De andere weg
Mireille Geus

Er is maar een enkele aanduiding voor de lezer over waar en wanneer het verhaal speelt: voor het verhaal begint staat op een pagina ‘1573’, en ergens in het boek is er sprake van naar Haarlem gaan. Het speelt dus daar in de omgeving.
Ook in het nawoord komt niet meer informatie dan dat het boek gebaseerd is op een brief met de datum 5 oktober 1537. Ene Maeycken schreef aan haar vijftienjarige zoon Adriaan een afscheidsbrief in de wetenschap dat ze op de brandstapel zou sterven. Dat gebeurde in Antwerpen.
Mireille Geus heeft de vrijheid genomen om rond deze Maeycken een ander gezin te verzinnen. In Nederland dus, en nog wel ergens in de buurt van Haarlem.

De Haarlemmermeer was in die tijd meer water dan land, te meer omdat de Tachtigjarige Oorlog woedde en het land onder water was gezet. In die tijd waren de Spanjaarden in het land, en in datzelfde jaar, juli 1573, waren zij er in geslaagd om Haarlem in te nemen. Er moeten haast wel vreemde soldaten geweest zijn en bemoeienis van hun kant, maar daar wordt in het boek niet over gesproken.
Het zal de schrijfster dus alleen te doen zijn om het geloofsverhaal. Maar waarom vertelt ze niet over de ‘hagenpreken’ zoals de geheime bijeenkomsten van doopsgezinden genoemd worden?
Jammer, het zijn gemiste kansen. Het hoeft natuurlijk geen geschiedenisboek te worden, maar jonge lezers een beetje porren en hun interesse proberen te vangen? Met minstens tips waar je meer informatie kan zoeken.
De achtergrond die ze schetst klopt wel: hoe het er aan toe ging bij arme mensen, op school en in de kerk.

Haar hoofdpersoon is Nelleken. Zij is twaalf jaar, woont met haar moeder en drie broertjes in een armoedig huisje, haar vader is er niet meer. Wat hem overkomen is wordt niet verteld.
Voor vaders dood waren Nellekens ouders in contact gekomen met het doopsgezinde geloof, en hebben dat omarmd. Ze verwierpen de katholieke regels. Ze wilden dus ook niet meer naar de kerk, en woonden geheime bijeenkomsten bij. Moeder blijft dat doen, na vaders dood, maar nu er geen inkomsten meer zijn, wordt het wel erg moeilijk. De meester op school vraagt om turf - een vorm van schoolgeld die in die tijd gold- maar ook dat hebben ze niet. Meester vraagt ook of ze naar de kerk komen, en één keer krijgt Nelleken haar moeder zo ver, maar dat is dan meteen de laatste keer. Haar moeder blijkt bereid heel ver te gaan voor haar nieuwe geloof. Ten koste van haar kinderen...

Op de gemiste kansen na vind ik het een aardig verhaal. Geus geeft een goed beeld van het dagelijkse leven in de zestiende eeuw - al denk ik echt niet dat een kind in die tijd het woord ’sorry’ bezigde! - en het is heel leuk zoals ze een parallel trekt met wat de meester vertelt over de brieven van zijn neef en zijn hond.

ISBN 9789025751388| Hardcover | 175 pagina's | Uitgeverij Gottmer |september 2103
Leeftijd  10 +

© Marjo, 25 november  2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER