Voordat de koffie koud wordt
Toshikazu Kawaguchi

Deze debuutroman van regisseur en toneelschrijver Toshikazo Kawaguchi (1971) is zeer bijzonder te noemen.

Het hele verhaal speelt zich namelijk af in Funiculì Funinculà, een piepklein meer dan honderd jaar oud koffiezaakje, waar tegenwoordig Kei en haar man Nagare de scepter zwaaien. Maar het is  Kazu, de hulp en nicht van Nagare, die steeds het bijzondere ritueel volbrengt waardoor mensen voor korte tijd in de tijd kunnen reizen. Kazu schenkt de warme koffie in serveert die aan degene die terug in de tijd wil. Er is zelfs een speciale stoel voor het tijdreizen.

De regel is dat de reiziger de laatste slok koffie moet opdrinken voor hij koud wordt, anders verandert diegene in een geest, zoals de vrouw in het wit die dag in dag uit op de speciale stoel zit. Slechts eenmaal per dag verlaat ze haar plek en alleen op dat moment kan iemand haar plaats innemen om naar het verleden terug te keren.
Tijdens het tijdreizen mag men niet van de stoel af gaan.

Het meest moeilijke is echter misschien wel, dat je degene die je wilt ontmoeten zelf ooit in het koffiehuisje moet zijn geweest.Verder wordt de mensen zeer duidelijk gemaakt dat de terugkeer naar de tijd niets zal veranderen aan de werkelijkheid.  Dit weerhoud mensen niet om toch te gaan en wij mogen vier stamgasten van het koffiezaakje vergezellen op hun reis.

In het eerste verhaal reist Fumiko een week terug in de tijd om haar grote liefde Goro nog een keer te spreken voor hij vertrekt. Hun afscheid was akelig verlopen en dat wil Fumiko anders doen.

'Luistert u?' zegt Kazu. 'Als u eenmaal in het verleden bent, drinkt u de koffie dan alstublieft op voordat hij volledig is afgekoeld.'
'Hè? Maar ik houd helemaal niet van koffie.'
Kazu brengt haar gezicht tot enkele centimeters voor het puntje van Fumiko's neus.
'Houdt u zich hier alstublieft absoluut aan,' zeg ze met gedempte stem en haar ogen wijd open. 'Als u dat niet doet, dan overkomt u iets vreselijks'

De reis lukt en Goro is er tot haar grote opluchting maar hoe moet ze nu datgene doen en zeggen wat ze zo graag wilde? Het zweet breekt haar uit, paniek slaat toe, ze heeft zo weinig tijd. Toch lukt het zowel Goro als Fumiko zichzelf uit te spreken waardoor, ook al verandert er niets aan de werkelijkheid, toch alles is veranderd.

Alle vier de verhalen zijn wonderlijk en bijna ongrijpbaar. Er hangt een typisch Japanse sfeer in de verhalen, met andere woorden er wordt weinig gezegd, iedereen is beleefd tegen elkaar, er is een mystieke afstand, maar evengoed heerst er een bepaalde prettige sfeervolle spanning. Het is ook frappant hoe - door een heel kleine toevoeging in woorden die toentertijd niet gezegd werden of door een schuldgevoel om te kunnen buigen naar een mooie erkenning etc. - het moeilijk te hanteren verleden omgezet kan worden in een beter te hanteren heden, en... de toekomst ligt in tegenstelling tot het verleden nooit vast...

Alle personages komen in de vier verhalen voor waardoor er toch een eenheid ontstaat wat erg prettig is, je leert ze als het ware kennen. Ondanks de afstandelijke manier van handelen van deze mensen zijn ze toch unieke persoonlijkheden waarvoor je respect en warmte voelt. Hun beweegredenen en liefdevolle benadering ontroert.
Kortom, een boek dat behoorlijk indruk maakt.

ISBN 9789029093668 | Hardcover | 255 pagina's | Uitgeverij Meulenhoff | augustus 2020
Vertaald uit het Japans door Maarten Liebregts

© Dettie, 30 december 2020

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER