot overlaat? Nu Jack vijf is kan hij zijn moeder helpen bij een bizarre, gevaarlijke maar geslaagde ontsnappingspoging.

Eind goed, al goed? Integendeel. Jack wordt in één klap uit zijn vertrouwde wereld weggerukt. Het is voor het kleine jongetje allemaal niet te bevatten en hij verlangt erg terug naar Kamer. Hij wordt compleet overspoeld met nieuwe ervaringen als andere mensen, gedragsregels, traplopen, buitenlucht, schoenen, gras, straat, enzovoorts. Het is te veel. De ellende lijkt voorbij maar voor Jack begint het pas. En met Mam gaat het ook niet goed.

Het complete verhaal wordt verteld vanuit Jack. Nog maar vijf jaar oud ziet hij de wereld heel anders dan volwassenen. En dan is zijn wereld ook nog eens verre van normaal. Niets dan lof voor de schrijfster. Ze is echt in het hoofd van een vijfjarige gekropen. Uniek. Ze heeft er goed op gelet dat een vijfjarige een andere denkwijze heeft, soms verkeerde woorden gebruikt en grammaticale fouten maakt. Met als resultaat dat het verhaal heel geloofwaardig overkomt. Puur. En als het dan ook nog eens leest als een trein kan ik niet anders dan applaudisseren voor zoveel talent.

Emma Donoghue weet mij erg te raken met dit verhaal. Mijn hart gaat uit naar de kleine, lieve Jack. Dit prachtige en aangrijpende verhaal heeft een onuitwisbare indruk achtergelaten. Meer over Kamer is hier te lezen.

ISBN | Paperback |  336 pagina's| Amstel Uitgevers | oktober 2011
Vertaald uit het Engels door Manon Smits

© Annemarie, 9 november 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER