De verbintenis van tegenpolen
Alice Hoffman

Op het tropische eiland Saint Thomas, bestuurd door Denemarken, wordt in 1795 Rachel Pomié geboren. Haar familie is Creools (= de benaming voor Franse kolonisten in de Franse koloniën in het Caraïbisch gebied), haar grootouders zijn uit Frankrijk gekomen, vluchtend voor de Inquisitie. Zij hadden een appelboom bij zich, die zij koesterden, en al zou die nooit echt gedijen op het tropische eiland, toch zou hij ieder jaar bitter smakende appels dragen, die met genoeg toevoegingen van andere ingrediënten toch smakelijk waren.

Deze appelboom is het juiste symbool voor de familie: ook zij gedijen niet voor de volle 100% op Saint Thomas, de familiekroniek zal zowel bittere als zoete verhalen bevatten.

De familie was onderdeel van de joodse gemeenschap, die in het jaar van Rachels geboorte vijfenzeventig mensen telde. Een joodse vrouw kon niet veel kanten op:

‘Joodse vrouwen waren aan regels gebonden: de regels van God, maar ook de regels van de Denen en van onze eigen leiders. Muizen moesten we zijn, onopgemerkt blijven…Maar ik was geen muis. In de velden waar ik liep, werd ik vooral geboeid door wat de haviken deden.’

Maar al is Rachel een opstandige dochter en luistert ze niet naar haar moeder waarbij ze door haar vader gesteund wordt als ze wil leren en lezen in zijn bibliotheek, dat voorkomt niet dat zij uitgehuwelijkt wordt aan Isaac Petit, een weduwnaar met drie kinderen. Ze legt zich er bij neer:

‘Maar wat was een echtgenoot nu eigenlijk, een partner toch? Waarom zou ik meer verlangen dan dat? Waarom zou ik dat ooit willen?’

Haar vriendin Jestine raadt het haar af, maar omdat zij de dochter is van een slavin, die in het huis van de Pomiés werkt, krijgt zij zelf ook niet de man van haar hart. Dat is namelijk Aaron, een neef van Rachel, opgevoed door haar moeder. En natuurlijk mag een joodse man niet buiten het geloof trouwen. Er mag nog meer niet volgens die religieuze regels: uit Parijs komt Frédérick Pizzarro, een neef van Isaac, om diens zaken over te nemen, want een zaak leiden, dat mag een vrouw ook niet, al kan Rachel dat prima.

Cupido slaat onmiddellijk toe, Rachel en Frédérick willen samen verder. Maar hij is familie, ook al is het aangetrouwd. Het mag niet. Het duurt jaren voor de goegemeente goedkeurt wat de twee jonge mensen al jaren hebben: een relatie. Er waren al zes kinderen, en de zevende volgt: Jacobo Pizzarro. Deze jongeman doet wat zijn moeder maar gedeeltelijk kon: ondanks alle tegenstand volgt hij zijn hart. Hij wil schilderen, en gaat naar Parijs.
We kennen hem als een van de grootste kunstenaars van Frankrijk, grondlegger van het impressionisme, vriend van Manet en mentor van Cézanne: Camille Pissarro.

In het nawoord wordt verteld dat de feiten die bekend zijn uit het leven van Pissarro zoveel mogelijk juist zijn. Daarbij horen ook de gegevens over zijn moeder, en haar familie. Hetgeen Alice Hoffman er bij heeft verzonnen, de West-Indische buren, vrienden en bedienden, die zo’n grote rol spelen in dit verhaal, geven de extra couleur locale: een heet-tropische sfeer met magische elementen – de rode flamboyant (sierboom), de papegaaien en de pelikanen.
Een mooi beeld is ook dat van de plattegronden van de Franse stad, die Rachel in haar vaders bibliotheek bestudeerde. Als zij eenmaal in Parijs arriveert, blijkt die wereld niet meer te bestaan, Baron Haussmann heeft de stad compleet omgegooid.
Zoals dat gebeurt met het leven van Rachel.

Een meeslepende roman waarbij veel verteld wordt over wat er in die tijd allemaal gebeurde in de wereld, meer specifiek over deze groep Joden en over de West-Indiërs, met ieder hun eigen gebruiken, normen en waarden. Maar wat toch vooral de kern vormt, naast het levensverhaal van Pissarro natuurlijk, is dat een mens een mens is, waar ook ter wereld hij geboren wordt.

En zijn mensen immers niet gelijk, al lijken zij tegenpolen? De titel, die misschien in eerste instantie afstoot, is precies goed. Waar de verschillen zo groot lijken, blijken die dat veel minder te zijn.

Alice Hoffman (1952, New York City) schreef op haar éénentwintigste haar eerste boek Property Of (1977). Ze schrijft niet alleen romans maar ook verhalenbundels en kinderboeken. Haar boeken zijn in meer dan twintig talen vertaald en in meer dan honderd landen uitgegeven.

ISBN 9789492086563 | Paperback | 352 pagina's | Orlando| januari 2018

© Marjo, 6 mei 2018

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER