11 november
Paul Dowswell

De titel en de omslag laten weinig aan de verbeelding over, als je tenminste op de hoogte bent van de geschiedenis. De elfde november is nog steeds een bijzondere dag in de landen van het Gemenebest: op de zondag die het dichtst bij die datum ligt wordt jaarlijks de Remembrance Sunday gehouden: alle gevallenen uit de Eerste Wereldoorlog worden herdacht.
Dit boek vertelt dan ook het verhaal van die dag. Schokkend is het te lezen dat op hoog niveau de wapenstilstand al ondertekend en dus een feit is, terwijl op het slagveld nog steeds strijd plaats vindt en er mensen omkomen.
Tegelijkertijd is het logisch: in die tijd waren er geen communicatiemiddelen zoals wij die nu kennen. Al vraag ik me daarbij dan af of die verbindingslijnen niet kapot zouden zijn geweest als ze hadden bestaan. Die oorlog vernietigde immers niet alleen zoveel mensenlevens maar  ook complete steden en landschappen veranderden in ruïnes en wildernis.

Het verhaal draait om drie jonge ‘oorlogsvrijwilligers’, alle drie op het laatste moment nog ten oorlog getrokken: Axel Meijer is frontsoldaat, zestien jaar oud. Hij stelt zich de nodige vragen bij deze oorlog, maar vindt dat hij zijn plicht moet doen voor het vaderland. Zoals zijn vader zei:
‘Houd de goede naam van de familie hoog. Maak je dorp niet ten schande. Zorg dat je moeder trots op je kan zijn, zij ziet vanuit de hemel op je neer.’
William Franklin is Brits, zeventien jaar. Hij dient onder het commando van zijn broer Jim. Jim is niet blij met de aanwezigheid van zijn jongere broer. Hun derde broer is al omgekomen, hij voelt het zijn plicht om goed voor de jongen te zorgen, maar kan hem tegelijk niet onder de ogen van de andere mannen in bescherming nemen.
Eddie Hertz is een negentienjarige Amerikaan, van oorsprong Duits. Hij is vliegenier, en kijkt er naar uit om als oorlogsheld onthaald te worden, als hij thuis komt. Daarvoor wil hij een vijfde vliegtuig neerhalen, en daarom gaat hij er toch op uit, terwijl hij als enige van de drie weet dat de handtekening gezet is.
We volgen deze drie jongens in de strijd: aan twee kanten van het front, en in de lucht. Hun persoonlijke verhaal getekend tegen de achtergrond van de strijd.
Je voelt op je klompen aan dat ze op de een of andere manier met elkaar te maken gaan krijgen. Bij het werken naar die situatie krijgt de lezer een beeld van de waanzin van deze oorlog.

Door het verleden van de jongens te vertellen werpt de lezer een blik op de algehele oorlog, met nadruk op die laatste dag die nog aan drieduizend mannen het leven kostte.
Dat zijn achterliggende feiten, de jongens zijn fictief, en hun verhalen ook. Misschien zijn de ware verhalen nog wel schrijnender…al krijgt de lezer hier zeker geen romantisch verhaal voorgeschoteld.
Dit boek geeft een goed beeld van de mentaliteit in die tijd: jongens waren belangrijk voor hun familie, maar slechts kanonnenvoer in de ogen van hun meerderen.

ISBN 9789026606212 | hardcover |256 pagina's | Uitgeverij Callenbach | januari 2013
Uit het Engels vertaald door Ernst Bergboer  Leeftijd vanaf 14 jaar

© Marjo, 19 mei  2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER