Lekker boekie
Zo wordt lezen [weer] leuk
Bas Steman
Vandaag zat ik samen met zes, later zeven, jongens, Adriaan van Dis, Alex Boogers en anderen aan de lange houten tafel bij Bas Steman thuis. Twee jongens hadden gekookt - met een beetje hulp van Bas - de thee stond op tafel en we hadden het uitgebreid over boeken die we gelezen hadden.
Dit bovenstaande is niet waar, tenminste ik was er persoonlijk niet bij, maar het voelde wel zo. Bas Steman heeft namelijk in zijn 'Lekker boekie' een fijne en aanvoelbare sfeer weten te creëren waardoor je bijna onderdeel werd van de mooie bijeenkomsten die de zes/zeven jongens een aantal jaren samen met Bas hadden.
Het begon allemaal met het eindexamen Nederlands van Bas' zoon Jip dat er aan zat te komen. Of nee, het begon eerder nog, met de film Dead Poets Society waarin Robin Williams zijn leerlingen de liefde voor literatuur bijbrengt. Een film die een keerpunt was in het leven van Bas Steman. Door die film wist hij dat hij wilde schrijven. Maar hij wist ook dat hij wilde dat jongeren datzelfde vuur zouden voelen wat hij voelde voor literatuur. Bas besluit daarom om zijn zoon en zijn vriendengroepje, allen vijftien jaar, voor te stellen een leesclub op te richten. Het lokkertje is dat ze dan zeker goed door hun mondelinge examen zullen rollen...
Ik geloof in jongeren en ik hoop dat ze geïnspireerde keuzes kunnen maken in het leven, opdat ze zelfbewuste, nadenkende, humoristische, weerbare mensen worden. Wat ik op zijn minst kan doen, is deze jongens in contact brengen met verhalen die mij zijn bijgebleven, die mij hebben gevormd. Misschien raakt het hen ook, misschien brengt het hen in contact met andere gedachten, andere werelden, maar laat het hun vooral ook zien dat er andere mensen zijn met die met dezelfde worstelingen leven als zij. Maar uiteindelijk moeten ze zelf ervaren en bepalen of lezen van boeken voor hen van waarde is. Het is aan hen.
Het lokkertje werkt, leesclub Nescio is een feit, en de vriendengroep verzamelt zich elke maand bij Bas en Jip. Aanvankelijk zitten ze een beetje onwennig bij elkaar maar als ze de foto's die ze mee moesten nemen op verschillende manieren gaan bekijken, dus verschillende perspectieven toepassen, beginnen de jongens er lol in te krijgen. En die lol blijft! Het eerste verhaal dat ze daarna lezen boeit, evenals de bespreking die volgt.
Vervolgens beginnen ze aan hun eerste roman naar aanleiding van een tip van Bert, die werkt bij de biologische buurtsuper. Hij tipt Wij van Elvis Peeters, een boek dat Bas ook nog niet kent. Het gaat over een stel jongeren (wij) die uit verveling de meest bizarre - seksuele - spelletjes doen met de rest van de wereld (zij). Dat boek slaat in als een bom. Het heeft diepe indruk gemaakt, het verhaal liet de jongens niet meer los, ze liepen er over na te denken en wisten niet dat een boek dat met je kon doen.
Aanvankelijk zouden ze twaalf boeken lezen, het aantal voor het examen, maar dat werden er veel meer. Bas had wel een lijn aangebracht, zodat de boeken naar elkaar verwezen. Maar daarnaast leidde sommige boeken haast als vanzelf naar een ander boek waarvan ze allemaal vonden dat ze dat ook moesten lezen. Dat kon achtergrondinformatie geven of een toevoeging zijn bij een ander boek. Bas heeft zelfs het geluk dat hij, als schrijver zijnde, Adriaan van Dis ontmoet die gelijk enthousiast is als hij van 'Nescio' hoort en vervolgens een avond aanwezig is om over zijn boek Ik kom terug te praten. Ook de leraar Nederlands van Bas zelf komt enkele avonden over Multatuli praten.
De leesclub is voor de jongens dan allang niet meer 'de voorbereiding naar het examen' maar een club waarin ze zich leren verdiepen in andere levens en leefomstandigheden en dingen met andere ogen leren te bekijken. De vriendschappen zijn gegroeid van oppervlakkig naar vriendschappen voor het leven.
De boeken hebben hun leven enorm verrijkt. Ze zijn echte lezers geworden die onderscheid kunnen maken en zelfverzekerder in het leven staan.
En dat alles dankzij literatuur.
Bas Steman heeft de bijeenkomsten met boeiende en liefdevolle stem vertelt. Het is soms zelfs ontroerend om te lezen hoe mooi literatuur kan werken.
Na het examen is de leesclub blijven bestaan. Er is een podcast getiteld Lekker Boekie en de leesclub Nescio is ook te volgen op Facebook en Instagram.
Achterin het boek staan de gelezen boeken weergegeven evenals een interview met een bevlogen Bas Steman over leesclub Nescio.
Het zou mooi zijn als er meer van zulke bevlogen mensen als Bas Steman zich zouden inzetten om de toevoegende waarde van lezen aan jongeren door te geven.
Het is echt een koesterboek.
ISBN 9789046827819 | Paperback | 172 pagina's | NUR 323 | Uitgeverij Nieuw Amsterdam | september 2020
© Dettie, 8 oktober 2020
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER