Arme Rijk
Een lees- en luistersprookje (met CD)
Muziek: Martijn Rondel
Stem: Patijn Klemens
Illustraties: Sylvia Weve
Tekst: Bette Westera

“Hij hoefde niet te wachten tot ze dood was.
Integendeel, ze stierf het liefst alleen,
met heel veel rust en ruimte om zich heen.
Ze wist wel dat de wijde wereld groot was,
maar Rijk was dat nu ook.
Hij was al hoger dan het gras en dan het graan.
Hij moest alleen nog worden wie hij was.

Ze gaf hem een appel, ze gaf hem een ei,
ze gaf hem een knapzak vol stenen.
Rijk gaf haar een kus en een kommetje brij,
met suiker erdoor en een lepel erbij.
Toen nam hij de magere benen.”

Zo begint Arme Rijk. Rijk is niet rijk. Hij woont met z’n moeder in een eenvoudig huisje langs de dijk. Zij moeder is ziek – zo ziek dat ze zal sterven. Maar een wereld verlaten die haar zoon nog moet leren kennen, dat wil ze niet. Dus moedigt ze Rijk aan die wijde wereld in te gaan.

Met een appel, een ei en een knapzak vol stenen gaat Rijk op pad. De jongen komt allerlei vreemde en wonderlijke figuren tegen. Een kluizenaar, die al zeven eeuwen oud is en woont in een kluis. De bebaarde heggenwachters, die een hoge heg bewaken.

“Een hoge heg is nooit gewoon een heg, er zit iets achter.
Maar wat? “De wijde wereld,” sprak de zwaarst behaarde wachter.
“Daar ben ik naar op zoek,” riep Rijk. “Doe open!”
De heggenwachters keken op een kaart.
Daar zagen ze een arme jongen lopen.
Een jongen met een knapzak, zonder baard.
Met gaten in zijn jas en met een appel en een ei.
Ze fluisterden: “Dat is ’m.”
En toen gingen ze opzij.”

Rijk maakt allerlei avonturen mee. Hij wordt voortdurend op de proef gesteld. De dingen zijn vaak niet wat ze lijken te zijn. Zo staat Rijk op een avond voor de paleispoort.

“Hij kwam bij een paleispoort zonder wachters of soldaten.
Er lag alleen een lappenpop verloren in het gras.
Een pop met zwarte vlechtjes en met sokjes aan vol gaten,
die mooie, grote ogen had van amberkleurig glas.
Rijk deed haar in zijn knapzak en de poort ging piepend open.
Hij zag een groot paleis,
Waar hij naartoe begon te lopen.”

Het is het paleis van de Koningin. Zij is ontroostbaar. Haar dochtertje is verdwenen.

“Wat akelig, dacht Rijk. Waar is het arme meisje heen?
Waar slaapt ze en wat eet ze en hoe zou ze zich nu wassen?
Vertrokken zonder schoenen, maar gelukkig niet alleen.
De Noorderzon is bij haar, dus die zal wel op haar passen.”

Rijk lost het raadsel op en neemt met een volle knapzak afscheid van de koningin. Als hij na een lange tocht door spleten en kloven, langs kolkende kraters vol water en vuur op een berg staat, ziet hij de hele wijde wereld onder z’n voeten: Het paleis, het moeras, de gammele boot met de veerman, de herberg, de heg met de baardige wachters, de kluizenaar en… zijn oude moeder.

“Ze lag in haar bed en ze zwaaide. Heel zwakjes en oud.”

Rijk heeft voorlopig genoeg van de wijde wereld gezien en gaat op een holletje terug naar huis.

“Zijn moeder lag in bed, ze had haar pap niet opgegeten.
Ze was nog wel in leven, maar zag ontzettend bleek.
Ze kuste Rijk en vroeg nieuwsgierig waar hij had gezeten.
“Ver weg,” zei Rijk, terwijl zijn hand haar grijze haren streek.”

Het verhaal is weer rond. Rijk is weer thuis bij zijn oude, stervende moeder. Hij vertelt alle bijzondere, vreemde en spannende verhalen die hem zijn overkomen. Zijn moeder luistert vol trots naar haar grote, uit de kluiten gewassen zoon.

Arme Rijk, is een heel bijzonder boek. Het verhaal is prachtig opgetekend in vrolijke verzen, die klinken als een klok en lopen als een trein. Ook de tekeningen zijn een lust voor het oog. Er valt zoveel op te zien en te ontdekken. Beetje bij beetje zien we Rijk steeds een beetje groter worden. Is hij aan het begin van het verhaal nog een schooljongen van een jaar of acht, negen. Aan het eind van het verhaal zien we een jongvolwassene die sterker en wijzer huiswaarts is gekeerd van zijn trektocht door de wijde wereld.

Het boek is ook op muziek gezet en wordt prachtig voorgelezen. Kortom een lust voor het oog en oor.

ISBN 9789025765606 | Hardcover | 80 pagina's | Uitgeverij Gottmer | september 2016
Leeftijd 6+

© Eric Heugens, 30 september 2017

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER