Tove Jansson

Zomerboek


Een meisje van een jaar of zes, Sophia, brengt de zomers door bij haar grootmoeder op een Fins eiland. Hun leven is heel eenvoudig, zo eenvoudig, zo een met de natuur dat een vriendinnetje uit de stad dat komt logeren helemaal in paniek raakt. Alles is zo anders dan zij gewend is. Dat is een van de hoofdstukken uit het boek dat bestaat uit korte vertelsels. Er is geen echte samenhang.
In ieder hoofdstuk staat een aspect uit hun leven op het eiland centraal, en dat wordt dan verder uitgewerkt. Vaak echter is die uitwerking nogal vaag, en dan is de kern ook niet altijd duidelijk. Gelukkig heeft het hoofdstuk dan een titel...
Mooi vind ik wel hoe de grootmoeder reageert als het kind bang is of in de war. Op een dag zijn ze een uitstapje aan het maken naar een ander eiland, en Sophia vindt het maar saai. Nu heeft de oma haar verteld dat God alle gebeden hoort en daar ook iets mee doet. Dus ze gaat bidden... dat er maar iets gaat gebeuren om de saaiheid te verdrijven. En dan komt er een storm opzetten, en het meisje juicht: God heeft haar gebed verhoord.
Maar de oma is niet zo blij: ze maakt zich zorgen over hun huis, heeft de ze ramen en deuren wel goed gesloten? En die arme vissers op zee? Die zijn ook niet blij met de wind. Sophia wordt bang: zij heeft die storm gewenst, zij heeft er God om gevraagd, nu heeft zij de schuld van alles... en dan zegt de grootmoeder: welnee, God heeft jou helemaal niet gehoord, er bidden zoveel mensen, waarom zou hij jou horen? Het meisje roept: maar jij hebt gezegd dat hij iedereen hoort!! En nu heeft hij mij gehoord!
En oma zegt: "ach kind, maar ik had vanmorgen al gebeden dat er iets zou gebeuren vandaag, op ons uitstapje. Eerder dan jij dus..." en meteen is het kind gerustgesteld. Haar oma is de schuldige... dat is niet zo erg.
Dit soort laconieke oplossingen voor de problemen van het kleine meisje heeft de oma vaak. Dat is het enige dat ik mooi vind in het boek.
De natuurbeschrijvingen zijn niet beeldend genoeg, of het komt doordat ik dat landschap niet ken. Maar het komt allemaal niet tot leven.
Het laatste hoofdstuk vind ik dan weer wel mooi geschreven: het afscheid van de zomer, van het huis en van het leven.


isbn 90-450-0777-0 vertaling van 'Sommerboken' (1972) (Zweeds) door Cora Polet Atlas Amsterdam uitgegeven in 2004 158 pagina's.

© Marjo, augustus 2007

Reageren? Klik hier!