Een zondagsman
Daan Heerma van Voss

Ooit werd hij de kroonprins van de psychiatrie genoemd. Oscar van Bohemen de psychiater die tot zeven jaar geleden een halfvaste gast was in het programma Buitenhof. Na de val van Ellen heeft hij nog één cliënt, Suzan, die hij later ook niet meer wil behandelen.
Ellen is van de trap gevallen, heeft meerdere nekwervels gebroken en is in coma geraakt. Oscar woont nu samen met stiefdochter Sophie in het grote huis. Ze praten met elkaar maar van een goede verstandhouding is geen sprake. Elke nacht slaapt Oscar bij zijn vrouw in het ziekenhuis. De situatie blijft hetzelfde, Ellen is er lichamelijk wel maar dat is alles. Er is niets meer van de oude Ellen over.
Thuis converseert Oscar met Sophie, houdt haar cijfers die ze op school haalt bij. Hij komt tot de ontdekking dat hij eigenlijk niets van zijn stiefdochter weet. Zij woont op haar kamer boven, draait daar haar muziek en ontvangt daar haar vrienden. Oscar kent haar vrienden niet. Alleen tijdens het eten spreken ze elkaar. Oscar constateert verandering in eetgedrag, hoe lang is dat al zo? Moeder Ellen en dochter Sophie bivakkeerden vaak  met elkaar op hun kamers, zij hadden samen iets waar hij niet bij hoorde, niet in paste. Oscar ontdekt dat hij zijn vrouw eigenlijk ook niet kent.
Hij probeert familie van Ellen te vinden en stuurt brieven naar mensen met de naam Zondag die in haar geboorteplaats wonen. Hij hoopt dat zij misschien Ellen uit de coma kunnen halen. Hij wil weten of ze meeleven met haar. Er volgt één bizarre reactie.
Oscar functioneert wel maar meer als robot. Uiteindelijk hervindt hij zijn lichaam weer op de sportschool. Maar ook deze vreugde is van korte duur.
Zijn geest maalt echter maar door.

Het is een verhaal van een man die probeert overeind te blijven nadat zijn leven helemaal ondersteboven is gegooid. Hij vraagt zich af wat hij met Sophie moet als Ellen mogelijk overlijdt, in feite is zij niets van hem. Hij ontdekt dat er veel vragen in hem omhoog komen die hij zich nooit gesteld heeft voor de val. Wat voor huwelijk had hij eigenlijk? Wat betekende Ellen voor hem? Hij dwaalt door Amsterdam, haalt herinneringen op, zelfs aan zijn ouderlijk huis. Oscar en Sophie proberen er het beste van te maken, beiden zijn eenzaam maar kunnen elkaar niet bereiken. Ze zitten beiden op een eiland, het water tussen hen is te diep.

Het is een prachtig geschreven verhaal. De ontreddering en vertwijfeling van Oscar is zeer goed verwoord. Geen enkel huwelijk is altijd sprookjesachtig, ook dat geeft de schrijver subtiel weer. Maar vooral de zoektocht naar een invullen, naar een balans vinden in de nieuwe situatie is schitterend weergegeven. Het einde is een complete verrassing.
Een heel mooi, bijna verpletterend, romandebuut. Het boek kan, mits zijn in boekvorm uitgegeven dubbelinterviews niet als debuut gezien worden, regelrecht op de shortlist voor de Academia Debutantenprijs 2012.

ISBN 9789045097459 Paperback 176 pagina's | Atlas Uitgeverij |28  oktober 2010

© Dettie, 29 oktober 2010

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER