Het huis met de schaduw
Aminatta Forna

In het kleine Kroatische dorpje Gost staat het blauwe huis al jaren leeg. Duro, die er vlakbij woont, draagt bitterzoete herinneringen aan dat huis.  Daar woonden zijn vriend Krešimir en zijn zus Anka met wie hij in zijn jeugd veel, zeg maar dagelijks, optrok.

Maar op een dag stopt er een auto voor het lege huis. Een vrouw en een jongen en meisje stappen uit. Later stelt de vrouw zich voor als Laura, zij is de nieuwe eigenaresse. Tot zijn verbazing doet Laura hem wel een beetje aan Anka denken.
Duro weet Laura ervan te overtuigen dat hij de aangewezen man is om het huis op te knappen. Blij met het werk dat in die streek niet voor het oprapen ligt, begint hij met veel liefde aan de klus. Hij kent het huis immers door en door, hij weet de zwakke plekken, hij weet welke traptrede kraakt, waar de tafel in de keuken vandaan komt en wie die mooie aardewerk kruiken in de schuur gemaakt heeft.

Duro zorgt ervoor dat het, door Anka gemaakte, prachtige mozaïek dat onder een laagje stucwerk verstopt zit, ontdekt wordt. Grace, Laura's tienerdochter, haalt voorzichtig de pleisterlaag weg en stort zich vol overgave op de restauratie van de schitterende afbeelding. Bij de dingen die Duro liever niet veranderd wil hebben, weet hij het zo te brengen dat hij die klussen later nog wel eens zal doen.
Het zijn prettige weken, Duro kan goed opschieten met Laura en haar kinderen, alles verloopt in opperste harmonie.
Wat Duro echter niet verwacht had, is dat het werken aan het huis zoveel gevoelens bij hem oproept.

Krešimir woont nog steeds in het dorp maar vrienden zijn Duro en hij allang niet meer. Sterker nog, Duro heeft een grote afkeer voor zijn jeugdvriend opgevat. Hij wil de schijnbaar onaantastbare Krešimir treffen, heel diep treffen.
Er ontstaat een plan in Duro's hoofd en heel subtiel, bijna nonchalant, onder het mom van een ander een plezier doen, brengt hij zijn plan stukje bij beetje ten uitvoer. Want er is in het verleden in Gost iets gebeurd dat nooit vergeten mag worden. Duro weet dat hij, alleen al door zijn aanwezigheid in Gost, er voor zorgdraagt dat het gebeurde in herinnering zal blijven. Daarom blijft hij ook in Gost, ondanks alles.
Hij geniet dan ook enorm van de reactie van Krešimir nadat het plan ten uitvoer is gebracht. 

Het verhaal wordt verteld en opgeschreven door Duro zelf. Hij wil iets nalaten voor de volgende generatie, opdat zij weten wat er gebeurd is.
Duro woont al jaren tot zijn volle tevredenheid alleen in Gost. Hij weet zich gezien door Krešimir en dat is hem genoeg. De oneindige liefde die hij voor Anka en later voor haar man voelde, vertaalt hij in de zorg voor het huis. Hij knapt het met veel zorg op en herstelt daarmee in zijn hoofd de dierbare herinneringen in zijn oude luister. Die herinneringen waren vertroebeld door afschuwelijke gebeurtenissen. Het alleen wonen maakt dat hij alles wat vroeger gebeurd is goed heeft kunnen overdenken en van alle kanten heeft kunnen bekijken.

Die zomer zorgt de gevoelige, intelligente, opmerkzame, realistische Grace ervoor dat Duro zijn verhaal kan vertellen zodat alle gruwelijkheden eindelijk eens benoemd kunnen worden. Het bijzondere is dat Laura, de nonchalante, in haar eigen wereldje levende vrouw, er in al haar onschuld voor zorgt dat Duro's plan geweldig werkt en hij daarmee eindelijk zijn zoete, geweldloze wraak heeft kunnen nemen op Krešimir.
Een boek dat in mooie, verstilde taal geschreven is, wat je dwingt tot langzaam lezen. Een boek dat je nog heel lang bij zal blijven. Prachtig.

ISBN 9789046814888 | paperback | 320 pagina's | Nieuw Amsterdam | augustus 2013
Vertaald door Aleid Van Eekelen-Benders en Marijke Versluys

© Dettie, 25 augustus 2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER