Mr Gwyn is schrijver en heeft een paar succesvolle boeken op zijn naam staan, maar nu wil hij geen boeken meer schrijven. In zijn column in de krant deelt hij dit mee aan zijn lezers. Niemand gelooft hem, want dat zeggen alle schrijvers wel een keer. Hij draait wel bij. Dat denkt ook Tom, zijn uitgever en vriend. Maar Mr Gwyn is vastbesloten. Op zijn woord terugkomen druist trouwens in tegen zijn principes. Dus nee, hij is gestopt.

Na een paar jaar begint het echter toch te kriebelen. Hij wil iets op papier zetten, maar boeken, dat kan niet. Dan ontmoet hij in het ziekenhuis een oude dame met een regenkapje, die daar zit uit te rusten en te schuilen voor de regen. Hij raakt met deze interessante dame in gesprek en laat zijn beurt voorbij gaan. Samen komen ze tot de conclusie dat Mr Gwyn kopiist zou moeten worden, niet van teksten of cijfers, maar van mensen.

Mr Gwyn broedt op dit idee, maar komt er niet uit. Misschien dat een gesprek met de dame met het regenkapje nog wat oplevert, maar hij kan haar niet meer vinden. Onderweg komt hij terecht in een galerie. Hij is onder de indruk van de schilderijen. Het raakt hem hoe de schilder zijn modellen portretteert, wat dat met hen doet, hoe het hen tot de kern van henzelf brengt en opeens weet hij hoe hij het kopiist-zijn vorm moet geven: geschreven portretten!

Hij gaat op zoek naar een geschikte ruimte. Die moet aan veel eisen voldoen. Het moet er volkomen rustig en stil zijn. En liefst in een bepaalde staat van verval verkeren met vochtplekken op de muren, zichtbare waterleidingbuizen en vlekken op de vloer. Hij laat speciale gloeilampen maken, die na een aantal dagen één voor één uit zichzelf moeten doven en ook de muziek, meer een geluidencollage, wordt voor hem gecomponeerd. Hij richt de ruimte sober in met een paar stoelen en een bed.

Uiteindelijk is alles gereed om exact die sfeer te scheppen, waarin het model zichzelf kan zijn en Mr Gwyn kan werken. Het model moet daar vier uur per dag naakt rondlopen of zitten en Mr Gwyn zal hem of haar in die tijd bekijken. Er mag niet gesproken worden, op een enkel moment na.

Onderwijl voert Mr Gwyn nog een paar gesprekken met de dame met het regenkapje, die inmiddels helaas niet meer tot deze wereld behoort. Ze is een beetje sceptisch over het geheel, maar geeft hem het voordeel van de twijfel.

Mr Gwyn gaat aan de slag. Zijn eerste (proef)model is Rebecca, de stagiaire van zijn uitgever Tom.Gaandeweg die eerste sessie - die een maand in beslag neemt - raak je zelf helemaal in de ban van het gebeuren. De verstilde sfeer in dat atelier wordt zoetjesaan magisch. Alles gaat perfect. Na een gespannen begin voelt Rebecca zich volkomen op haar gemak. Er ontstaat een hele intense en zuivere relatie tussen artiest en model.

Opeens besef je dat Baricco met zijn boek eigenlijk hetzelfde aan het doen is. Hij bouwt de relatie met zijn lezer zorgvuldig op, als een kaartenhuis. Het wordt dan erg spannend of hij er niet een kaart verkeerd op zal leggen waardoor de boel instort. Éen foute handeling van een personage, één verkeerde opmerking of een kromme zin of taalfout van de vertaalster en de betovering is verbroken. Tot mijn grote geluk gebeurt dat niet (dank aan de vertaalster Manon Smits!) en blijft het verhaal staan als een huis.

Rebecca krijgt haar portret en gaat daarna voor Mr Gwyn werken. Ze plaatst de advertenties en screent de modellen, die elk een flink bedrag neertellen voor een persoonlijk verhaal. Tot het op een dag fout loopt en Mr Gwyn verdwijnt. Of toch niet?

Dit is een boek dat nauwgezet balanceert tussen magie, absurditeit en werkelijkheid, met hier en daar een vleugje humor en een intense diepgang in de relatie tussen Mr Gwyn en Tom en Mr Gwyn en Rebecca. Alles heel subtiel in evenwicht.

Dit is het zesde boek van Baricco dat ik las en voor mij tot nu toe zijn beste. Perfect in balans en volmaakt afgerond.

ISBN 9789023468189 | paperback | 160 pagina's | De Bezige Bij | september 2012
Vertaald door Manon Smits

Berdine, 21 juni 2017

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER