Van figuratief naar abstract
Laura Reiter

In negen hoofdstukken leidt Laura Reiter ons door de wondere wereld van de abstracte schilderkunst. Ze laat zien hoe je dingen die je ziet zoals mensen, gebouwen, natuur e.d. om kunt zetten naar abstracte kunst. Je hoeft natuurlijk niet uit te gaan van vaste gegevens, je kunt ook 'zomaar' beginnen, hoe je dat doet laat ze ook zien.
Er zijn gradaties in abstract schilderen: een beetje abstract, nog wat abstracter of volledig abstract.

"Abstracte schilderijen kun je van twee kanten benaderen. Om te beginnen kun je uitgaan van een herkenbaar onderwerp dat je vereenvoudigt of waar je motieven uithaalt. Deze aanpak biedt allerlei mogelijkheden, variërend van vormen vereenvoudigen door details weg te laten tot het uitlichten van zo veel details dat er slechts minieme herkenbare elementen overblijven.

De andere methode is een schilderij opzetten zonder dat je enig zichtbaar onderwerp voor ogen hebt. Je richt je alleen op de eigenschappen van lijn, kleur, vorm, textuur. "

Veel mensen hebben moeite met beginnen, ze zitten vast aan het idee dat een afbeelding op een schilderij iets herkenbaars moet voorstellen.
In het boek toont Laura Reiter ons een realistisch stilleven met zonnebloem, potten en peer uitgevoerd in aquarelverf. Uitgaande van dit stilleven laat ze zien hoe je het om kunt zetten naar een zeer abstract schilderij. Eerst zie je dezelfde objecten als op de aquarel maar dan zijn die vereenvoudigd weergegeven, het wordt meer een lijnenspel, de kleuren zijn nog wel hetzelfde gebleven. Daarna zie je vier schilderijen van het stilleven waarbij je goed het proces naar abstract schilderen kunt volgen. Op het meest abstracte schilderij kun je de voorwerpen als zodanig niet meer herkennen wel zijn de kleuren op de juiste plek geschilderd met als grappig detail enkele pitten van de zonnebloem in de vorm van een paar stippen. Erg apart om deze stappen te kunnen volgen.
Hetzelfde wordt gedaan met een foto van een Maokkaanse tuin. Het eerste schilderij is een realistsiche weergave van de foto, het laatste schilderij is een zeer modern gephotoshopt schilderij.

Na deze voorbeelden beginnen de oefeningen met vormen, materialen, achtergronden, kleuren, vormgeving, compositie enz.
Nu kun je dit in veel 'schilderboeken' vinden maar het bijzondere van dit boek is dat het deze keer constant uitgaat van omzetten naar abstracte schilderijen. De meeste 'schilderboeken' laten landschapen zien die je na kunt schilderen of 'moet' je met rechte en schuine potloodstrepen beginnen, gevolgd door aquarelpotlood of krijt en rondjes tekenen om uiteindelijk toe te werken naar hetgebruik van verf en het schilderen van personen of landschappen.
In dit boek gebeurt dat in feite ook maar veel speelser omdat het 'niets' voor hoeft te stellen. Er wordt veel meer uitgegaan van effecten van verf op verf of verf over bijvoorbeeld reliefbehang, er wordt aangeraden eens noppenfolie aan te drukken en te beschilderen. Fruitnetjes met tule geeft ook een prachtig effect. Kleuren worden vooral om hun effect gebruikt en hoe je dat effect kunt bereiken wordt uitgelegd.
Toch wordt er ook wel over vormgeving en compositie gesproken omdat deze bij een abstract schilderij eveneens belangrijk zijn alleen zijn deze in zekere zin eenvoudiger dan bij realistische schilderijen.
De oefening "beginnen zonder plan" vind ik persoonlijk erg bijzonder... Laat wat aquarelverf op een vochtig vel papier blad druppen en kantel het papier heen en weer.  Als dat droog is trek je wat lijnen  met droog materiaal zoals pastel, pen of krijt. Vul een deel van deze vormen met andere kleuren, patronen en materialen enz. Het resultaat is natuurlijk erg verrassend maar ook verbluffend.

Dit boek is zeker een aanrader, je leert veel en het maakt dat je met andere ogen naar schilderkunst en het schilderen zelf gaat kijken. Er staan schitterende kleurenfoto's in en de uitleg is erg helder en boeiend. Prima boek.

ISBN9789043913850 Hardcover 128 pagina's Uitgeverij Tirion Art maart 2011
Vertaling Marjan Faddegon

© Dettie, 25 april 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER