Op de hoogte
Christophe Van Gerrewey

De niet bij name genoemde verteller verblijft voor een paar weken in het huis van vrienden. Hij zorgt voor Muis, de kat. Het is het huis waar hij het voorgaande jaar ook verbleef maar toen met zijn eveneens niet bij naam genoemde ex-vriendin. Het huis maakt dat alle herinneringen aan haar in al zijn hevigheid komen opzetten. Hij besluit haar te schrijven, het zal niet echt een brief maar een heel boek gericht haar worden. En dan komen we gelijk bij het punt wat het boek zo anders dan anders maakt. De taal die Van Gerrewey gebruikt is vreemd voor iemand die gericht aan een persoon schrijft. Hij legt steeds dingen uit die zijn ex-vriendin al weet...

'Door het raam op de eerste verdieping kijk ik uit op een langwerpig bakstenen gebouw, dat de kleine achtertuin begrenst en het gras en de struiken en de eenzame boom tot staan brengt, dat rechts en links buiten mijn blikveld eindigt en begint, en dat bekroond wordt door een reeks schuine, asymetrische daken die elkaar opvolgen als de tanden van het blad van een zaag - een gigantische zaag waarmee een stuk land van de wereld kan worden gescheiden. Daarachter staan hoge sparrebomen, dicht bij elkaar, bijna vormen ze een bosje, en in de verte kan ik een wit appartementsgebouw zien dat net boven die bomenrij uittorent.'

Tja, als zijn vriendin er vorig jaar ook was, weet ze dit allemaal wel. Er volgt een heel verhaal over de kat en hoe aardig zij voor het beest was en hoe goed ze met hem op kon schieten. Hoe vertelt hoe kordaat hij haar vond toen ze de vrienden ronduit meldde dat ze vroegtijdig waren vertrokken omdat het huis vergeven was van de vlooien.
Het verhaal sukkelt maar door over de voorbije relatie. Er wordt verteld welke opmerkingen ze plaatste, hoe leuk ze aanvankelijk was en hoe goed ze het hadden. Hoe fijn hij haar, als goed schrijver, had geholpen met haar essays. Hij vertelt hoe scherp en afkeurend ze reageerde op zijn vrienden.
Hij vraagt zich af of ze elkaar eigenlijk wel kenden, wat er mis ging, waarom ze niet verder wilde met hem. Hij heeft het over de keren dat ze tijdelijk samen in een huis of hotel woonden maar nooit samenwoonden. Aan dat laatste was hij nog niet toe.
Het is duidelijk, deze verteller zit niet lekker in zijn vel. Hij probeert zijn draai weer te vinden na de breuk maar eigenlijk gedraagt hij zich als een dreinend kind waarvan het favoriete speeltje is afgepakt.
Maar het is niet alleen hun relatie waarover hij schrijft, ook de stad Gent wordt onderuit gehaald. Ook De Standaard is niets etc.

Het bijzondere is volgens de verteller, dat zijn beschouwingen en meningen over zijn ex door iedereen, de lezers van het boek, gelezen zullen worden. Hij richt zich dan wel tot haar maar ook weer niet helemaal, waardoor het boek ook geen echte brief zal zijn. Dat verklaart ook waarom alles wat zij al weet, zoals de omgeving e.d. evengoed verteld wordt, dat is voor de lezer.

Heel onverwacht begint ineens, aan het eind van het boek, de ex-vriendin antwoord te geven. Aanvankelijk heb je het niet eens door. Ook hier is de taal deels niet echt gericht aan de verteller, wat vervreemdend werkt.
Het lijkt alsof zij alles wat hij geschreven heeft al gelezen heeft, wat niet kan, want het boek is nog niet uitgegeven en ze hebben geen contact meer.  Ze 'zegt' bijvoorbeeld: 'Je kunt niet omgaan met verlies, en daarom suggereer je, bladzijde na bladzijde, dat wat je verloren hebt niet eens zo bijzonder was. Zo gaan mannen vaak met literatuur om: ze schrijven om de wereld zwart, onmogelijk en chaotisch neer te zetten, zodat ze zich vervolgens beargumenteerd uit die wereld kunnen terugtrekken.'
Ze veegt de vloer met hem aan, in die paar bladzijden geeft ze ongezouten haar reactie op het verhaal van de verteller.

Het is een vreemd boek, totaal anders dan andere boeken. Soms zijn de zinnen erg lang en gaat de verteller oneindig lang over een onderwerp door. De personages komen niet tot leven, het blijven papieren figuren.  Soms denk je, ja dit is mooi, dit is knap geschreven, dit is goed weergegeven. Om een paar bladzijden verder weer een aantal heel gekunsteld geschreven bladzijden te lezen.
Het is zo'n boek dat je niets vindt of alles, een tussenweg is er denkelijk niet.
Het is apart, dat wel, maar dat is ook de grootste kracht van dit boek, het verhaal zelf is wazig en blijft niet hangen, zelfs één dag na lezing niet.
Persoonlijk houd ik niet van deze manier van schrijven, maar meningen verschillen zoals blijkt uit de diverse recensies over dit boek, dus wie weet wordt Van Gerrewey de winnaar van de Academica Literatuurprijs voor debutanten maar dat zal hij dan helaas niet aan mij te danken hebben.

Zie ook het korte interview met Christophe Van Gerrewey op you-tube

ISBN 9789085423508 Hardcover 188 pagina's Uitgeverij De Bezige Bij Antwerpen maart 2012

Dettie, 9 juni 2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER