Jan Siebelink - Knielen op een bed violen

[Dettie]

Ha sarah! Doet je computer het weer?

Nee je hebt gelijk, dat is ook kort door de bocht. Maar een streekroman speelt zich vaak wel af in een bepaald milieu. Bij literairnederland heb ik een uitgebreid antwoord gegeven wat ik versta onder een streekroman. Maar had daar veel woorden voor nodig en marjo zegt het even kernachtig.
Het boek had veel kenmerken van een (veredelde) streekroman en deze spelen zich vaak af in een bepaald afgescheiden milieu.
Zo beter?

bernadet

[Marjo]

Ook wat je zei over een onderliggend meningsverschil telt mee. Inderdaad speelt in een streekroman zoiets vaak mee: er ontstaat een geschil tussen twee personages over het geloof, over klasse en standen, of zoiets. Er is niet helemaal een vinger op te leggen wanneer eeen boek wel of niet streekroman is. Als het alleen de streek was, dan zou een boek van Roosenboom (over die apotheker) ook een streekroman zijn..

[WilV]

En ik heb "knielen..." ook uit,
gisteravond uitgelezen..lekker slim..de sterfsecne net voor je gaat slapen,
pffff

ik denk niet dat ik die scene ooit nog uit m n hoofd krijgt. Tjonge

Wat in vond,...
ik vond t erg mooi,
misschien niet zoals Wouter een van de indrukwekkendste boeken die hij heeft gelezen,
maar toch zeer de moeite waard,
met name door , hoe zeg ik dat, het respekt waarmee hij toch over zijn vader schrijft,
het moet heel simpel zijn een vlammend veroordeelend boek tegen dit soort waanzin, want dat was het toch wel, te schrijven,
maar dat deed hij niet, en daardoor hield hij me het hele boek lang toch wel IN het verhaal, en raakte het soms echt.


ik lag gisteravond echt te briesen
...pak die kerels bij hun nekvel, schop ze je huis uit, je man ligt dood te gaan, laat dat je niet afpakken,

en dat kan alleen maar als het je pakt, en je IN het verhaal zit in plaats van van een afstandje.

Ik had nog nooit wat van hem gelezen, maar ben toch beoorlijk onder de indruk.
Al denk ik inderdaad wel dat dit soort boeken je moet liggen,
en ook dat je een beetje thuis moet zijn in " de tale Kanaans" anders is er geen doorkomen aan.

wat een pikzwart letterlijk troosteloos geloof trouwens, dat spookt nog wel door m n hoofd vandaag.

Wil

[Dettie]

ja die sterfscene was indrukwekkend, dat maakte het boek vond ik.
Ik werd daar ook ongelooflijk kwaad om, vooral om de macht die de geloofsbroeders uitoefenden.

Voor de rest weet je hoe ik over dit boek denk, ik heb een beetje moeite met het respekt zoals jij het noemt. Dat vond ik niet. De vader is een man die zich constant door iedereen laat ompraten, ik vond het een zeeer zwakke man.
Natuurlijk kan je hem veel erger afschilderen maar ik vond hem evengoed niet erg positief uit de verf komen.

Bernadet
(die blij is je hier weer te zien!)

[WilV]

Ja Hans komt naar voren als een zwakke man, dat verbloemt hij niet, en dat zou ook niet geloofwaardig zijn geweest
maar het is toch met een soort mededogen geschreven ofzo

hij hield ondanks alles van die man,
zoiets.

Wil

[Dettie]

Hij verbloemt het toch wel? Alles wordt stiekem gedaan.
Oh wacht, je bedoelt dat Siebelink het niet verbloemt waarschijnlijk.
Ja misschien is het wel met mededogen geschreven maar toch.... het was wel iets wat Siebelink zelf zijn leven lang heeft bezig gehouden. Waarom moest dit verhaal geschreven worden? Als hij echt mededogen had gehad dan had hij het niet geschreven. Zijn vader wordt toch als de zwakke figuur neergezet. Is mijn mening dan. Het komt op mij over als een therapie voor Siebelink zélf.
Ik had de neiging om te zeggen als dit alles je zó hoog zit en zat, dat je je hele leven hierover moet schrijven, had hulp gezocht bij een psycholoog, het is zijn strijd met zijn vader, niet de onze. Klinkt misschien hard maar het is wel wat ik denk.

En hoe vond je het geschreven? Ik vond de korte hoofdstukken nogal hinderlijk/hakkelig. Zo werd er iets verteld bijvoorbeeld die stormschade en dan was dat ineens weer weg.

Bernadet
sorry als ik wat negatief ben, is nooit leuk als je zelf een boek mooi vond, maar je wist al hoe ik over het boek dacht.

[WilV]

welnee, dat wist ik inderdaad,
juist leuk discussie.

ik kom hier nog op terug, goed?

Wil

[Dettie]

prima!

Bernadet

[Marjo]

Zegt niet iedere schrijver dat zijn/haar boek geschreven moést worden? Dan zit het dus altijd hoog.
Dat vind ik geen kritiek, als iemand wat kwijt wil heeft hij/zij het rechts om dat te schrijven. Iets anders is het of het ook gelezern moet worden. Je had gewoon de pech dat dit een bespreekboek was Bernadet, anders had je het immers al snel weggelgd! Hetgeen het recht van de lezer is..

[Dettie]

Nee ik vind dit wat anders, Siebelink heeft heel veel boeken over dit onderwerp geschreven, steeds over zijn jeugd enz.
Annejet van der Zijl bijv. schreef over Sonny Boy omdat het verhaal zich aandiende dat is wat anders dan je eigen jeugd steeds opnieuw te bespreken.

bernadet

[WilV]

>[quote]Ik had de neiging om te zeggen als dit alles je zó hoog zit en zat, dat je je hele leven hierover moet schrijven, had hulp gezocht bij een psycholoog, het is zijn strijd met zijn vader, niet de onze. Klinkt misschien hard maar het is wel wat ik denk.

ik begrijp wel wat je bedoelt, dit boek is duidelijk uit een innerlijke noodzaak geschreven om al schrijvend in het reine te komen met zijn vader en zijn jeugd, en misschien om wat meer te begrijpen van hoe het zo heeft kunnen lopen,

Ik vind dat persoonlijk niet erg,
veel schrijvers hebben een thematiek dwars door hun ouvre heen loopt,
en het is aan ons lezers (in jouw geval dus even niet) om daar al of niet kennis van te nemen.
Veel grote schrijfers doen dat wel volgens mij.
ik heb denk ik liever iets uit innerlijke drang geschreven dan (andere uiterste) een geforceerd bedacht verhaaltje.

En het raakt of boeit je,
of niet.

wat ik vond van de schrijfstijl vroeg je?
Het heeft mij niet gestoord, ik kon de draad goed vasthouden, het is me eigenlijk niet eens opgevallen dat zoiets als de schormschade niet vervolgd werd in het verhaal omdat het nog zo in mijn eigen hoofd had,
ik heb het vrij snel achter elkaar door gelezen, dat scheelt denk ik wel.

Groetjes,
Wil

[WilV]

Pas hadden we ook zo n soort discussie volgens mij
over een boek wat uit innerlijke noodzaak geschreven was,
ik loop steeds te denken welk boek dat ook al weer was, maar het schiet me niet te binnen.

Wil

[Marjo]

Uit wat voor noodzaak de schrijver ook schrijft dat maakt niet uit.
Ik wil maar zeggen dat je als lezer de keuze hebt om dat al of niet te willen lezen.

[Dettie]

Siebelink zelf zegt hierover:

Het is een duistere liefdesroman. Als je het boek goed leest, begrijp je dat zijn vrouw zich volledig voor hem opoffert en hem als een soort heilige altijd trouw blijft.

lees verder, klik hier http://www.leestafel.info/jan-siebelink

Librije

[Marjo]

Ik heb het niet begrepen..

[Dettie]

Ja zijn vrouw offert zich zeker op. Zij mag alles opvangen, ontvangt die enge mensen (tegen haar zin maar toch) en moet financieel ook heel wat toestaan. Zelfs mag ze niet aan zijn sterfbed staan.
Erg vond ik ook de houding van die vader ten opzichte van zijn schoondochter..

Dettie

[Dettie]

Hoe vond jij de stijl van schrijven Librije?
Het verhaal op zich is op het eind zeker schokkend, aangrijpend. Voor mij maakte dat eind het hele boek.

Dettie

[librije]

Het boek is terug naar de bieb. Ik moet je dus op gevoel antwoord geven. In het eerste deel, van het dromerige jongetje in Lathum, dat speelde in het veen, met zijn konijn, zijn schoolvriendinnetje ect. was de stijl licht, bijna vrolijk, ondanks de mishandeling door zijn vader en het enge geloof op de achtergrond. Zijn moeder hield van hem, hij genoot van de vrijheid in de natuur, zijn geheime plekjes.
Ik zag erg tegen het lezen van dit boek op: ik wilde er kennis van nemen, maar verwachtte vanaf blz. 1 in een somber boek terecht te komen. Door dit begin dacht ik: oh, dat valt mee. Dan blijf je doorlezen. En later ontdek je, dat de stijl gaandeweg verandert. Daardoor word je volgens mij zo meegesleept: je voelt (mede door de schrijfstijl) dat er veranderingen gaande zijn, die niet terug te draaien zijn.
Nadat de moeder terugkeerde (na een korte periode waarin ze weggelopen was omdat ze het niet meer uithield) was de toon ook weer wat lichter. Die stijl beurt dan ook de lezer weer op, schept hoopt op een goede afloop. Maar opnieuw verschijnen de broeders en gaat het mis. De stijl van de stukjes waarin hij van perspectief wisselt: had je toen niet.... etc. toont de wanhoop, die iedereen in het gezin gevoeld moet hebben.
De waanzin van de hem omringende broeders en de dichterbij komende dood en de angst voor wat daarna gaat komen: ook dat komt allemaal tot leven in de stijl: de koele berekende taal van de broeders als ze koffie komen drinken; de uitgesproken lithanieën over de ziel van Hans; zijn verwarde en angstige gedachten. Zonder hartstochtelijke uitwijdingen: het registreren zonder meer is al erg genoeg. Dat maakt deze krankzinnige toestand ook geloofwaardig!
De stijl van de laatste bladzijde straalt weer rust uit: de vrouw van Hans heeft zich niets aangetrokken van de onheilsprofeten en op zijn steen gezet: Hij is ontslapen in de Heere (als ik het goed onthouden heb). Dat is wat zij gelooft en waarvan zij denkt dat hij dat verdiend heeft. Toch een goede afloop aan het verhaal: er is een einde aan ieders lijden gekomen, zij heeft er vrede mee, dat hij eindelijk daar is, waar hij zo naar verlangde en rust heeft.

[Dettie]

Ik vond het begin veel weg hebben van een veredelde streekroman. Trouwen met meisje uit het dorp, zich afspelend in een bepaalde streek, geloof was erg belangrijk enz.
Er waren grote sprongen in de tijd, de oorlogsjaren worden overgeslagen, hoe ging het toen dan met zijn geloof? En ik vond het verhaal soms erg hakkelig. Wat ik al zei, het einde maakte veel goed.
Het meeste moeite had ik met de mededeling van Siebelink dat dit boek een ode aan zijn vader moest zijn. Dat vond ik juist niet. Ik vond het zoals Siebelink hem neerzette een man met weinig ruggegraat, zeker zoals hij later zijn schoondochter gaat 'vereren' terwijl zijn vrouw alles opgevangen heeft.

Deze mening veroorzaakte de vorige keer een op zijn zachts gezegd een 'pittige' discussie.

Dettie

[librije]

Siebelink heeft tot het uiterste geprobeerd te begrijpen wat deze man bewogen heeft en heeft willen aantonen, dat het buiten zijn schuld was, dat alles gelopen is, zoals het gelopen is. Doordat het al een poosje geleden is, dat het boek verscheen, zijn er inmiddels nogal wat interviews en krantenartikelen met medew. van de schrijver verschenen.
Mij valt daarin op, dat Siebelink toegeeft een beetje jaloers geweest te zijn destijds op zijn vader en hevig geïnteresseerd was in het Godsvisioen: door dicht bij hem in de buurt te blijven, hoopte hij dat er iets van op hem af zou stralen. Als schokkend heeft hij het nuchtere commentaar van Rutger Kopland (de dichter/ psychiater) ervaren die stelde: "Je vader heeft een psychose gehad. Met direct de juiste medicijnen zou het allemaal weer goedgekomen zijn. Maar voor jou is het nog niet te laat om van de waangedachte te genezen, dat je je vader zou moeten benijden om het unieke wat hij meegemaakt heeft."
Wat de schoondochter betreft: ik kon dat ook niet goed plaatsen. Het is duidelijk, dat Siebelink zijn vader wilde begrijpen, zijn daden wilde verklaren, rechtpraten, maar dat is t.a.v. zijn houding t.o.v. de schoondochter toch niet echt gelukt. Dat blijft wringen. En als je dan bedenkt, dat de verloofde van Ruben in werkelijkheid dus de verloofde van J.S. zelf moet zijn geweest..... Dan kun je het helemaal niet meer volgen.

Maar we moeten natuurlijk wel verschil maken tussen wat we van (de houding van) Vader Siebelink vinden en de manier waarop het verhaal verteld is. En dat vond ik toch wel meeslepend. Het ergste vind ik echter (en dat heb ik uit zeer betrouwbare bron) dat er nog steeds mensen zijn die op deze extreme manier opgevoed worden en dan belanden in een psychiatrische inrichting. (Over kindermishandeling gesproken...., in naam van de vrijheid van godsdienst). Deze mensen herkennen de beschreven gebeurtenissen, ook al komen ze ons absurd voor. Juist de meest zachtaardige mensen hebben er de minste weerstand tegen.
Maar ik ben helemaal met je eens (en dat stond ook in een van de recensies) dat het meer een monument voor zijn moeder is geworden.