Dick Walda - Trompettist in Auschwitz

[Dettie]

Het boek opent met deze woorden van trompettist Eric Vloeimans: ‘De trompet – voor ons zo’n belangrijk instrument – heeft Lex van Weren het leven gered’.
Na een historische inleiding volgt het bijzonder levensverhaal van Lex van Weren.

lees verder http://www.leestafel.info/dick-walda

Evert van der Veen

[Dettie]

Lex constateert dat het antisemitisme de blik op Joden heeft veranderd. Dit was er voor de Tweede Wereldoorlog ook wel maar hij merkte er weinig van. Het wás er zeker wel, meer dan Van Weren blijkbaar wist, in vele Europese landen. De oorlog heeft de positie van Joden voorgoed veranderd en Lex zegt daarom: ‘In dat opzicht heeft Hitler de oorlog gewonnen.

Zelf dacht ik altijd dat het antisemitisme juist hoogtij vierde. Net als nu de asielzoeker/vluchteling de boosdoener is, waren toentertijd de joden de oorzaak van ellende. Naar wat ik begrepen heb was voor WOII de jodenhaat duidelijk aanwezig.
En ik begrijp de zin 'In dat opzicht heeft Hitler de oorlog gewonnen' ook niet. Waar slaat die zin op Evert?

Hij kan de verschrikkingen van de Holocaust aanvankelijk niet geloven, is betrokken bij de Joodse Raad en helpt om Joodse kinderen te laten onderduiken.
Ook dit vind ik een beetje vreemd. Mensen wisten heel lang toch niet wat er gebeurde met de joden? (Misschien was dan het verzet tegen de jodenvervolging een stuk groter geweest) Hoe kan het dat deze opmerking dan gemaakt wordt?

Dettie

[Marjo]

Ik ben Evert niet, maar ik denk dat je het niet zo in het algemene kunt trekken. Er waren mensen die echt geen benul hadden van wat er in Duitsland gebeurde - en dat gebeurde pas echt in de kampen vanaf 1941. Waarom wisten ze dat niet? Geen media zoals nu, kop in het zand steken, afgelegen wonen, noem maar op.

Dat geldt denk ik ook voor antisemitisme en vluchtelingenhaat. Daar had en heeft niet iedereen een handje van.

[Dettie]

Dat schrijf ik ook, dat mensen geen benul hadden van wat er in Duitsland gebeurde, vandaar dat ik het vreemd vind dat hij In Nederland al wist van de Holocaust.

En ik schrijf ook niet dat iedereen antisemitisch was net als nu niet iedereen tegen vluchtelingen/asielzoekers is. Maar het antismitisme in die tijd en vluchtelingenhaat in de huidige tijd zijn wel bekend, we weten dat het er is en ook op behoorlijk grote schaal.

Zowel de joden toen als de vluchtelingen/asielzoekers nu krijgen de schuld van veel dingen die scheef gaan.

Dettie

[Marjo]

Van wie? Ik voel me niet aangesproken en ken er velen die gelijkgestemd zijn.
En dat je in bepaalde kringen er wel weet van had, of juist niet, daar blijft mijn antwoord van toepassing.
Ik ken het boek niet, misschien wordt alles daar ook in het algemene getrokken. Ik ben daar niet blij mee.

[Dettie]

Van heel veel mensen, het is schrikbarend.
En ja ik ken ook mensen die juist niet zo denken en juist wel alles willen doen om asielzoekers/vluchtelingen te helpen.
Maar omdat jouw omgeving anders is, kun je niet stellen dat de asielzoekers/vluchtelingenhaat er niet is.
Het is niet zo dat iedereen zo dacht of denkt, zo zwart-wit is het niet maar de jodenhaat was toen en de vluchtelingenhaat is nu wel aanwezig en wordt steeds erger.

Ook de haat tegen Moslims wordt steeds erger, en ook lang niet alle Moslims zijn terroristen, integendeel.
En lang niet iedereen haat Moslims. Maar het gegeven dat die haat er is, is wel een feit.

Waarom wisten ze dat niet? Geen media zoals nu, kop in het zand steken, afgelegen wonen, noem maar op.

Dat is ook zo, maar langzamerhand begon al voor de oorlog jodenhaat een tendens te worden en de kranten deden er wel aan mee. Kijk maar eens naar nu. Hoe de grens in het praten over vluchtelingen, buitenlanders, moslims e.d. steeds verder opgetrokken wordt. Wat nu allemaal gezegd kan worden was vroeger onmogelijk. De opmerkingen gaan steeds verder en worden steeds gewoner. Dat gebeurde vroeger ook, maar dan over joden.

Dettie

[Marjo]

Dat weet allemaal wel, maar het gaat mij erom dat je onderscheid kunt maken tussen een of enkele personen, of 'men'. Men(sen) is te algemeen.

[EvertPieter]

Wat Lex bedoelt met Hitlers 'overwinning' is waarschijnlijk dit: de Joden zijn in WO II zodanig apart gezet dat hun Jood zijn hierdoor is gestigmatiseerd. We kunnen nooit meer onbevangen naar het Joodse volk kijken zonder aan de holocaust te denken.

[Dettie]

In dat opzicht heeft Hitler de oorlog gewonnen.
Toch een beetje vreemd uitgedrukt. Inderdaad hebben joden nu een stigma maar om nu te zeggen dat Hitler de oorlog heeft gewonnen wat joden betreft... Hij wilde de joden uitroeien!
Wat nu gebeurt is dat er heel voorzichtig gesproken wordt over joodse mensen en het leed wat hun is aangedaan is zeer tot ons bewustzijn doorgedrongen. Het lijkt me juist het tegenovergestelde van Hitlers oorlog.

Dettie

[Marjo]

Vergeet niet dat er nog steeds mensen zijn die denken als Hitler en zijn adjudant Himmler...

[EvertPieter]

Misschien had ik dit zinnetje beter niet kunnen plaatsen. Het is niet representatief voor het hele boek dat een sobere en daarom krachtige beschrijving is van het (over)leven in het kamp.