De Koreaanse Oorlog
Met een voorwoord van Robert Stiphout
Max Hastings

Dit is wat je noemt een kloek boek. Een stevig ingebonden turf van 700 bladzijden. Voor de echte lezer een uitnodiging om er eens goed voor te gaan zitten. Zeker als de aanbeveling op de voorkaft voor een keer niet overdreven zou zijn. ‘Een briljant en fascinerend boek’, staat daar. En inderdaad, dit is een meeslepend boek over een oorlog die in het collectieve geheugen van het Westen bijna is weggevaagd.

De Koreaanse Oorlog lag qua chronologie tussen de Tweede Wereldoorlog en de veel meer aandacht krijgende oorlog in Vietnam in. En geografisch bezien lag Korea ook nog eens heel ver weg van West-Europa. En toch was het een heel bijzondere oorlog. Voor de eerste en tot dusver de enige keer trok in 1950 een internationale legermacht op bevel van de Verenigde Naties op tegen een agressor. Het was dus geen vredesmissie! De agressor was Noord-Korea, gesteund door communistisch China en op de achtergrond door de Sovjet-Unie.

De internationale legermacht werd gedomineerd door de Verenigde Staten. Het heeft echter een haar gescheeld of de ‘spleetogen’ zoals de Koreanen en Chinezen doorgaans door hun tegenstanders smalend werden aangeduid, hadden het moderne Westerse leger bijna uit Korea geveegd. De Amerikaanse opperbevelhebber Douglas MacArthur en vooral zijn opvolger Matthew Ridgway slaagden er op het nippertje in een catastrofe voor het VN-leger af te wenden.
Het heeft er zo benauwd uitgezien voor de VN-alliantie dat de Verenigde Staten de inzet van het atoomwapen serieus hebben overwogen. President Truman was erop tegen en de gelauwerde generaal Mac Arthur kreeg zijn congé omdat hij bereid was het risico op escalatie te nemen en gebruik wilde maken van de atoombom. Overigens wordt wel duidelijk in dit boek dat Mac Arthur een narcist was en aan het eind van zijn imposante carrière megalomane karaktertrekken had ontwikkeld.

De schrijver van dit magistrale boek is Max Hastings. Hij heeft meerdere boeken op zijn naam staan over de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Dit boek is reeds in 1987 gepubliceerd, maar verschijnt nu pas in Nederlandse vertaling.

Hastings bespreekt het ontstaan en het verloop van de oorlog in Korea. Afzonderlijke hoofdstukken gaan in op het werk van de inlichtingendiensten, de strijd in de lucht en het ijzingwekkende lot van de krijgsgevangenen. In een slothoofdstuk gaat Hastings in op de internationale politieke aspecten van de Koreaanse oorlog, in het kader van de Koude Oorlog. Ook vraagt hij zich af wat in retroperspectief de ‘zin’ van deze oorlog is geweest. Immers, uiteindelijk resulteerde de militaire patstelling in een accepteren van de status quo. Maar het vrije Zuid-Korea kon daarna opbloeien en Noord-Korea bleef een grimmige dictatuur. In de laatste zin van dit boek vat de schrijver zijn verhaal samen: “Hoewel de Korea-oorlog een frustrerende, uiterst onbevredigende ervaring was, lijkt het meer dan dertig jaar later nog steeds een strijd die het Westen terecht heeft gestreden”.

Het is een boek met rijke lessen voor politici, militairen en historici. Jammer alleen dat mensen niet veel lering trekken uit het verleden. Vijf jaar na de Tweede Wereldoorlog waren de legers van het vrije Westen wederom ontmanteld. Slechts met de grootste moeite kon de agressie van Noord-Korea gestopt worden. En in Vietnam, constateert Hastings, maakten de Amerikanen opnieuw de fouten waarvoor ze in Korea al hadden gebloed. Het gaat altijd ten koste van Jan Soldaat die zijn leven op het spel mag zetten aan het front.

Robert Stiphout (o.a. historicus) schreef een boek over de inzet van Nederlandse militairen in Korea. Het was een goede gedachte van de uitgever om hem ter inleiding op het boek van Hastings een korte schets te laten schrijven over de betrokkenheid van Nederland bij de oorlog in Korea.

Aan het eind van het boek zijn een aantal bijlagen opgenomen. Bijlage A gaat over de chronologie; bijlage B over de militaire bijdrage van VN-lidstaten; bijlage C geeft een overzicht van de Britse strijdmacht en bijlage D over de Nederlandse troepen in de Korea-oorlog. Daarbovenop komt nog de bibliografie, het notenapparaat, het register en een lijst van afbeeldingen. Het is allemaal klasse en het geeft aan hoe dit boek aan hoge kwaliteitscriteria voldoet.

Valt er dan niets aan te merken op dit boek? Nou, eerlijk gezegd vond ik dat de kaartjes beter hadden gekund. Ik heb google Maps geraadpleegd, want deze kaartjes waren incompleet en moeilijk leesbaar. Naar ik haast me om hier overheen te stappen en te verklaren dat dit inderdaad ‘een briljant en fascinerend boek’ is.

ISBN: 9789048843855 | Paperback | 700 pagina's Met 4 fotokaternen | Uitgeverij Hollands Diep | juni 2018

© Henk Hofman, 11 augustus 2018

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER